ZAKON O ZDRAVSTVENOJ ZAŠTITI

(„Službene novine Federacije BiH“, broj 46/10)

Na osnovu ĉlana IV.B.7 a)(IV) Ustava Federacije Bosne i Hercegovine, donosim

UKAZ

O PROGLAŠENJU ZAKONA O ZDRAVSTVENOJ ZAŠTITI

Proglašava se Zakon o zdravstvenoj zaštiti koji je donio Parlament Federacije BiH na sjednici Predstavniĉkog doma od 25. maja 2010. godine i na sjednici Doma naroda od 22. juna 2010. godine.

Broj 01-02-430/10

jula 2010. godine Sarajevo

Predsjednica

Borjana Krišto, s. r.

ZAKON

O ZDRAVSTVENOJ ZAŠTITI

OSNOVNE ODREDBE

Ĉlan 1.

Ovim zakonom ureĊuju se naĉela, mjere, naĉin organizovanja i provoĊenja zdravstvene zaštite, nosioci društvene brige za zdravlje stanovništva, prava i obaveze lica u korištenju zdravstvene zaštite, te sadrţaj, naĉin obavljanja i nadzor nad obavljanjem zdravstvene zaštite na teritoriji Federacije Bosne i Hercegovine (u daljnjem tekstu: Federacija).

Ĉlan 2.

Zdravstvena zaštita, u smislu ovog zakona, obuhvata sistem društvenih, grupnih i individualnih mjera, usluga i aktivnosti za oĉuvanje i unapreĊenje zdravlja, spreĉavanje bolesti, rano otkrivanje bolesti, blagovremeno lijeĉenje, te zdravstvenu njegu i rehabilitaciju, kao i primjenu zdravstvenih tehnologija.

Zdravstvenu zaštitu iz stava 1. ovog ĉlana, u okviru zdravstvenih ustanova i privatnih praksi, pruţaju zdravstveni radnici i zdravstveni saradnici, primjenom savremenih medicinskih postupaka i tehnologija, te praćenjem dostignuća u razvoju medicinske nauke.

Ĉlan 3.

Svako lice ima pravo na zdravstvenu zaštitu i na mogućnost ostvarivanja najvišeg mogućeg nivoa zdravlja, u skladu s odredbama ovog zakona i Zakona o zdravstvenom osiguranju, kao i propisa donijetih na osnovu ovih zakona.

Zakon objavljen 02.08.2010.godine

Svako lice obavezno je brinuti se o svom zdravlju.

Niko ne smije ugroziti zdravlje drugih ljudi.

Svako lice je obavezno u hitnim sluĉajevima pruţiti prvu pomoć povrijeĊenom ili bolesnom licu, u skladu sa svojim znanjem i mogućnostima, te mu omogućiti pristup do najbliţe zdravstvene ustanove.

Ĉlan 4.

U obezbjeĊivanju i provoĊenju zdravstvene zaštite u Federaciji uĉestvuju zdravstvene ustanove, privatne prakse, zavodi zdravstvenog osiguranja, Agencija za kvalitet i akreditaciju u zdravstvu u Federaciji Bosne i Hercegovine (u daljnjem tekstu: AKAZ), komore iz oblasti zdravstva, poslodavci, obrazovne i druge ustanove, humanitarne, vjerske, sportske i druge organizacije, udruţenja, porodica i graĊani.

Jedinice lokalne samouprave, u skladu sa utvrĊenim pravima i obavezama, obezbjeĊuju uslove za ostvarivanje zdravstvene zaštite na svom podruĉju.

Ĉlan 5.

Vlada Federacije Bosne i Hercegovine (u daljnjem tekstu: Vlada Federacije BiH), na prijedlog federalnog

ministra zdravstva (u daljnjem tekstu: federalni ministar), a uz prethodno pribavljeno mišljenje kantonalnih

ministara zdravstva (u daljnjem tekstu: kantonalni ministar), na osnovu analize zdravstvenog stanja stanovništva, te uvaţavajući raspoloţiva finansijska sredstava, kao i kadrovske i druge mogućnosti, donosi strateški plan razvoja zdravstva u Federaciji Bosne i Hercegovine (u daljnjem tekstu: plan).

Plan sadrţi ciljeve i zadatke zdravstvene zaštite, prioritete, specifiĉne potrebe i mogućnosti ostvarivanja zdravstvene zaštite na pojedinim podruĉjima, nosioce zadataka i rokove za ostvarivanje plana zdravstvene zaštite, osnove razvoja zdravstvene djelatnosti po nivoima, ukljuĉujući edukaciju i usavršavanje zdravstvenih kadrova, osnove razvoja sistema zdravstvene zaštite, izvore finansiranja zdravstvene zaštite i razvoj sistema zdravstvenog osiguranja, kao i druge podatke bitne za razvoj sistema zdravstvene zaštite.

Plan se realizuje kroz operativne planove koje donosi federalni ministar, uz prethodno pribavljeno mišljenje kantonalnih ministara.

Ĉlan 6.

Na prijedlog Zavoda za javno zdravstvo Federacije Bosne i Hercegovine (u daljnjem tekstu: Federalni zavod za javno zdravstvo), federalni ministar donosi srednjoroĉni plan ljudskih resursa za zdravstveni sistem Federacije, uz prethodno pribavljeno mišljenje kantonalnih ministara.

Ĉlan 7.

Ovaj zakon i na osnovu njega donijeti propisi podrazumijevaju jednak i ravnopravan odnos oba pola, bez obzira na gramatiĉki rod u kom su u ovom zakonu navedena lica koja mogu biti oba pola.

DRUŠTVENA BRIGA ZA ZDRAVLJE STANOVNIŠTVA

Ĉlan 8.

Društvena briga za zdravlje stanovništva ostvaruje se na nivou Federacije, kantona, opštine, odnosno poslodavca i pojedinca.

U okviru društvene brige za zdravlje iz stava 1. ovog ĉlana obezbjeĊuje se zdravstvena zaštita koja obuhvata:

oĉuvanje i unapreĊenje zdravlja, otkrivanje i suzbijanje faktora rizika za nastanak oboljenja, sticanje znanja i navika o zdravom naĉinu ţivota;

promociju zdravih stilova ţivota;

spreĉavanje, suzbijanje i rano otkrivanje bolesti;

blagovremenu dijagnostiku i blagovremeno lijeĉenje, rehabilitaciju oboljelih i povrijeĊenih;

informacije koje su stanovništvu ili pojedincu potrebne za odgovorno postupanje i za ostvarivanje prava na zdravlje.

Društvena briga za zdravlje na nivou Federacije

Ĉlan 9.

Društvenu brigu za zdravlje na nivou Federacije ĉine mjere kojima se stvaraju uslovi za provoĊenje zdravstvene zaštite radi oĉuvanja i unapreĊenja zdravlja stanovništva, kao i mjere kojima se usklaĊuje djelovanje i razvoj sistema zdravstvene zaštite Federacije.

Ĉlan 10.

Mjere zdravstvene zaštite, u smislu ĉlana 9. ovog zakona, obuhvataju:

uspostavljanje prioriteta, planiranje, donošenje posebnih programa za provoĊenje zdravstvene zaštite;

donošenje zakona i podzakonskih akata iz nadleţnosti Federacije;

ureĊenje i voĊenje zdravstvene politike i provoĊenje reforme kroz strateške planove razvoja;

stvaranje uslova za pristupaĉnost i ujednaĉenost korišćenja tercijarne zdravstvene zaštite koja je zajedniĉka za sve kantone;

voĊenje zdravstvene politike koja podstiĉe i razvija zdrave ţivotne navike kod stanovništva;

obezbjeĊenje uslova za zdravstveno prosvjećivanje stanovništva;

obezbjeĊenje uslova za razvoj integrisanog zdravstvenog informacionog sistema u Federaciji;

obezbjeĊenje uslova za struĉno usavršavanje zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika;

razvoj nauĉnoistraţivaĉke djelatnosti u oblasti zdravstva;

uspostavu sistema poboljšanja kvaliteta i bezbjednosti zdravstvene zaštite;

saradnju sa humanitarnim i struĉnim organizacijama, savezima, komorama i udruţenjima na poslovima razvoja zdravstvene zaštite na teritoriji Federacije;

uspostavu federalnih koordinatora za javnozdravstvene oblasti u okviru saradnje sa Svjetskom zdravstvenom organizacijom (u daljnjem tekstu: SZO).

Federacija ostvaruje društvenu brigu za zdravlje svojih stanovnika i provoĊenjem mjera na podruĉju zaštite zdravlja od štetnih faktora okoline, mjerama koje stanovništvu obezbjeĊuju zdravstveno ispravne namirnice i vodu za piće, vodu za rekreaciju i ostale vode, predmete opšte upotrebe, zaštitu od buke, kvalitet vazduha, kao i mjerama za neškodljivo zbrinjavanje otpadnih tvari, mjerama zaštite zdravlja od štetnog djelovanja opasnih hemikalija, te za zaštitu od izvora jonizirajućih zraĉenja.

Mjere iz stava 2. ovoga ĉlana provode se u skladu sa programom mjera zaštite zdravlja od štetnih faktora okoline koji, na prijedlog Federalnog zavoda za javno zdravstvo, donosi federalni ministar, uz mišljenje federalnog ministra nadleţnog za zaštitu okoline.

Federalne koordinatore iz stava 1. taĉka 12. ovog ĉlana imenuje federalni ministar.

Uslovi koje moraju ispunjavati lica koja se kandiduju za federalne koordinatore iz razliĉitih oblasti zdravstva iz stava 4. ovog ĉlana, kao i naĉin njihovog rada bliţe se ureĊuje pravilnikom federalnog ministra.

Ĉlan 11.

Federacija, iz federalnog Budţeta obezbjeĊuje sredstva za:

programiranje, usklaĊivanje, provoĊenje i praćenje izvršenja zdravstvenog prosvjećivanja i vaspitanja stanovništva, te unapreĊenje zdravlja;

epidemiološko praćenje, spreĉavanje i suzbijanje zaraznih bolesti koje podlijeţu obaveznom prijavljivanju i hroniĉnih masovnih bolesti, ukljuĉivši alkoholizam, pušenje, zavisnost o drogi i druge zavisnosti;

prevenciju i mjere na suzbijanju i lijeĉenju karantenskih bolesti;

obezbjeĊenje higijensko-epidemiološkog minimuma u svim uslovima ţivljenja, obezbjeĊenje i organizovanje obavezne imunizacije protiv djeĉjih zaraznih bolesti u skladu sa godišnjim programom obaveznih imunizacija stanovništva u Federaciji;

prevenciju malignih oboljenja i HIV/AIDS-a;

provoĊenje mjera zdravstvene ekologije od interesa za Federaciju, u skladu sa programom ekoloških mjera iz ĉlana 10. stav 3. ovog zakona;

preventivnu zdravstvenu zaštitu riziĉnih grupa i ostalih stanovnika, u skladu sa prihvaćenim programima preventivne zdravstvene zaštite;

praćenje i analizu zdravstvenog stanja stanovništva na teritoriji Federacije, kao i provoĊenje predloţenih i usvojenih mjera;

jedinstveni zdravstveno-informacioni sistem koji obezbjeĊuje jedinstveno provoĊenje i izvršavanje statistiĉkih istraţivanja u oblasti zdravstva koja su od interesa za Federaciju; definiciju arhitekture jedinstvenog zdravstveno-informacionog sistema, nomenklature, protokola za razmjenu podataka, definicije podataka, zaštitu podataka; definisanje standarda (terminološki, komunikacijski, standardi za bezbjednost), u skladu sa vaţećim evropskim CEN/TC 251 i svjetskim ISO/TC 215 standardima; definisanje jedinstvenih šifrarnika, kao i dodjeljivanje jedinstvenog identifikacionog broja u zdravstvu kojim bi se omogućila lakša razmjena podataka izmeĊu institucija u sektoru zdravstva Federacije;

finansiranje vertikalnih programa zdravstvene zaštite od interesa za Federaciju i zdravstvenih usluga iz prioritetnih najsloţenijih oblika zdravstvene zaštite odreĊenih specijalistiĉkih djelatnosti, u dijelu koji se odnosi na obaveze Federacije, u skladu sa propisima o zdravstvenom osiguranju (u daljnjem tekstu: federalni fond solidarnosti);

spreĉavanje i otklanjanje zdravstvenih posljedica prouzrokovanih prirodnim nepogodama i drugim nesrećama koje obuhvataju cijelu teritoriju Federacije;

druge poslove i zadatke iz svoje nadleţnosti odreĊene ovim zakonom i propisima o zdravstvenom osiguranju.

Federacija obezbjeĊuje sredstva za investicijsko ulaganje i investicijsko odrţavanje zdravstvenih ustanova od znaĉaja za Federaciju, te informatizaciju zdravstvene djelatnosti, u skladu sa mogućnostima Budţeta Federacije.

Odluku o mjerilima za obezbjeĊenje elemenata standarda za investicijsko ulaganje i investicijsko odrţavanje, te informatizaciju zdravstvene djelatnosti iz stava 2. ovog ĉlana koja će biti osnov za planiranje podrški iz Budţeta Federacije, jednom godišnje, donosi Vlada Federacije BiH, na usaglašen prijedlog federalnog ministra i federalnog ministra finansija.

Ĉlan 12.

Društvena briga za zdravlje, pod jednakim uslovima, na teritoriji Federacije ostvaruje se obezbjeĊenjem zdravstvene zaštite stanovništvu Federacije, kao i grupacijama stanovništva koje su izloţene povećanom riziku obolijevanja, zdravstvenom zaštitom lica u vezi sa spreĉavanjem, suzbijanjem, ranim otkrivanjem i lijeĉenjem bolesti od većeg socijalno-medicinskog znaĉaja, kao i zdravstvenom zaštitom socijalno ugroţenog stanovništva.

Zdravstvena zaštita iz stava 1. ovog ĉlana obuhvata:

hitnu medicinsku pomoć;

sluţbu prikupljanja krvi;

lijeĉenje lica koja boluju od HIV infekcije, tuberkuloze ili drugih zaraznih bolesti koje su utvrĊene propisom o zaštiti stanovništva od zaraznih bolesti, malignih bolesti, hemofilije, inzulo zavisnog dijabetesa, lica u terminalnoj fazi hroniĉne bubreţne insuficijencije, cistiĉne fibroze, sistemske autoimune bolesti, reumatske groznice, progresivnih neuromišićnih oboljenja, paraplegije, kvadriplegije, cerebralne paralize, epilepsije i multiple skleroze, bolesti zavisnosti, oboljela odnosno povrijeĊena lica u vezi sa pruţanjem hitne medicinske pomoći, kao i zdravstvenu zaštitu u vezi sa darovanjem i primanjem organa i tkiva;

lijeĉenje akutnih, hroniĉnih bolesti u sluĉajevima i stanjima koja ugroţavaju ţivot;

usluge vertikalnih programa zdravstvene zaštite od interesa za Federaciju i zdravstvene usluge iz oblasti prioritetnih najsloţenijh oblika zdravstvene zaštite iz odreĊenih specijalistiĉkih djelatnosti, na teret sredstava federalnog fonda solidarnosti u skladu sa propisima o zdravstvenom osiguranju;

provoĊenje obaveznih imunizacija protiv djeĉijih zaraznih bolesti, u skladu sa usvojenim programom imunizacija stanovništva protiv zaraznih bolesti;

preventivnu zdravstvenu zaštitu riziĉnih grupa i ostalih stanovnika u skladu sa prihvaćenim programima preventivne zdravstvene zaštite od interesa za Federaciju odnosno kanton;

zdravstvenu zaštitu djece od roĊenja, kao i djece za vrijeme redovnog školovanja u osnovnim i srednjim školama, odnosno studiranja na visokim školama, te univerzitetima koji su drţavljani Bosne i Hercegovine, sa prebivalištem na teritoriji Federacije, ali najduţe do navršene 26. godine ţivota, koji su zdravstveno osigurani kao ĉlanovi porodice osiguranika ili su izvorni zdravstveni osiguranici u skladu sa propisima o zdravstvenom osiguranju;

zdravstvenu zaštitu ţena u vezi sa planiranjem porodice, kao i u toku trudnoće, poroĊaja i materinstva nakon poroĊaja, bez obzira na status zdravstvenog osiguranja ţene, u skladu sa propisima o zdravstvenom osiguranju;

zdravstvenu zaštitu lica starijih od 65 godina ţivota, ukoliko nisu zdravstveno osigurani po nekom drugom osnovu, u skladu sa propisima o zdravstvenom osiguranju;

zdravstvenu zaštitu lica s invaliditetom;

zdravstvenu zaštitu duševnih bolesnika koji zbog prirode i stanja bolesti mogu ugroziti svoj ţivot i ţivot drugih lica ili oštetiti materijalna dobra;

zdravstvenu zaštitu povratnika, raseljenih lica i izbjeglica, kao i ţrtava nasilja u zajednici koji nisu zdravstveno osigurani po nekom drugom osnovu, u skladu sa propisima koji ureĊuju status povratnika, raseljenih lica i izbjeglica, kao i ţrtava nasilja u zajednici;

zdravstvenu zaštitu materijalno neosiguranih lica koja primaju materijalno osiguranje po propisima o socijalnoj zaštiti i zaštiti boraca, kao i ĉlanova njihovih porodica koji nisu zdravstveno osigurani po nekom drugom osnovu, u skladu sa propisima o zdravstvenom osiguranju;

zdravstvenu zaštitu vjerskih sluţbenika u vjerskim zajednicama;

zdravstvenu zaštitu lica romske nacionalnosti koja zbog tradicionalnog naĉina ţivota nemaju stalno prebivalište, odnosno boravište u Federaciji.

Sredstva potrebna za finansiranje zdravstvene zaštite iz stava 2. ovog ĉlana, ostvaruju se iz: prihoda prikupljenih po osnovu doprinosa za zdravstveno osiguranje, sredstava budţeta kantona u skladu sa mogućnostima kantonalnog budţeta u kalendarskoj godini, iz uĉešća korisnika zdravstvene zaštite u pokriću dijela ili ukupnih troškova zdravstvene zaštite, kao i iz drugih izvora, na naĉin i pod uslovima odreĊenim zakonom.

Izuzetno od stava 3. ovog ĉlana, finansiranje zdravstvene zaštite predviĊene taĉ. 5., 6., 7. i 16. stava 2. ovog ĉlana, u dijelu koji se odnosi na obaveze Federacije, finansira se iz federalnog Budţeta u skladu sa propisima o zdravstvenom osiguranju, kao i propisima o zaštiti prava pripadnika nacionalnih manjina.

Finansiranje zdravstvene zaštite iz taĉke 15. stav 2. ovog ĉlana obavlja se u skladu sa posebnim zakonom o slobodi vjere i pravnom poloţaju crkava i vjerskih zajednica u Bosni i Hercegovini.

Obim, sadrţaj i naĉin ostvarivanja zdravstvene zaštite iz stava 1. ovog ĉlana odlukom utvrĊuje Vlada Federacije BiH, na prijedlog federalnog ministra.

Vlada Federacije BiH duţna je obavijestiti Parlament Federacije Bosne i Herecegovine (u daljnjem tekstu:

Parlament Federacije BiH), u roku od 15 dana od dana donošenja odluke iz stava 6. ovog ĉlana.

Društvena briga za zdravlje na nivou kantona i opštine

Ĉlan 13.

Društvena briga za zdravlje na nivou kantona obuhvata mjere za obezbjeĊenje i provoĊenje zdravstvene zaštite od interesa za graĊane na podruĉju kantona, i to:

donošenje zakona i podzakonskih akata iz nadleţnosti kantona;

ureĊenje i voĊenje zdravstvene politike i provoĊenje reforme iz oblasti zdravstva od interesa za podruĉje kantona;

praćenje zdravstvenog stanja stanovništva i rada zdravstvenih ustanova na podruĉju kantona, kao i staranje o provoĊenju utvrĊenih prioriteta u zdravstvenoj zaštiti;

donošenje strateškog plana zdravstvene zaštite za podruĉje kantona;

stvaranje uslova za pristupaĉnost i ujednaĉenost korišćenja primarne i sekundarne zdravstvene zaštite na podruĉju kantona;

uspostava sistema poboljšanja kvaliteta i bezbjednosti zdravstvene zaštite;

obezbjeĊenje palijativne njege za neizljeĉivo bolesne, odnosno umiruće u saradnji sa ustanovama iz oblasti socijalne zaštite, karitativnim i drugim udruţenjima i pojedincima;

planiranje i ostvarivanje kantonalnog programa za oĉuvanje i zaštitu zdravlja od zagaĊene ţivotne okoline što je prouzrokovano štetnim i opasnim materijama u vazduhu, vodi i zemljištu, odlaganjem otpadnih materija, opasnih hemikalija, izvorima jonizujućih i nejonizujućih zraĉenja, bukom i vibracijama na svojoj teritoriji, kao i vršenjem sistematskih ispitivanja ţivotnih namirnica, predmeta opšte upotrebe, mineralnih voda za piće, vode za

piće i drugih voda koje sluţe za proizvodnju i preradu ţivotnih namirnica i sanitarno-higijenske i rekreativne potrebe, radi utvrĊivanja njihove zdravstvene i higijenske ispravnosti i propisanog kvaliteta od interesa za kanton, u skladu sa programom mjera koji donosi vlada kantona, na prijedlog kantonalnog ministra i kantonalnog ministra nadleţnog za zaštitu okoline;

provoĊenje epidemiološke, zdravstveno-statistiĉke, socijalno -medicinske i zdravstveno-ekološke djelatnosti, te unapreĊenje zdravlja i prevenciju bolesti na podruĉju kantona;

provoĊenje mjera zaštite stanovništva od zaraznih bolesti iz svoje nadleţnosti u skladu sa propisima o zaštiti stanovništva od zaraznih bolesti;

spreĉavanje pojave zavisnosti i lijeĉenje s ciljem suzbijanja teţih posljedica po zdravlje zavisnika;

ostvarivanje prava iz oblasti zdravstvenog osiguranja u skladu sa propisima o zdravstvenom osiguranju, te praćenje provoĊenja, zaštite i unapreĊenja tih prava;

organizaciju i rad mrtvozorniĉke sluţbe;

saradnja sa humanitarnim i struĉnim organizacijama, savezima, komorama i udruţenjima na poslovima razvoja zdravstvene zaštite na svom podruĉju.

Kanton obezbjeĊuje sredstva za vršenje osnivaĉkih prava nad zdravstvenim ustanovama ĉiji je osnivaĉ, a koji obuhvata investicijsko ulaganje i investicijsko i tekuće odrţavanje zdravstvenih ustanova – prostora, medicinske i nemedicinske opreme i prevoznih sredstava, te informatizaciju zdravstvene djelatnosti, u skladu sa planom i programom mjera zdravstvene zaštite za podruĉje kantona koji utvrĊuje vlada kantona, na prijedlog kantonalnog ministra.

Odluku o mjerilima za obezbjeĊenje elemenata standarda za investicijsko ulaganje i investicijsko i tekuće odrţavanje te informatizaciju zdravstvene djelatnosti iz stava 2. ovog ĉlana, koja će biti osnov za planiranje podrški iz kantonalnog budţeta, jednom godišnje donosi vlada kantona, uz usaglašen prijedlog kantonalnog ministra i kantonalnog ministra finansija.

Kanton obezbjeĊuje sredstva za ostvarivanje društvene brige za zdravlje iz stava 1. ovog ĉlana u budţetu kantona u skladu sa zakonom.

Kanton moţe donijeti posebne programe zdravstvene zaštite za pojedine kategorije stanovništva, odnosno vrste bolesti koje su specifiĉne za kanton, a za koje nije donijet poseban program zdravstvene zaštite na federalnom nivou, u skladu sa svojim mogućnostima, te utvrditi cijene tih pojedinaĉnih usluga, odnosno programa.

Ĉlan 14.

Društvena briga za zdravlje na nivou opštine obuhvata ocjenjivanje rada zdravstvenih ustanova i kvaliteta zdravstvenih usluga, kao i obezbjeĊivanje finansijskih sredstava za unapreĊenje njihovog rada i kvalitete zdravstvenih usluga u skladu sa potrebama stanovništva i mogućnostima jedinice lokalne samouprave, u skladu sa posebnim zakonom o principima lokalne samouprave u Federaciji.

Društvena briga iz stava 1. ovog ĉlana ostvaruje se kroz osnivanje zdravstvenog savjeta na nivou opštine koji planira i evaluira provoĊenje zdravstvene zaštite na podruĉju jedinice lokalne samouprave, daje mišljenje na planove i programe zdravstvene zaštite za podruĉje lokalne samouprave, predlaţe mjere za poboljšanje dostupnosti i kvaliteta zdravstvene zaštite, prati povrede prava pacijenata i preduzima mjere za unapreĊenje tih prava na svom podruĉju, te obavlja i druge poslove i zadatke u skladu sa propisima o pravima, obavezma i odgovornostima pacijenata.

Broj ĉlanova zdravstvenog savjeta odreĊuje se statutom opštine.

U radu Savjeta iz stava 2. ovog ĉlana uĉestvuju, u pravilu, predstavnici jedinice lokalne samouprave, pacijenata, mladih, komora iz oblasti zdravstva, struĉnih udruţenja, udruţenja za zaštitu prava pacijenata, sindikata, zdravstvenih ustanova odnosno privatnih praksi, crvenog krsta sa podruĉja jedinice lokalne samouprave.

Društvena briga za zdravlje na nivou poslodavca

Ĉlan 15.

Mjere specifiĉne zdravstvene zaštite koje mora obezbijediti poslodavac s ciljem stvaranja uslova za zaštitu zdravlja zapo slenika na radnom mjestu i podsticanja zdravstveno odgovornog ponašanja, usmjerene su na provoĊenje:

mjera za spreĉavanje i otkrivanje profesionalnih bolesti, spreĉavanje povreda na radu i pruţanje odgovarajuće prve pomoći;

mjera za zaštitu zdravlja zaposlenika koji su na radnom mjestu izloţeni posebnim opasnostima za zdravlje;

mjera zdravstvene zaštite propisanih posebnim propisima.

Radi provoĊenja mjera iz stava 1. ovog ĉlana, poslodavac organizuje i obezbjeĊuje iz svojih sredstava zdravstvenu zaštitu zaposlenih koja obuhvata najmanje:

lijeĉniĉke preglede radi utvrĊivanja sposobnosti za rad po nalogu poslodavca;

provoĊenje mjera za spreĉavanje i rano otkrivanje profesionalnih bolesti, bolesti u vezi sa radom i spreĉavanje povreda na radu;

preventivne preglede zaposlenih (prethodne, periodiĉne, kontrolne i ciljane preglede) u zavisnosti od pola, uzrasta i uslova rada, kao i pojavu profesionalnih bolesti, povreda na radu i hroniĉnih bolesti;

sanitarne preglede radi zaštite zaposlenih i ostalog stanovništva od zaraznih bolesti u skladu sa propisima o zaštiti stanovništva od zaraznih bolesti, zaštite potrošaĉa, odnosno korisnika i druge obavezne zdravstvene preglede, u skladu sa zakonom;

upoznavanje zaposlenih sa zdravstvenim mjerama zaštite na radu i njihovo obrazovanje u vezi sa specifiĉnim uslovima, kao i na korišćenje liĉnih i kolektivnih zaštitnih sredstava;

obezbjeĊenje sanitarno-tehniĉkih i higijenskih uslova u objektima pod sanitarnim nadzorom i drugim objektima u kojima se obavlja djelatnost od javnog interesa u skladu sa propisom o sanitarnom nadzoru, kao i obezbjeĊenje i provoĊenje opštih mjera za zaštitu stanovništva od zaraznih bolesti u skladu sa propisom o zaštiti stanovništva od zaraznih bolesti;

druge preventivne mjere (neobavezne vakcinacije, neobavezni sistematski pregledi), u skladu sa opštim aktom poslodavca;

praćenje uslova rada i bezbjednosti na radu, kao i procjene profesionalnih rizika u cilju unapreĊivanja uslova rada i ergonomskih mjera, prilagoĊavanjem rada psihofiziološkim sposobnostima zaposlenih;

praćenje obolijevanja, povreĊivanja, odsutnosti sa posla i smrtnosti, posebno od profesionalnih bolesti, bolesti u vezi sa radom, povreda na radu i drugih zdravstvenih oštećenja koja utiĉu na privremenu ili trajnu izmjenu radne sposobnosti;

uĉešće u organizaciji reţima rada i odmora zaposlenih, kao i u procjeni nove opreme i novih tehnologija sa zdravstvenog i ergonomskog stanovišta;

provoĊenje mjera za unapreĊivanje zdravlja radnika izloţenih zdravstvenim rizicima u toku procesa rada, ukljuĉujući i ocjenjivanje i upućivanje radnika zaposlenih na posebno teškim i riziĉnim poslovima na zdravstveno-preventivne aktivnosti i odmor;

ukazivanje prve pomoći u sluĉaju povrede na radnom mjestu.

Društvena briga za zdravlje na nivou pojedinca

Ĉlan 16.

Pojedinac je duţan da se u granicama svojih znanja i mogućnosti ukljuĉi u društvenu brigu za zdravlje, kao i da povrijeĊenom ili bolesnom u hitnom sluĉaju pruţi prvu pomoć i omogući mu dostupnost do najbliţe zdravstvene ustanove.

Pojedinac je duţan da ĉuva sopstveno zdravlje, zdravlje drugih ljudi, kao i ţivotnu i radnu okolinu.

Pojedinac je duţan uĉestvovati u svim preventivno-zdravstvenim djelatnostima koje se provode u mjestima ţivljenja i rada, a usmjerene su na unapreĊivanje i ĉuvanje zdravlja i spreĉavanje bolesti.

Pojedinac je duţan da se podvrgne posebnim i ostalim mjerama za spreĉavanje i suzbijanje zaraznih bolesti utvrĊenih propisom o zaštiti stanovništva od zaraznih bolesti.

Društvena briga za javno zdravlje

Ĉlan 17.

Pod javnim zdravljem, u smislu ovog zakona, podrazumijeva se ostvarivanje javnog interesa stvaranjem uslova za oĉuvanje zdravlja stanovništva putem organizovanih sveobuhvatnih aktivnosti društva usmjerenih na oĉuvanje fiziĉkog i mentalnog zdravlja, odnosno oĉuvanje ţivotne okoline, kao i spreĉavanje pojave faktora rizika za nastanak bolesti i povreda, koji se ostvaruju primjenom zdravstvenih tehnologija i mjerama namijenjenim za promociju zdravlja, prevenciju bolesti i poboljšanje kvaliteta ţivota.

Osnovne javnozdravstvene funkcije, u smislu ovog zakona, su:

praćenje, evaluacija i analiza zdravstvenog stanja stanovništva;

javnozdravstveni nadzor, istraţivanje i kontrola rizika i prijetnji po javno zdravlje;

promocija zdravlja;

povećanje angaţmana stanovništva i zajednice o brizi za zdravlje;

razvoj politika za zdravlje i institucionalnih kapaciteta za planiranje i upravljanje u javnom zdravlju;

jaĉanje institucionalnih kapaciteta za regulativu i primjenu javnog zdravlja;

jaĉanje institucionalnih kapaciteta za planiranje i upravljanje u javnom zdravlju;

evaluacija i promocija jednake dostupnosti neophodnoj i osnovnoj zdravstvenoj zaštiti;

razvoj i obuka ljudskih resursa u javnom zdravlju;

praćenje i podrška unapreĊenju kvaliteta zdravstvenih usluga na individualnom i populacionom nivou;

istraţivanje u javnom zdravlju;

smanjivanje efekata vanrednih situacija i nesreća na zdravlje stanovništva.

Javnozdravstvene funkcije iz stava 2. ovog ĉlana ostvaruju se na svim nivoima vlasti, kao i na svim nivoima zdravstvene zaštite.

III. NAĈELA ZDRAVSTVENE ZAŠTITE

Načelo pristupačnosti zdravstvene zaštite

Ĉlan 18.

Naĉelo pristupaĉnosti zdravstvene zaštite ostvaruje se obezbjeĊenjem odgovarajuće zdravstvene zaštite graĊanima Federacije, koja je fiziĉki, geografski i ekonomski dostupna, posebno zdravstvene zaštite na primarnom nivou zdravstvene zaštite.

Načelo pravičnosti zdravstvene zaštite

Ĉlan 19.

Naĉelo praviĉnosti zdravstvene zaštite ostvaruje se zabranom diskriminacije prilikom pruţanja zdravstvene zaštite po osnovu rase, pola, starosti, nacionalne pripadnosti, socijalnog porijekla, vjeroispovijesti, politiĉkog ili drugog ubjeĊenja, seksualne orijentacije, imovnog stanja, kulture, jezika, vrste bolesti, psihiĉkog ili fiziĉkog invaliditeta.

Načelo solidarnosti u zdravstvenoj zaštiti

Ĉlan 20.

Naĉelo solidarnosti u zdravstvenoj zaštiti se ostvaruje organizacijom sistema zdravstvenog osiguranja u kojem su svi graĊani obuhvaćeni zdravstvenom zaštitom i u kojem se bogati solidarišu sa siromašnim, mladi sa starim, zdravi sa bolesnim i pojedinci sa porodicama.

Načelo sveobuhvatnosti zdravstvene zaštite

Ĉlan 21.

Naĉelo sveobuhvatnosti zdravstvene zaštite ostvaruje se ukljuĉivanjem svih graĊana Federacije u sistem zdravstvene zaštite, uz primjenu objedinjenih mjera i postupaka zdravstvene zaštite koje obuhvataju promociju zdravlja, prevenciju bolesti na svim nivoima, ranu dijagnozu, lijeĉenje i rehabilitaciju.

Načelo kontinuiranosti zdravstvene zaštite

Ĉlan 22.

Naĉelo kontinuiranosti zdravstvene zaštite ostvaruje se ukupnom organizacijom sistema zdravstvene zaštite koja mora biti funkcionalno povezana i usklaĊena po nivoima, od primarnog preko sekundarnog do tercijarnog nivoa zdravstvene zaštite i koja pruţa neprekidnu zdravstvenu zaštitu graĊanima Federacije u svakoj ţivotnoj dobi.

Načelo specijalizovnog pristupa

Ĉlan 23.

Naĉelo specijalizovanog pristupa obezbjeĊuje se organizovanjem i razvijanjem posebnih specijalizovanih kliniĉkih, javnozdravstvenih dostignuća i znanja, te njihovom primjenom u praksi.

Načelo stalnog unapređenja kvaliteta zdravstvene zaštite

Ĉlan 24.

Naĉelo stalnog unapreĊenja kvaliteta zdravstvene zaštite ostvaruje se mjerama i aktivnostima kojima se u skladu sa savremenim dostignućima medicinske nauke i prakse povećavaju mogućnosti povoljnog ishoda i smanjivanje rizika i drugih neţeljenih posljedica po zdravlje i zdravstveno stanje pojedinca i zajednice u cjelini.

Načelo efikasnosti zdravstvene zaštite

Ĉlan 25.

Naĉelo efikasnosti zdravstvene zaštite ostvaruje se postizanjem najboljih mogućih rezultata u odnosu na raspoloţive resurse u zdravstvu, odnosno postizanjem najvišeg nivoa zdravstvene zaštite, uz racionalno korišćenje raspoloţivih resursa.

LJUDSKA PRAVA I VRIJEDNOSTI U ZDRAVSTVENOJ ZAŠTITI I PRAVA PACIJENATA

LJudska prava i vrijednosti u zdravstvenoj zaštiti

Ĉlan 26.

Svaki graĊanin ima pravo da zdravstvenu zaštitu ostvaruje uz poštovanje najvišeg mogućeg standarda ljudskih prava i vrijednosti, odnosno ima pravo na fiziĉki i psihiĉki integritet i na bezbjednost njegove liĉnosti, kao i na uvaţavanje njegovih moralnih, kulturnih, religijskih i filozofskih ubjeĊenja.

Svako dijete od roĊenja do navršenih 18 godina ţivota ima pravo na najviši mogući standard zdravlja i zdravstvene zaštite.

Strani drţavljanin ili lice bez drţavljanstva ima pravo na zdravstvenu zaštitu u skladu s odredbama ovog zakona, meĊunarodnih sporazuma i drugih propisa koji regulišu ovu oblast.

Ĉlan 27.

Pacijentom, u smislu ovoga zakona, kao i propisa o pravima, obavezama i odgovornostima pacijenata, smatra se svako lice, bolesno ili zdravo, osigurano ili neosigurano lice, koje zatraţi ili kojem se pruţa odreĊena mjera ili zdravstvena usluga u cilju oĉuvanja i unapreĊenja zdravlja, spreĉavanja bolesti, lijeĉenja ili zdravstvene njege i rehabilitacije.

Svakom pacijentu iz stava 1. ovog ĉlana garantuju se prava:

na dostupnost zdravstvene zaštite, ukljuĉujući i pravo na hitnu medicinsku pomoć;
na informacije;
na obaviještenost i uĉestvovanje u postupku lijeĉenja;
na slobodan izbor;
na samoodluĉivanje i pristanak, ukljuĉujući i zaštitu prava pacijenta koji nije sposoban dati pristanak;
na povjerljivost informacija i privatnost;
na tajnost podataka;
na liĉno dostojanstvo;
na spreĉavanja i olakšavanje patnji i bola;
na poštovanje pacijentovog vremena;
na uvid u medicinsku dokumentaciju;
na samovoljno napuštanje zdravstvene ustanove;
pacijenta nad kojim se vrši medicinsko istraţivanje;
na preventivne mjere i informisanje o oĉuvanju zdravlja;
na prigovor;
na naknadu štete;
na prehranu u skladu sa svjetonazorom;

na odrţavanje liĉnih kontakata;
na obavljanje vjerskih obreda.

Prava iz stava 2. ovog ĉlana pacijent ostvaruje na osnovu savremene medicinske doktrine, struĉnih standarda i normi, te u skladu sa mogućnostima zdravstvenog sistema u Federaciji i uz uslov da prethodno ispunjava svoje obaveze i odgovornosti utvrĊene ovim zakonom, kao i propisima o pravima, obavezama i odgovornostima pacijenta.

Ĉlan 28.

Pacijent je obavezan pri ostvarivanju zdravstvene zaštite u zdravstvenoj ustanovi, odnosno privatnoj praksi ispunjavati obaveze i odgovornosti predviĊene propisima o pravima, obavezama i odgovornostima pacijenata.

Ĉlan 29.

Prava, obaveze i odgovornosti pacijenata, kao i zaštita prava pacijenta, bliţe se ureĊuju propisom o pravima, obavezama i odgovornostima pacijenata.

OBAVEZNO UPUĆIVANJE U PSIHIJATRIJSKU USTANOVU

Ĉlan 30.

Lica oboljela od duševne bolesti koja predstavlja opasnost po njihov ţivot, ţivot graĊana i imovinu, u hitnim sluĉajevima biće smještena na privremeno bolniĉko lijeĉenje u odgovarajuću zdravstvenu ustanovu.

Naĉin i postupak, kao i organizacija i uslovi lijeĉenja lica oboljelih od duševnih bolesti, provodi se u skladu s odredbama propisa o zaštiti lica sa duševnim smetnjama.

ZDRAVSTVENA DJELATNOST

Ĉlan 31.

Zdravstvena djelatnost predstavlja organizovano pruţanje zdravstvene zaštite kroz rad zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika u okviru zdravstvenih ustanova, odnosno privatne prakse u skladu sa struĉno-medicinskom doktrinom i uz upotrebu zdravstvene tehnologije, a pod uslovima i na naĉin propisan ovim zakonom i propisima donijetim na osnovu ovog zakona.

Zdravstvena djelatnost se provodi kao primarna, specijalistiĉko-konsultativna i bolniĉka zdravstvena djelatnost i djelatnost javnog zdravstva.

Zdravstvena djelatnost je djelatnost od posebnog interesa za Federaciju.

Vrsta i sadrţaj zdravstvene djelatnosti iz stava 2. ovog ĉlana bliţe se odreĊuje pravilnikom federalnog ministra.

Nivoi zdravstvene djelatnosti

Ĉlan 32.

Zdravstvena djelatnost obavlja se na primarnom, sekundarnom i tercijarnom nivou zdravstvene zaštite, te na nivou federalnih i kantonalnih zdravstvenih zavoda.

Poseban oblik zaštite zdravlja stanovništva se ostvaruje organizacijom javnog zdravstva.

Zdravstvenu djelatnost obuhvata i komplementarno obavljanje alternativne medicine od zdravstvenih radnika na naĉin i pod uslovima propisanim ovim zakonom.

Ĉlan 33.

Zdravstvena zaštita na primarnom nivou obuhvata:

djelatnost porodiĉne medicine;
djelatnost zdravstvene zaštite djece;
djelatnost polivalentnih patronaţnih sestara u zajednici;
higijensko-epidemiološku zaštitu;
hitnu medicinsku pomoć;
zaštitu reproduktivnog zdravlja ţena;
zdravstvenu zaštitu kod nespecifiĉnih i specifiĉnih plućnih oboljenja;
fizikalnu i mentalnu rehabilitaciju u zajednici;
specifiĉnu zdravstvenu zaštitu radnika, kao dio medicine rada, ako je ugovorena sa poslodavcem;
zubozdravstvenu zaštitu;
laboratorijsku i radiološku dijagnostiku primarnog nivoa;
apotekarsku djelatnost.

Zdravstvena zaštita na primarnom nivou, pored navedenog, obuhvata:

praćenje zdravstvenog stanja stanovnika i provoĊenje mjera za zaštitu i unapreĊenje zdravlja stanovnika;
prevenciju, lijeĉenje i rehabilitaciju bolesti i povreda;
otkrivanje i suzbijanje faktora rizika masovnih nezaraznih bolesti;

specifiĉnu preventivnu zdravstvenu zaštitu mladih, naroĉito u osnovnim i srednjim školama, te visokim školama na svom podruĉju;
imunizaciju protiv zaraznih bolesti;
lijeĉenje i rehabilitaciju u kući;
palijativnu njegu.

U cilju obezbjeĊenja potrebne dostupnosti zdravstvene zaštite, primarna zdravstvena zaštita organizuje se tako da je korisnicima dostupna u opštini njihovog prebivališta.

U cilju obezbjeĊenja dostupnosti zdravstvene zaštite specifiĉnih populacija, u primarnoj zdravstvenoj zaštiti se razvija i unapreĊuje prijateljski pristup prema mladima u skladu sa propisima o mladima.

Na primarnom nivou zdravstvene zaštite moţe se organizovati i provoditi nastavna i nauĉnoistraţivaĉka djelatnost.

Nastava iz oblasti porodiĉne medicine moţe se organizovati i provoditi u centrima za edukaciju iz porodiĉne medicine koji su nastavna baza fakulteta zdravstvenog usmjeranja.

Planovi i programi nastave iz st. 5. i 6. ovog ĉlana podlijeţu saglasnosti federalnog ministra.

Ĉlan 34.

Zdravstvena djelatnost na primarnom nivou zdravstvene zaštite provodi se i organizuje u timskom radu u kojem uĉestvuje najmanje zdravstveni radnik visoke struĉne spreme: doktor medicine, doktor stomatologije i magistar farmacije i medicinska sestra-tehniĉar.

Poslove u zdravstvenoj djelatnosti na primarnom nivou zdravstvene zaštite obavljaju doktori medicine, porodiĉni lijeĉnici, medicinska sestra-tehniĉar svih stepena struĉne spreme i svih profila, specijalisti porodiĉne medicine, medicine rada, školske medicine, urgentne medicine, pneumofiziologije, biohemije, specijalisti epidemiologije ili higijene, doktori stomatologije, magistri farmacije, diplomirani inţenjeri medicinske biohemije i diplomirani inţenjeri medicinsko-laboratorijske dijagnostike sa svojim saradnicima.

U zdravstvenoj djelatnosti na primarnom nivou zdravstvene zaštite poslove zdravstvene zaštite u vezi sa radiološkom dijagnostikom, fizioterapijom, zaštitom materinstva, kao i higijensko-epidemiološkim sluţbama, pored lijeĉnika odgovarajuće specijalnosti, obavljaju diplomirani inţenjeri medicinske radiologije, diplomirani fizioterapeuti, diplomirana babica i diplomirani sanitarni inţenjeri.

U zdravstvenoj djelatnosti na primarnom nivou zdravstvene zaštite poslove zdravstvene zaštite djece obavlja

specijalist pedijatrije, poslove zdravstvene zaštite ţena u vezi sa trudnoćom, poroĊajem, materinstvom,

planiranjem porodice, ranim otkrivanjem malignih bolesti i lijeĉenjem polno prenosivih i drugih bolesti obavlja

specijalist ginekologije, sa diplomiranom babicom, a poslove zaštite mentalnog zdravlja obavlja specijalist

psihijatrije, te zdravstveni saradnici visoke struĉne spreme.

U provoĊenju pojedinaĉnih mjera zdravstvene zaštite u zdravstvenoj djelatnosti na primarnom nivou zdravstvene zaštite, a posebno u zdravstvenoj zaštiti radnika, djece predškolskog i školskog uzrasta, te zaštiti mentalnog zdravlja uĉestvuje i psiholog, socijalni radnik, logoped, surdiaudiolog i edukator-rehabilitator, odnosno drugi struĉnjaci za pojedina specifiĉna pitanja te zaštite.

Zdravstveni radnici u zdravstvenoj djelatnosti na primarnom nivou zdravstvene zaštite u timskom radu saraĊuju sa zdravstvenim radnicima drugih specijalnosti na sekundarnom nivou zdravstvene zaštite.

Ĉlan 35.

Djelatnost medicine rada ostvaruje se kroz specifiĉnu zdravstvenu zaštitu zaposlenika, kao dio primarne zdravstvene zaštite i obuhvata preventivne poslove u vezi sa stvaranjem i odrţavanjem bezbjedne zdrave radne okoline, koja omogućava optimalno fiziĉko i mentalno zdravlje na radu i prilagoĊavanje uslova rada sposobnostima zaposlenika.

Federalni ministar, uz saglasnost federalnog ministra rada i socijalne politike, pravilnikom će regulisati vrstu i obim lijeĉniĉkih pregleda radi utvrĊivanja zdravstvene sposobnosti radnika.

Ĉlan 36.

Specifiĉna zdravstvena zaštita radnika obuhvata preduzimanje mjera iz ĉlana 15. ovog zakona, osim mjera predviĊenih u stavu 2. taĉ. 4. i 6. istog ĉlana ovog zakona.

Postupak i naĉin ostvarivanja specifiĉne zdravstvene zaštite radnika, kao i naĉin i uslovi utvrĊivanja i prijavljivanja profesionalnih bolesti i povreda na radu iz stava 1. ovog ĉlana bliţe će pravilnikom utvrditi federalni ministar.

Ĉlan 37.

Specifiĉna zdravstvena zaštita zaposlenika ostvaruje se na osnovu ugovora izmeĊu poslodavca i zdravstvene ustanove koja u svom sastavu ima djelatnost medicine rada, ili ugovorom sa specijalistom medicine rada u privatnoj praksi.

Za potrebe praćenja, prouĉavanja i unapreĊenja djelatnosti specifiĉne zdravstvene zaštite, moţe se osnovati zavod za medicinu rada kantona, odnosno zdravstvena ustanova za specifiĉnu zdravstvenu zaštitu radnika.

Troškove specifiĉne zdravstvene zaštite snosi poslodavac.

Ĉlan 38.

Zdravstvena djelatnost na sekundarnom nivou zdravstvene zaštite obuhvata specijalistiĉko-konsultativnu i bolniĉku zdravstvenu djelatnost.

Na sekundarnom nivou zdravstvene zaštite moţe se organizovati i provoditi nastavna i nauĉnoistraţivaĉka djelatnost.

Planovi i programi nastave iz stava 2. ovog ĉlana podlijeţu saglasnosti federalnog ministra.

Ĉlan 39.

Specijalistiĉko-konsultativna zdravstvena djelatnost na sekundarnom nivou zdravstvene zaštite predstavlja dio zdravstvene djelatnosti koja, kroz pruţanje vanbolniĉkih usluga, obezbjeĊuje podršku primarnoj i bolniĉkoj zdravstvenoj djelatnosti, a s ciljem povećanja stepena rješavanja zdravstvenih problema pacijenata i racionalnijeg korišćenja resursa u zdravstvu.

Specijalistiĉko-konsultativnu djelatnost iz stava 1. ovog ĉlana obezbjeĊuje bolnica.

U cilju obezbjeĊenja potrebne dostupnosti zdravstvene zaštite, specijalistiĉko-konsultativna djelatnost iz opšte interne medicine, opšte hirurgije, neurologije, otorinolaringologije, oftalmologije, ortopedije, dermatologije i radiološke dijagnostike primarnog nivoa organizuje se tako da je korisnicima dostupna u opštini njihovog prebivališta u skladu sa propisom kojim se utvrĊuje osnovni paket zdravstvenih prava (u daljnjem tekstu: osnovni paket zdravstvenih prava).

Ukoliko nisu obezbjeĊene sluţbe u zajednici iz ĉlana 84. stav 3. ovog zakona, djelatnost sluţbi u zajednici se obezbjeĊuje kroz rad specijalistiĉko-konsultativne djelatnosti, tako da je korisnicima dostupna u opštini njihovog prebivališta.

Dostupnost ostalih specijalistiĉko-konsultativnih djelatnosti se obezbjeĊuje u prostoru bolniĉkih zdravstvenih ustanova u skladu s osnovnim paketom zdravstvenih prava.

Ĉlan 40.

Bolniĉka zdravstvena djelatnost obuhvata dijagnosticiranje, lijeĉenje i medicinsku rehabilitaciju, zdravstvenu njegu, boravak i prehranu pacijenata u bolnicama.

Ĉlan 41.

Zdravstvena djelatnost na tercijarnom nivou obuhvata i pruţanje najsloţenijih oblika zdravstvene zaštite iz specijalistiĉko-konsultativnih i bolniĉkih zdravstvenih djelatnosti, nauĉnoistraţivaĉki rad, te izvoĊenje nastave na osnovu ugovora za potrebe fakulteta zdravstvenog usmjerenja.

Planovi i programi nastave iz stava 1. ovog ĉlana podlijeţu saglasnosti federalnog ministra.

Ĉlan 42.

Zdravstvenu djelatnost na tercijarnom nivou provode zdravstvene ustanove koje ispunjavaju uslove u pogledu prostora, opreme i kadra, kao i primijenjenih tehnologija za obavljanje najsloţenijih oblika zdravstvene zaštite iz specijalistiĉko -konsultativnih i bolniĉkih zdravstvenih djelatnosti, a koje utvrdi federalni ministar posebnim pravilnikom.

Ĉlan 43.

Djelatnost federalnih zdravstvenih zavoda podrazumijeva obavljanje struĉnih i nauĉnoistraţivaĉkih zdravstvenih funkcija iz okvira prava i duţnosti Federacije u oblasti javnozdravstvene djelatnosti i transfuzijske medicine.

Djelatnost kantonalnih zdravstvenih zavoda podrazumijeva obavljanje struĉnih i nauĉnoistraţivaĉkih zdravstvenih funkcija iz okvira prava i duţnosti kantona u oblasti javnozdravstvene djelatnosti, medicine rada, bolesti zavisnosti i sportske medicine.

Kantonalnim propisima iz oblasti zdravstva biće regulisano osnivanje i rad kantonalnih i drugih zavoda, ako ovim zakonom nije drugaĉije odreĊeno.

Ĉlan 44.

Apotekarska djelatnost je dio zdravstvene djelatnosti koja se obavlja na primarnom, sekundarnom i tercijarnom nivou zdravstvene zaštite i koja obezbjeĊuje snabdijevanje stanovništva, zdravstvenih ustanova i privatnih praksi lijekovima i medicinskim sredstvima u skladu sa propisom kojim se ureĊuje apotekarska djelatnost.

Ĉlan 45.

Djelatnost javnog zdravstva obuhvata djelatnost socijalne medicine i organizacije sa ekonomikom zdravstva, epidemiologije, higijene i zdravstvene ekologije, sanitarne mikrobiologije i sanitarne hemije.

Djelatnost javnog zdravstva institucionalno se obavlja kroz organizaciju higijensko-epidemioloških sluţbi i zavoda za javno zdravstvo u Federaciji.

Obavljanje javnozdravstvene djelatnosti biće regulisano posebnim propisima, ako ovim zakonom nije drugaĉije odreĊeno.

Ĉlan 46.

Alternativna medicina, u smislu ovog zakona, obuhvata one provjerene struĉno nesporene komplementarne i alternativne metode i postupke dijagnostike, lijeĉenja i rehabilitacije (u daljnjem tekstu: alternativna medicina), koji blagotvorno utiĉu ili koji bi mogli blagotvorno uticati na ĉovjekovo zdravlje ili njegovo zdravstveno stanje i koji u skladu sa vaţećom medicinskom doktrinom nisu obuhvaćeni zdravstvenim uslugama.

Metode i postupci alternativne medicine iz stava 1. ovog ĉlana u zdravstvenoj ustanovi ili privatnoj praksi mogu se uvoditi samo uz saglasnost nadleţnog kantonalnog ministarstva zdravstva (u daljnjem tekstu: kantonalno ministarstvo) i nadleţne komore.

Metode i postupci alternativne medicine ne mogu se provoditi na teret sredstava obaveznog zdravstvenog osiguranja.

Ĉlan 47.

Dozvoljene su samo one metode i postupci alternativne medicine koji:

ne štete zdravlju;

korisnika – pacijenta ne odvraćaju od upotrebe za njega korisnih zdravstvenih usluga;

se izvode u skladu sa priznatim standardima alternativne medicine.

Metode i postupke alternativne medicine mogu obavljati iskljuĉivo zdravstveni radnici koji imaju dozvolu za obavljanje metoda i postupaka alternativne medicine koju izdaje nadleţno kantonalno ministarstvo.

Bliţe uslove, naĉin i postupak obavljanja metoda i postupaka alternativne medicine u zdravstvenoj ustanovi, odnosno privatnoj praksi utvrĊuje pravilnikom federalni ministar.

Nadleţno kantonalno ministarstvo vrši nadzor nad obavljanjem metoda i postupak a alternativne medicine u zdravstvenim ustanovama, odnosno privatnoj praksi, u skladu sa ovim zakonom.

Na zdravstvene radnike koji obavljaju metode i postupke alternativne medicine primjenjuju se odredbe ovog zakona o izdavanju, obnavljanju i oduzimanju odobrenja za samostalan rad (u daljnjem tekstu: licenca).

Ĉlan 48.

Za svoj rad zdravstveni radnici koji obavljaju metode i postupke alternativne medicine preuzimaju struĉnu, etiĉku, kriviĉnu i materijalnu odgovornost.

VII. SADRŢAJ I ORGANIZACIJSKI OBLICI ZDRAVSTVENE DJELATNOSTI

Uslovi i način obavljanja zdravstvene djelatnosti

Ĉlan 49.

Zdravstvenu djelatnost obavljaju zdravstvene ustanove i privatne prakse pod uslovima i na naĉin propisan ovim zakonom, propisima o zdravstvenom osiguranju i propisima o ustanovama.

Ĉlan 50.

Zdravstvena djelatnost mora biti organizovana tako da je stanovništvu uvijek obezbjeĊena i dostupna hitna medicinska pomoć, ukljuĉujući i hitni medicinski prevoz.

Ĉlan 51.

Javnozdravstvene djelatnosti socijalne medicine, epidemiologije i higijene koje su od interesa za Federaciju odnosno kanton, hitna medicinska pomoć; djelatnost heterologne transplantacije organa i tkiva i autologne transplantacije koštane srţi; prikupljanje, testiranje, prerada i distribucija krvi i krvnih sastojaka, vještaĉka oplodnja, ako nije u pitanju darivanje sjemena od supruga; patologija izuzev patohistološke djelatnosti; sudska medicina i mrtvozorniĉka djelatnost, ne mogu biti predmetom privatne djelatnosti.

Obim i vrsta javnozdravstvene djelatnosti iz stava 1. ovog ĉlana, a koja ne moţe biti predmetom privatne djelatnosti, bliţe će biti odreĊeni pravilnikom federalnog ministra.

Ĉlan 52.

Zavod zdravstvenog osiguranja Federacije, odnosno kantona provodi postupak dodjele ugovora o pruţanju zdravstvenih usluga, odnosno postupak dodjele ugovora za provoĊenje programa zdravstvene zaštite, u skladu s ovim zakonom, Zakonom o zdravstvenom osiguranju, te propisima donijetim na osnovu ovih zakona, jedinstvenom metodologijom, propisom o sistemu poboljšanja kvaliteta, bezbjednosti i o akreditaciji u zdravstvu, kao i propisima o javnim nabavkama Bosne i Hercegovine.

Jedinstvenu metodologiju kojom se bliţe utvrĊuju kriterijumi i mjerila za zakljuĉivanje ugovora izmeĊu nadleţnog zavoda zdravstvenog osiguranja i zdravstvene ustanove, odnosno privatnog zdravstvenog radnika iz stava 1. ovog ĉlana utvrĊuje Zavod zdravstvenog osiguranja i reosiguranja Federacije Bosne i Hercegovine, po prethodno pribavljenom mišljenju zavoda zdravstvenog osiguranja kantona, kao i uz prethodnu saglasnost federalnog ministra u skladu s osnovnim paketom zdravstvenih prava.

Odluku o izboru najuspješnijeg ponuĊaĉa donosi zavod zdravstvenog osiguranja iz stava 1. ovog ĉlana i zakljuĉuje ugovor sa zdravstvenim ustanovama odnosno privatnim zdravstvenim radnikom.

Osnivanje i organizovanje zdravstvenih ustanova

Ĉlan 53.

Zdravstvenu djelatnost obavljaju zdravstvene ustanove koje osniva Federacija, kanton odnosno opština, te domaća i strana fiziĉka ili pravna lica u svim oblicima svojine.

Federacija je osnivaĉ federalnih zavoda iz ĉlana 43. stav 1. ovog zakona.

Jedan ili više kantona i Federacija, zajedno, mogu biti osnivaĉi: univerzitetske-kliniĉke bolnice i zavoda.

Kanton moţe biti osnivaĉ: bolnice, ljeĉilišta, zavoda za javno zdravstvo kantona, zavoda za medicinu rada kantona, zavoda za bolesti zavisnosti kantona, zavoda kao specijalizovane zdravstvene ustanove, doma zdravlja, apoteke, ustanove za hitnu medicinsku pomoć i ustanove za zdravstvenu njegu u kući.

Opština moţe biti osnivaĉ doma zdravlja, ustanove za zdravstvenu njegu u kući i apoteke.

Domaća i strana fiziĉka, odnosno pravna lica mogu biti osnivaĉi: poliklinike, opšte bolnice, specijalne bolnice, ljeĉilišta, apoteke, ustanove za zdravstvenu njegu u kući, ustanove za palijativnu njegu, centra za dijalizu i zavoda kao specijalizovane zdravstvene ustanove u svim oblicima svojine.

Kantonalnim propisima moţe se bliţe odrediti osnivanje zdravstvenih ustanova na primarnom nivou zdravstvene zaštite.

Ĉlan 54.

Osnivaĉ zdravstvenih ustanova u svojini Federacije je Parlament Federacije BiH.

Osnivaĉ zdravstvenih ustanova u svojini kantona je zakonodavno tijelo kantona.

Osnivaĉ zdravstvenih ustanova u svojini opštine je opštinsko vijeće.

Ĉlan 55.

Zdravstvena ustanova moţe obavljati zdravstvenu djelatnost, ako ispunjava uslove propisane ovim zakonom, i to:

ako ima zaposlene zdravstvene radnike odgovarajućeg stepena struĉne spreme, sa poloţenim struĉnim ispitom, licencom izdatom od nadleţne komore, a za obavljanje odreĊenih poslova i sa odgovarajućom specijalizacijom ili nauĉnim, odnosno nastavnim zvanjem;

ako ima dijagnostiĉku, terapijsku i drugu opremu za bezbjedno i savremeno pruţanje zdravstvene zaštite za djelatnost za koju je osnovana;

ako ima odgovarajuće prostorije za prijem oboljelih, odnosno zdravih lica, za obavljanje dijagnostiĉkih i terapijskih postupaka lijeĉenja i smještaj pacijenata, kao i za ĉuvanje lijekova i medicinskih sredstava;

ako ima odgovarajuće vrste i koliĉine lijekova i medicinskih sredstava koje su potrebne za obavljanje odreĊene zdravstvene djelatnosti za koju se zdravstvena ustanova osniva;

uspostavljen sistem bezbjednosnih standarda u zdravstvenim ustanovama;

uspostavljen sistem upravljanja medicinskim otpadom u skladu sa vaţećim standardima, kao i posebnim propisima koji regulišu ovu oblast.

Dvije ili više zdravstvenih ustanova mogu organizovati zajedniĉke medicinske sluţbe za laboratorijsku, rendgen i drugu dijagnostiku, kao i zajedniĉke nemedicinske sluţbe za pravne, ekonomsko-finansijske, tehniĉke i druge poslove ili ugovoriti obavljanje ovih poslova sa pravnim ili fiziĉkim licem koje ispunjava uslove predviĊene zakonom za obavljanje navedenih djelatnosti i ima odobrenje nadleţnog organa.

AKAZ je duţan definisati sistem bezbjednosnih standarda u zdravstvenim ustanovama iz taĉke 5) stava 1. ovog ĉlana, te obavljati kontinuirano praćenje i procjenu bezbjednosnih standarda u zdravstvenim ustanovama, što ukljuĉuje i izdavanje sertifikata o zadovoljenju standarda bezbjednosti.

Bliţi uslovi u pogledu prostora, opreme i kadra za osnivanje i obavljanje zdravstvene djelatnosti zdravstvenih ustanova iz stava 1. ovog ĉlana, biće utvrĊeni pravilnikom federalnog ministra.

Zdravstvena ustanova koja koristi izvore jonizujućih zraĉenja mora pored uslova iz st. 1. i 3. ovog ĉlana ispunjavati i druge uslove utvrĊene propisom kojim se ureĊuje zaštita od radijacione i nuklearne bezbjednosti, kao i podzakonskim aktima donijetim na osnovu tog propisa, te imati odobrenje nadleţne drţavne agencije za radijacionu i nuklearnu bezbjednost.

Ĉlan 56.

Prilikom osnivanja zdravstvene ustanove obaveza je osnivaĉa zdravstvene ustanove da priloţi mišljenje o opravdanosti osnivanja zdravstvene ustanove.

Mišljenje o opravdanosti osnivanja zdravstvene ustanove u djelatnosti primarne zdravstvene djelatnosti, specijalistiĉko-konsultativne zdravstvene djelatnosti, odnosno u djelatnosti bolniĉke zdravstvene djelatnosti, daje zavod za javno zdravstvo kantona, odnosno Federacije i nadleţna komora.

Zavod za javno zdravstvo, mišljenje iz stava 2. ovog ĉlana, daje na osnovu struĉnih principa o organizaciji i ekonomici zdravstva, dok nadleţna komora mišljenje daje s aspekta zaštite i oĉuvanja profesije koju zastupa.

U sluĉaju da se ustanova osniva za djelatnosti koje su iz domena više komora, potrebno je pribaviti mišljenje svih nadleţnih komora.

Ĉlan 57.

Zdravstvena ustanova moţe obavljati zdravstvenu djelatnost, ako nadleţno ministarstvo zdravstva rješenjem utvrdi da su ispunjeni uslovi propisani zakonom za obavljanje zdravstvene djelatnosti.

Ispunjenost uslova za zdravstvene ustanove iz ĉlana 53. st. 2. i 3. ovog zakona rješenjem utvrĊuje federalni ministar.

Ispunjenost uslova za zdravstvene ustanove iz ĉlana 53. st. 4., 5. i 6. ovog zakona rješenjem utvrĊuje nadleţni kantonalni ministar.

Zdravstvena ustanova moţe obavljati samo zdravstvenu djelatnost koja je utvrĊena rješenjem nadleţnog ministra zdravstva o ispunjenosti uslova za obavljanje zdravstvene djelatnosti.

Na osnovu rješenja o ispunjenosti uslova za obavljanje zdravstvene djelatnosti i osnivaĉkog akta zdravstvena ustanova upisuje se u registar kod nadleţnog suda u skladu sa propisima o registraciji ustanova u Federaciji.

Zdravstvena ustanova poĉinje sa radom danom upisa u registar iz stava 5. ovog ĉlana.

Ĉlan 58.

Odredbe ĉl. 56. i 57. ovog zakona, primjenjuju se i u sluĉaju proširenja ili promjene zdravstvene djelatnosti.

Ĉlan 59.

Promjena ili proširenje djelatnosti zdravstvene ustanove ĉiji je osnivaĉ, odnosno suosnivaĉ Federacija, kanton odnosno opština, ne moţe se obaviti bez saglasnosti nadleţnog ministra zdravstva.

Saglasnost iz stava 1. ovog ĉlana izdaje se u formi rješenja.

Protiv rješenja iz stava 2. ovog ĉlana koje donosi kantonalni ministar moţe se izjaviti ţalba federalnom ministru u roku od 15 dana od dana prijema rješenja.

Rješenje iz stava 2. ovog ĉlana koje donosi federalni ministar je konaĉno u upravnom postupku i protiv njega se moţe pokrenuti upravni spor, u skladu sa propisom o upravnim sporovima.

Ĉlan 60.

Zdravstvena ustanova prestaje sa radom ako:

više ne postoji potreba za obavljanjem djelatnosti za koju je osnovana, a nema mogućnosti da se reorganizuje za obavljanje druge zdravstvene djelatnosti,
ne ispunjava zakonom propisane uslove za obavljanje djelatnosti.

Odluku o prestanku rada zdravstvene ustanove u sluĉaju iz stava 1. alineja 1. ovog ĉlana donosi vlasnik, a u sluĉaju iz stava 1. alineja 2. ovog ĉlana, rješenje donosi nadleţni ministar zdravstva.

Ukoliko iz razloga navedenih u stavu 1. alineja 1. ovog ĉlana, prestaje sa radom javna zdravstvena ustanova, prije donošenja rješenja iz stava 2. ovog ĉlana, potrebno je pribaviti mišljenje nadleţnog zavoda za javno zdravstvo.

Protiv rješenja o prestanku rada zdravstvene ustanove iz stava 2. ovog ĉlana moţe se pokrenuti upravni spor u skladu sa propisom o upravnim sporovima.

Ĉlan 61.

Sredstva za finansiranje zdravstvenih ustanova koje obezbjeĊuju izvršenje prava iz ĉlana 11. ovog zakona obezbjeĊuju se iz:

sredstava Budţeta Federacije;
iz sredstava zdravstvenog osiguranja;
donacija, pomoći i drugih izvora.

Ĉlan 62.

Sredstva za rad i razvoj zdravstvena ustanova ostvaruje:

ugovorom sa zavodom zdravstvenog osiguranja Federacije, odnosno kantona;

ugovorom sa nadleţnim ministarstvom zdravstva koji se na osnovu zakona finansiraju iz budţeta Federacije, odnosno kantona;
ugovorom sa fakultetima i drugim visokim školama zdravstvenog usmjerenja;
ugovorom po osnovu proširenog i dobrovoljnog zdravstvenog osiguranja;
iz sredstava osnivaĉa u skladu s aktom o osnivanju;
iz sredstava budţeta Federacije, kantona, odnosno opštine;
iz uĉešća korisnika zdravstvene zaštite u pokriću dijela ili ukupnih troškova zdravstvene zaštite;
slobodnom prodajom usluga na trţištu;

iz drugih izvora na naĉin i pod uslovima odreĊenim zakonom, aktom o osnivanju i statutom zdravstvene ustanove.

Ĉlan 63.

Akti zdravstvene ustanove su statut i drugi opšti akti.

Statut je osnovni opšti akt zdravstvene ustanove kojim se ureĊuje:

naziv i sjedište, odnosno ime i prezime, kao i prebivalište osnivaĉa;

naziv i sjedište zdravstvene ustanove;

djelatnost zdravstvene ustanove;

iznos sredstava za osnivanje i poĉetak rada zdravstvene ustanove i naĉin obezbjeĊenja sredstava;

izvore i naĉine obezbjeĊenja sredstava za rad zdravstvene ustanove;

naĉin raspolaganja viškom prihoda nad rashodima i naĉin na koji se pokriva višak rashoda nad prihodima;

prava i obaveze osnivaĉa u pogledu obavljanja djelatnosti zbog koje se zdravstvena ustanova osniva;

meĊusobna prava i obaveze zdravstvene ustanove i osnivaĉa;

organe upravljanja zdravstvene ustanove u osnivanju i njihova ovlašćenja;

struĉna tijela zdravstvene ustanove, mandat ĉlanova struĉnih tijela, naĉin izbora i finansiranje;

lice koje će do imenovanja direktora zdravstvene ustanove obavljati poslove i vršiti ovlašćenja direktora;

rok za donošenje statuta, imenovanje direktora i organa upravljanja;

druga pitanja od znaĉaja za rad zdravstvene ustanove.

Statut zdravstvene ustanove podlijeţe obaveznoj saglasnosti osnivaĉa.

Upravljanje, rukovođenje i nadzor nad zdravstvenim ustanovama, kao i stručna tijela zdravstvene ustanove

Upravni odbor

Ĉlan 64.

Zdravstvenom ustanovom upravlja upravni odbor.

Upravni odbor zdravstvene ustanove u svojini Federacije ima pet ĉlanova i ĉine ga predstavnici:

osnivaĉa – tri ĉlana, od kojih jedan mora biti u ime Federalnog ministarstva zdravstva (u daljnjem tekstu: Federalno ministarstvo),

struĉnih radnika zdravstvenih ustanova – dva ĉlana, od kojih najmanje jedan mora biti iz reda zdravstvenih radnika.

Upravni odbor zdravstvene ustanove u svojini jednog ili više kantona i Federacije zajedno ĉine predstavnici:

Federacije – dva ĉlana;
kantona – osnivaĉa – po dva ĉlana kojima je zdravstvena ustanova ujedno opšta i kantonalna bolnica;

kantona – osnivaĉa – po jednog ĉlana, kojima zdravstvena ustanova nije ujedno opšta i kantonalna bolnica;

struĉnih radnika zdravstvenih ustanove – tri ĉlana, od kojih najmanje dva moraju biti iz reda zdravstvenih radnika.

Upravni odbor zdravstvene ustanove u svojini kantona ima pet ĉlanova i ĉine ga predstavnici:

osnivaĉa – tri ĉlana, od kojih jedan mora biti u ime kantonalnog ministarstva,

struĉnih radnika zdravstvenih ustanova – dva ĉlana, od kojih jedan mora biti iz reda zdravstvenih radnika.

Upravni odbor zdravstvene ustanove u svojini opštine ima tri ĉlana i ĉine ga predstavnici:

osnivaĉa – jedan ĉlan;
struĉnih radnika zdravstvene ustanove – jedan ĉlan;

kantonalnog ministarstva – jedan ĉlan.

Predsjednika i ĉlanove upravnog odbora zdravstvene ustanove iz st. 2. i 3. ovog ĉlana imenuje i razrješava Vlada Federacije BiH, na prijedlog federalnog ministra.

Predsjednika i ĉlanove upravnog odbora zdravstvene ustanove iz stava 4. ovog ĉlana imenuje i razrješava vlada kantona, na prijedlog kantonalnog ministra.

Predsjednika i ĉlanove upravnog odbora zdravstvene ustanove iz stava 5. ovog ĉlana imenuje i razrješava opštinsko vijeće, na prijedlog opštinskog naĉelnika.

Bliţe kriterijume za imenovanje u upravne odbore zdravstvenih ustanova:

u svojini Federacije, odnosno jednog ili više kantona i Federacije zajedno, utvrĊuje Vlada Federacije

BiH, na prijedlog federalnog ministra;

u svojini u kantona utvrĊuje vlada kanton, na prijedlog kantonalnog ministra;
u svojini opštine utvrĊuje opštinsko vijeće, na prijedlog opštinskog naĉelnika.

Ĉlanstvo u upravnim odborima iz st. 2., 3., 4. i 5. ovog ĉlana odraţavaće ravnopravnu zastupljenost oba pola.

Mjeseĉnu naknadu za rad predsjednika i ĉlanova upravnog odbora zdravstvenih ustanova iz st. 2. i 3. ovog ĉlana utvrĊuje Vlada Federacije BiH, na prijedlog federalnog ministra u skladu sa posebnim propisom o pravima ĉlanova organa upravljanja institucija Federacije Bosne i Hercegovine.

Mjeseĉnu naknadu za rad predsjednika i ĉlanova upravnog odbora zdravstvenih ustanova iz stava 4. ovog ĉlana utvrĊuje vlada kantona, na prijedlog kantonalnog ministra.

Mjeseĉnu naknadu za rad predsjednika i ĉlanova upravnog odbora zdravstvenih ustanova iz stava 5. ovog ĉlana utvrĊuje opštinsko vijeće, na prijedlog opštinskog naĉelnika.

Naknade iz st. 11., 12. i 13. ovog ĉlana biće isplaćene iz sredstava zdravstvene ustanove.

Predsjednik i ĉlanovi upravnog odbora zdravstvenih ustanova iz ovog ĉlana duţni su potpisati izjavu o nepostojanju sukoba interesa prije preuzimanja funkcije.

Predsjednici i ĉlanovi upravnih odbora zdravstvenih ustanova iz ovog ĉlana imenuju se u proceduri u skladu sa propisima o ministarskim, vladinim i drugim imenovanjima u Federaciji.

Naĉin izbora, opoziva i mandat ĉlanova upravnog odbora zdravstvene ustanove, vrši se u skladu sa propisima o ustanovama, ako ovim zakonom nije drugaĉije odreĊeno.

Ĉlan 65.

Djelokrug upravnog odbora zdravstvenih ustanova u svojini Federacije, jednog ili više kantona i Federacije zajedno, odnosno kantona ili opštine, podrazumijeva sljedeće:

donošenje statuta zdravstvene ustanove;
imenovanje i razrješavanje direktora odnosno v.d. direktora zdravstvene ustanove;
utvrĊivanje planove rada i razvoja zdravstvene ustanove;
utvrĊivanje godišnjeg programa rada;
donošenje finansijskog plana i usvajanje godišnjeg obraĉuna;

donošenje opštih akata o unutrašnjem ureĊenju i sistematizaciji poslova i druge opšte akte, u skladu sa zakonom i statutom zdravstvene ustanove;

odluĉivanje o svim pitanjima obavljanja djelatnosti radi kojih je zdravstvena ustanova osnovana, ako zakonom nije odreĊeno da o odreĊenim pitanjima odluĉuje drugi organ zdravstvene ustanove;
usmjeravanje, kontrolisanje i ocijenjivanje rada direktora;

rješavanje svih pitanja odnosa s osnivaĉem;
odluĉivanje o korišćenju sredstava preko iznosa utvrĊenog statutom zdravstvene ustanove;
odgovaranje osnivaĉu za rezultate rada zdravstvene ustanove;

odluĉivanje o prigovoru zaposlenika na rješenje kojim je drugi organ, odreĊen statutom zdravstvene ustanove, odluĉio o pravu, obavezi i odgovornosti zaposlenika iz radnog odnosa;
podnošenje osnivaĉu najmanje jedanput godišnje izvještaja o poslovanju zdravstvene ustanove;
obavljanje i drugih poslova u skladu sa zakonom i statutom zdravstvene ustanove.

Direktor

Ĉlan 66.

Direktor zdravstvene ustanove imenuje se na osnovu javnog oglasa u skladu sa zakonom.

Direktora zdravstvene ustanove imenuje i razrješava upravni odbor.

Direktora zdravstvenih ustanova ĉiji je osnivaĉ odnosno suosnivaĉ Federacija imenuje upravni odbor zdravstvene ustanove, uz prethodnu saglasnost federalnog ministra.

Direktora zdravstvene ustanove ĉiji je osnivaĉ kanton, imenuje upravni odbor zdravstvene ustanove, uz prethodnu saglasnost kantonalnog ministra.

Direktora zdravstvene ustanove ĉiji je osnivaĉ opština, imenuje upravni odbor zdravstvene ustanove, uz prethodnu saglasnost opštinskog naĉelnika.

Direktor zdravstvene ustanove mora imati medicinski, stomatološki odnosno farmaceutski fakultet, najmanje pet godina radnog iskustva u struci, znanje o zdravstvenom menadţmentu koje dokazuje sertifikatom o obavljenoj edukaciji iz zdravstvenog menadţmenta, odnosno završenoj specijalizaciji iz zdravstvenog menadţmenta ili završenom postdiplomskom studiju iz zdravstvenog menadţmenta, te ispunjavati i druge uslove propisane aktom o osnivanju, odnosno statutom.

Propisom federalnog ministra bliţe će biti regulisani uslovi u pogledu vrste završenog fakulteta zdravstvenog usmjerenja iz stava 6. ovog ĉlana koje moraju ispuniti lica koja konkurišu za direktora zdravstvene ustanove, u zavisnosti od tipa zdravstvene ustanove.

Uslov o znanju iz zdravstvenog menadţmenta, a koji je predviĊen za lica iz stava 6. ovog ĉlana, traţiće se u konkursnoj proceduri tek nakon donošenja podzakonskog akta federalnog ministra iz ĉlana 152. stav 4. ovog zakona, te otpoĉinjanja edukacije, odnosno specijalizacije o zdravstvenom menadţmentu na teritoriji Federacije u organizaciji Federalnog ministarstva.

Za direktora zdravstvene ustanove koja obezbjeĊuje specijalistiĉko-konsultativnu, bolniĉku zdravstvenu zaštitu i djelatnost javnog zdravstva, imenuje se lice koje, pored uslova iz stava 6. ovog ĉlana, ima i odgovarajuću specijalizaciju iz djelatnosti zdravstvene ustanove.

U bolniĉkim zdravstvenim ustanovama koje ispunjavaju uslove za izvoĊenje nastave direktor mora imati pomoćnika za nastavu i nauĉnoistraţivaĉki rad.

Mandat direktora traje ĉetiri godine.

Po isteku mandata isto lice moţe, na osnovu javnog oglasa, ponovo biti imenovano za direktora u istoj zdravstvenoj ustanovi, ali najviše za još jedan mandatni period.

Ĉlan 67.

Ako direktor nije imenovan u skladu sa zakonom, u roku od 60 dana od dana isteka konkursnog roka, odluku o postavljenju vršioca duţnosti direktora donosi upravni odbor zdravstvene ustanove.

Vršilac duţnosti direktora postavlja se najduţe na period do šest mjeseci.

Vršilac duţnosti direktora ima sva prava i duţnosti direktora.

Ĉlan 68.

Direktor organizuje i vodi poslovanje, predstavlja i zastupa zdravstvenu ustanovu i odgovoran je za zakonitost rada.

Direktor podnosi upravnom odboru pismeni izvještaj o cjelokupnom poslovanju zdravstvene ustanove jednom tromjeseĉno.

Direktor uĉestvuje u radu upravnog odbora bez prava odluĉivanja.

Ĉlan 69.

Direktor moţe biti razriješen duţnosti i prije isteka mandata na koji je imenovan.

Upravni odbor je duţan razriješiti direktora i prije isteka mandata za koji je imenovan ako:

direktor to liĉno zahtijeva;

nastane neki od razloga koji po posebnim propisima ili propisima kojima se ureĊuju radni odnosi dovode do prestanka ugovora o radu;
ne izvršava ugovorne obaveze prema zavodu zdravstvenog osiguranja Federacije, odnosno kantona;
ne provodi program rada i razvoja zdravstvene ustanove koji je donio upravni odbor;
u obavljanju djelatnosti zdravstvene ustanove nastane neopravdani gubitak;

u svome radu krši propise i opšte akte zdravstvene ustanove ili neopravdano ne izvršava odluke upravnog odbora ili postupa u suprotnosti s njima;

svojim nesavjesnim ili nepravilnim radom prouzrokuje zdravstvenoj ustanovi veću štetu, zanemaruje ili nemarno vrši svoju duţnost tako da su nastale ili mogu nastati veće smetnje u obavljanju djelatnosti zdravstvene ustanove;

nalazom je zdravstvene inspekcije ustanovljena povreda propisa i opštih akata zdravstvene ustanove ili nepravilnost u radu direktora.

Ako upravni odbor ne razriješi direktora iz razloga propisanih u stavu 2. ovoga ĉlana u roku od 30 dana od dana saznanja za neki od razloga, rješenje o razrješenju direktora donosi nadleţni ministar zdravstva.

Protiv rješenja iz stava 3. ovog ĉlana nije dopuštena ţalba, ali se moţe pokrenuti upravni spor.

Upravni odbor mora, prije donošenja odluke o razrješenju, obavijestiti direktora o razlozima za razrješenje i dati mu mogućnost da se o njoj pismeno izjasni.

Ĉlan 70.

U vanrednim okolnostima, ako je ugroţen proces pruţanja zdravstvene zaštite ili postoji neposredna opasnost po ţivot i zdravlje ljudi, direktor je duţan o tim okolnostima bez odgaĊanja obavijestiti nadleţno ministarstvo zdravstva i nadleţni zavod za javno zdravstvo.

Nadzorni odbor

Ĉlan 71.

Nadzorni odbor formira se za zdravstvene ustanove tipa federalnih zdravstvenih zavoda, kao i zdravstvene ustanove ĉiji je osnivaĉ jedan ili više kantona i Federacija zajedno.

Nadzorni odbor iz stava 1. ovog ĉlana vrši nadzor nad radom i poslovanjem zdravstvene ustanove.

Nadzorni odbor zdravstvene ustanove ima tri ĉlana, i to dva u ime osnivaĉa, a jednog u ime zaposlenika zdravstvene ustanove, uz zastupljenost oba pola.

Predsjednik i ĉlanovi nadzornog odbora zdravstvenih ustanova iz stava 1. ovog ĉlana imenuju se i razrješavaju u proceduri u skladu sa propisima o ministarskim, vladinim i drugim imenovanjima u Federaciji.

Predsjednika i ĉlanove nadzornog odbora federalnih zdravstvenih zavoda i zdravstvene ustanove ĉiji je osnivaĉ jedan ili više kantona i Federacija zajedno, imenuje i razrješava Vlada Federacije BiH, na prijedlog federalnog ministra.

Predsjednik i ĉlanovi nadzornog odbora imenuju se na period od ĉetiri godine, sa mogućnošću ponovnog izbora, a najviše za još jedan mandatni period.

Na naknade za rad predsjednika i ĉlanova nadzornih odbora, primjenjuju se odredbe ĉlana 64. stav 11. ovog zakona.

Predsjednik i ĉlanovi nadzornog odbora zdravstvenih ustanova duţni su potpisati izjavu o nepostojanju sukoba interesa prije preuzimanja funkcije.

Naĉin izbora, opoziva i mandat ĉlanova nadzornog odbora zdravstvene ustanove vrši se u skladu sa propisima o ustanovama, ako ovim zakonom nije drugaĉije odreĊeno.

Ĉlan 72.

Nadzorni odbor:

analizira izvještaj o poslovanju zdravstvene ustanove;

u vršenju nadzora nad upotrebom sredstava za rad pregleda godišnji izvještaj o poslovanju i godišnji obraĉun;
pregleda i provjerava urednost i zakonitost voĊenja poslovnih knjiga.

Nadzorni odbor saĉinjava godišnji izvještaj o poslovanju zdravstvene ustanove na osnovu obavljenih aktivnosti iz stava 1. ovog ĉlana, te pregleda izvještaj o radu direktora i upravnog odbora zdravstvene ustanove.

Izvještaj iz stava 2. ovog ĉlana nadzorni odbor dostavlja osnivaĉu, upravnom odboru i direktoru zdravstvene ustanove.

Stručno vijeće

Ĉlan 73.

Struĉno vijeće zdravstvene ustanove je savjetodavni organ direktoru.

Ĉlanove struĉnog vijeća, na prijedlog šefova organizacionih jedinica zdravstvene ustanove, uz ravnopravnu zastupljenost oba pola, imenuje direktor.

U radu struĉnog vijeća mogu uĉestvovati i zdravstveni saradnici.

U struĉno vijeće iz stava 1. ovog ĉlana moţe se imenovati zdravstveni radnik – zakupac jedinica zakupa zdravstvene ustanove.

Bliţe odredbe o naĉinu rada i odluĉivanja struĉnog vijeća biće ureĊene poslovnikom o radu struĉnog vijeća zdravstvene ustanove, na koji saglasnost daje direktor zdravstvene ustanove.

Ĉlan 74.

Struĉno vijeće zdravstvene ustanove:

raspravlja i odluĉuje o pitanjima iz oblasti struĉnog rada ustanove;
predlaţe struĉna rješenja u sklopu djelatnosti zdravstvene ustanove;
predlaţe struĉne osnove za program rada i razvoja zdravstvene ustanove;
predlaţe mjere za unapreĊenje kvalitete i bezbjednosti rada u zdravstvenoj ustanovi;

daje upravnom odboru i direktoru mišljenja i prijedloge u pogledu organizacije rada i uslova za razvoj zdravstvene djelatnosti u skladu sa finansijskim mogućnostima;

predlaţe specijalistiĉko usavršavanje zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika, te struĉno usavršavanje iz oblasti subspecijalnosti zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika za potrebe zdravstvene ustanove;

predlaţe upravnom odboru obavljanje dopunskog rada zdravstvenih radnika u sluĉajevima od posebnog interesa za graĊane i rad zdravstvene ustanove;

brine se o provoĊenju unutrašnjeg nadzora nad struĉnim radom zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika ustanove;
obavlja i druge poslove propisane statutom.

Etički komitet

Etički komitet zdravstvene ustanove

Ĉlan 75.

Etiĉki komitet zdravstvene ustanove je organ koji obezbjeĊuje obavljanje djelatnosti ustanove na naĉelima etike i medicinske deontologije.

Etiĉki komitet imenuje upravni odbor zdravstvene ustanove i saĉinjava ga najmanje devet ĉlanova, uz ravnopravnu zastupljenost oba pola, s tim da najmanje jedan ĉlan etiĉkog komiteta treba biti predstavnik nemedicinskih struka i najmanje dva ĉlana koji nisu radnici zdravstvene ustanove.

Upravni odbor imenuje i zamjenike ĉlanova etiĉkog komiteta.

Mandat, naĉin izbora, kao i naĉin finansiranja etiĉkog komiteta ureĊuje se statutom zdravstvene ustanove.

Etiĉki komitet donosi poslovnik o svome radu.

Dvije ili više zdravstvenih ustanova mogu imenovati zajedniĉki etiĉki komitet.

Zdravstvena ustanova koja obavlja djelatnost transplantacije organa i tkiva formira etiĉki komitet u oblasti uzimanja i presaĊivanja organa i tkiva u svrhu lijeĉenja saglasno propisu o transplantaciji organa i tkiva u svrhu lijeĉenja.

Ĉlan 76.

Etiĉki komitet zdravstvene ustanove:

prati primjenu etike i medicinske deontologije u obavljanju djelatnosti zdravstvene ustanove,

daje saglasnost za provoĊenje medicinskih i nauĉnih ispitivanja, kao i kliniĉkih ispitivanja lijekova i medicinskih sredstava u zdravstvenoj ustanovi, koja se smatra prethodnim postupkom u okviru odobravanja tih ispitivanja od strane nadleţnog organa,

bavi se analizom i prijedlozima propisa iz oblasti zdravstva sa aspekta etike i medicinske deontologije,

prati povrede prava pacijenata i sistemski radi na unapreĊenju stanja u ovoj oblasti u skladu sa propisima o pravima, obavezama i odgovornostima pacijenata,
saraĊuje sa nadleţnim komorama iz oblasti zdravstva,
rješava i druga etiĉka pitanja u obavljanju djelatnosti zdravstvene ustanove.

Etički komitet Federalnog ministarstva i kantonalnih ministarstava zdravstva

Ĉlan 77.

Etiĉki komitet Federalnog ministarstva je struĉno tijelo koje prati pruţanje i provoĊenje zdravstvene zaštite na naĉelima etike i medicinske deontologije.

Federalni ministar imenuje i razrješava predsjednika i ĉlanove Etiĉkog komiteta, uz ravnopravnu zastupljenost oba pola.

Etiĉki komitet ima pet ĉlanova koji se biraju iz reda istaknutih struĉnjaka koji imaju znaĉajne rezultate u radu, kao i doprinos u oblasti zdravstvene zaštite, profesionalne etike zdravstvenih radnika i humanistiĉkih nauka.

Mandat ĉlanova Etiĉkog komiteta traje ĉetiri godine, s mogućnošću ponovnog izbora za još jedan mandatni period.

Etiĉki komitet donosi poslovnik o radu.

Etiĉki komitet ima pravo nadoknade za svoj rad, a koja se isplaćuje iz sredstava Budţeta Federacije.

Visinu nadoknade za rad Etiĉkog komiteta iz stava 6. ovog ĉlana, rješenjem utvrĊuje federalni ministar.

Etiĉki komitet kantonalnog ministarstva formira se radi obavljanja poslova i zadatka iz stava 1. ovog ĉlana za podruĉje kantona.

Sastav etiĉkog komiteta kantonalnog ministarstva, koji odraţava ravnopravnu zastupljenost oba pola, bliţe odreĊenje djelokruga rada, kao i naĉin odluĉivanja bliţe se ureĊuje kantonalnim propisima.

Visinu nadoknade za rad Etiĉkog komiteta iz stava 8. ovog ĉlana, koja se isplaćuje iz budţeta kantona, rješenjem utvrĊuje kantonalni ministar.

Ĉlan 78.

Nadleţnosti Etiĉkog komiteta Federalnog ministarstva su:

prati primjenu naĉela etike i medicinske deontologije zdravstvenih radnika u obavljanju zdravstvene djelatnosti na teritoriji Federacije;
koordiniše rad etiĉkih komiteta kantona;

daje saglasnost za provoĊenje medicinskih i nauĉnih ispitivanja za dva ili više kantona, kao i Federacije, koja se smatra prethodnim postupkom u okviru odobravanja tih ispitivanja od strane nadleţnog organa;

prati provoĊenje medicinskih i nauĉnih ispitivanja, kao i kliniĉkih ispitivanja lijekova i medicinskih sredstava na teritoriji dva ili više kantona, kao i Federacije;
prati upotrebu odobrenih novih zdravstvenih tehnologija na teritoriji Federacije;

daje mišljenja o spornim pitanjima koja su od znaĉaja za provoĊenje medicinskih i nauĉnih ispitivanja u oblasti zdravstva;

prati provoĊenje odluka i razmatra struĉna pitanja u vezi sa primjenom mjera u zdravstvenim ustanovama na teritoriji Federacije;

prati povrede prava pacijenata i sistemski radi na unapreĊenju stanja u ovoj oblasti u skladu sa propisima o pravima, obavezama i odgovornostima pacijenata;

podnosi godišnji izvještaj federalnom ministru o svom radu, kao i o uoĉenim problemima, nedostacima i primjedbama u radu etiĉkih komiteta kantona, odnosno etiĉkih komiteta zdravstvenih ustanova;
razmatra i druga pitanja etike i medicinske deontologije u provoĊenju zdravstvene zaštite.

Etiĉki komitet kantona obavlja poslove i zadatke iz alineja 1., 3., 4., 5., 6., 7., 8. i 10. stav 1. ovog ĉlana, a koji su od interesa za podruĉje kantona, te koordiniše rad etiĉkih komiteta zdravstvenih ustanova na svom podruĉju.

Komisija za lijekove

Ĉlan 79.

Komisija za lijekove zdravstvene ustanove je organ koji obezbjeĊuje provoĊenje:

svih aktivnosti u vezi sa primjenom lijekova i medicinskih sredstava u zdravstvenoj ustanovi;
kliniĉkih ispitivanja lijekova i medicinskih sredstava u zdravstvenoj ustanovi;

šestomjeseĉnog finansijskog izvještavanja o kliniĉkim ispitivanjima lijekova i medicinskih sredstava u zdravstvenoj ustanovi, za potrebe direktora i upravnog odbora;

praćenje, preduzimanje mjera za izbjegavanje i smanjivanje nuspojava lijekova i medicinskih sredstava, kao i koordinisanja aktivnosti u vezi sa prijavom nuspojava lijekova i medicinskih sredstava nadleţnom drţavnom organu u skladu sa propisom o lijekovima i medicinskim sredstvima;

predlaganja liste lijekova i medicinskih sredstava koji se primjenjuju u zdravstvenoj ustanovi, u skladu sa zakonom;

praćenja potrošnje lijekova i medicinskih proizvoda, te predlaganja mjera za racionalnu upotrebu lijekova i medicinskih sredstava u zdravstvenoj ustanovi;

preduzimanje mjera sa ciljem izbjegavanja interakcija, terapijskog dupliciranja ili pojave alergije kod upotrebe lijekova u zdravstvenoj ustanovi;
pripremanja tenderske dokumentacije u postupcima javnih nabavki lijekova i medicinskih sredstava;
i drugih poslova u skladu s ovim zakonom, kao i propisom o lijekovima i medicinskim sredstvima.

Komisiju za lijekove imenuje upravni odbor zdravstvene ustanove i ĉini ga najmanje pet ĉlanova koji se imenuju iz redova specijalista medicine, farmacije i stomatologije, uz ravnopravnu zastupljenost oba pola.

Bliţe odredbe o naĉinu rada i odluĉivanja komisije za lijekove ureĊuju se poslovnikom o radu komisije za lijekove zdravstvene ustanove.

Komisija za lijekove zdravstvene ustanove koja nije ovlašćena za kliniĉka ispitivanja lijekova i medicinskih sredstava, ne obavlja djelatnost navedenu u stavu 1. alineja 2. i 3. ovog ĉlana.

Dvije ili više zdravstvenih ustanova mogu imenovati zajedniĉku komisiju za lijekove.

Komisija za poboljšanje kvaliteta i bezbjednosti zdravstvenih usluga

Ĉlan 80.

Komisija za poboljšanje kvaliteta i bezbjednosti zdravstvenih usluga je struĉno tijelo zdravstvene ustanove koje obavlja poslove i zadatke u pogledu uspostave sistema poboljšanja kvaliteta i bezbjednosti zdravstvenih usluga u zdravstvenoj ustanovi, kao i druge poslove utvrĊene propisima o sistemu poboljšanja kvaliteta, bezbjednosti i akreditaciji u zdravstvu.

Komisija iz stava 1. ovog ĉlana odraţavaće ravnopravnu zastupljenost oba pola.

Ĉlan 81.

Odredbe ovog zakona koje se odnose na osnivanje, rukovoĊenje, upravljanje i nadzor nad zdravstvenom ustanovom, kao i odredbe o osnivanju struĉnih tijela zdravstvene ustanove, odgovarajuće se primjenjuju i na zdravstvene ustanove u privatnoj i mješovitoj svojini.

Upravni odbor zdravstvene ustanove u privatnoj, odnosno mješovitoj svojini ima najmanje tri ĉlana, a imenuje ih

razrješava vlasnik zdravstvene ustanove.

VIII. VRSTE ZDRAVSTVENIH USTANOVA

Ĉlan 82.

Zdravstvene ustanove organizuju svoj rad kao zdravstvene ustanove primarnog, sekundarnog i tercijarnog nivoa zdravstvene zaštite, specijalizovane zdravstvene ustanove i ostale zdravstvene ustanove.

Zdravstvene ustanove primarne zdravstvene zaštite

Dom zdravlja

Ĉlan 83.

Dom zdravlja je zdravstvena ustanova za pruţanje zdravstvene zaštite stanovništvu odreĊenog podruĉja u sklopu zdravstvene djelatnosti na primarnom nivou zdravstvene zaštite.

Ĉlan 84.

Dom zdravlja na svom podruĉju obezbjeĊuje obavljanje djelatnosti iz ĉlana 33. ovog zakona.

Dom zdravlja pruţa primarnu zdravstvenu zaštitu kroz timove porodiĉne medicine, laboratoriju, sluţbu za radiološku dijagnostiku, sluţbu za hitnu medicinsku pomoć, kao i sluţbe u zajednici.

Sluţbe u zajednici iz stava 2. ovog ĉlana ĉine: centar za mentalno zdravlje u zajednici, centar za fizikalnu rehabilitaciju, sluţba polivalentne zubozdravstvene zaštite, sluţba sestara u zajednici i druge sluţbe u zajednici koje se utvrĊuju i formiraju na osnovu potreba stanovništva, a po prethodnom mišljenju zavoda za javno zdravstvo kantona, te uz saglasnost kantonalnog ministra.

Ukoliko nisu obezbjeĊene sluţbe u zajednici iz stava 3. ovog ĉlana, specijalistiĉko-konsultativna djelatnost iz dijela tih sluţbi, obavlja se na naĉin i pod uslovima utvrĊenim u ĉlanu 39. stav 3. ovog zakona, osim kod sluţbi za zdravstvenu zaštitu djece i zdravstvenu zaštitu ţena koje se tada organizuju u skladu sa ĉlanom 33. ovog zakona.

Dom zdravlja je duţan uĉestvovati u obezbjeĊenju uslova za pruţanje specijalistiĉko-konsultativne djelatnosti i djelatnosti javnog zdravstva na svom podruĉju, a u skladu sa ugovorom sa zavodom zdravstvenog osiguranja kantona.

Izuzetno od odredbe stava 1. ovog ĉlana, na podruĉjima sa specifiĉnim potrebama pruţanja zdravstvene zaštite stanovništvu, u domu zdravlja moţe se organizovati i stacionar za dijagnostiku i lijeĉenje akutnih bolesnika.

Ĉlan 85.

Dio djelatnosti doma zdravlja moţe se pruţati ugovaranjem pruţanja zdravstvenih usluga sa drugom zdravstvenom ustanovom ili privatnom praksom.

Ambulanta porodične medicine

Ĉlan 86.

Ambulanta porodiĉne medicine je dio zdravstvenog sistema u kojoj se promocijom zdravlja, spreĉavanjem, suzbijanjem, ranim otkrivanjem, lijeĉenjem bolesti i rehabilitacijom obezbjeĊuje primarni nivo zdravstvene zaštite.

Ambulanta porodiĉne medicine moţe se organizovati kao dio doma zdravlja ili privatna praksa.

U ambulanti iz stava 1. ovog ĉlana se ostvaruje prvi kontakt graĊana sa zdravstvenim sistemom i dobijaju informacije o pravima i obavezama pacijenata u skladu sa zakonom.

Ĉlan 87.

U ambulanti porodiĉne medicine radi tim porodiĉne medicine.

Tim porodiĉne medicine ĉini specijalista porodiĉne medicine i najmanje jedna medicinska sestra-tehniĉar, koja ima dodatnu edukaciju iz porodiĉne medicine.

Izuzetno od stava 2. ovog ĉlana, tim porodiĉne medicine moţe da ĉini specijalista druge grane medicine sa dodatnom edukacijom iz porodiĉne medicine, odnosno doktor medicine sa dodatnom edukacijom iz porodiĉne medicine i najmanje jedna medicinska sestra-tehniĉar, koja ima dodatnu edukaciju iz porodiĉne medicine.

Poslovi zdravstvene njege u zajednici mogu se obavljati u timu porodiĉne medicine ukljuĉivanjem u tim još jedne medicinske sestre-tehniĉara koja ima edukaciju zdravstvene njege u zajednici ili kroz sluţbe sestara u zajednici.

Plan i program dodatne edukacije iz porodiĉne medicine, kao i edukacije iz zdravstvene njege u zajednici, te naĉin obavljanja ove edukacije utvrĊuje se pravilnikom federalnog ministra.

Centar za mentalno zdravlje u zajednici

Ĉlan 88.

Centar za mentalno zdravlje u zajednici obavlja promociju i prevenciju mentalnog zdravlja, rehabilitaciju mentalno oboljelih lica, prevenciju invaliditeta i rehabilitaciju, te brigu i pomoć onesposobljenih.

Pored poslova iz stava 1. ovog ĉlana centar za mentalno zdravlje u zajednici obavlja i: zdravstveno-promotivni rad na unapreĊenju mentalnog zdravlja u zajednici; proaktivan pristup u prepoznavanju i ranom dijagnosticiranju lica sa rizikom po mentalno zdravlje; edukaciju bolesnika, ĉlanova porodice i radne okoline; psihološko savjetovanje u porodici i zajednici; procjenu rizika po mentalno zdravlje u zajednici; planiranje i provoĊenje okupacione terapije u zajednici; psihološka mjerenja putem testova; vanbolniĉke terapeutske i rehabilitacione postupke iz domena zaštite mentalnog zdravlja; socioterapiju; tretman bolesti zavisnosti u vanbolniĉkim uslovima.

Struĉno osoblje zaposleno u centru iz stava 1. ovog ĉlana treba imati edukaciju iz oblasti zloupotrebe psihoaktivnih supstancija.

Centar iz stava 1. ovog ĉlana se organizuje kao dio doma zdravlja.

Bliţi uslovi koje mora ispunjavati centar iz stava 1. ovog ĉlana, kao i naĉin njegovog organizovanja, te plan i program, trajanje edukacije, kao i naĉin provoĊenja edukacije iz oblasti zloupotrebe psihoaktivnih supstancija utvrĊuju se pravilnikom federalnog ministra.

Centar za fizikalnu rehabilitaciju

Ĉlan 89.

Centar za fizikalnu rehabilitaciju obavlja zdravstveno promotivni rad iz oblasti fizikalne medicine; vanbolniĉke terapeutske i rehabilitacione postupke iz domena fizikalne medicine; okupacione tretmane; testiranje i procjena testova, saraĊuje sa drugim sluţbama sa ciljem unapreĊenja tretmana pacijenata.

Centar iz stava 1. ovog ĉlana se organizuje kao dio doma zdravlja.

Bliţe uslove koje mora ispunjavati centar iz stava 1. ovog ĉlana, kao i naĉin njegovog organizovanja propisuje pravilnikom federalni ministar.

Ustanova za hitnu medicinsku pomoć

Ĉlan 90.

Ustanova za hitnu medicinsku pomoć je zdravstvena ustanova koja provodi mjere hitne medicinske pomoći i obezbjeĊuje prevoz oboljelih, stradalih i povreĊenih u odgovarajuću zdravstvenu ustanovu i pruţa medicinsku pomoć za vrijeme prevoza.

Ustanova iz stava 1. ovog ĉlana moţe obavljati edukaciju zdravstvenih radnika iz oblasti urgentne medicine, zbrinjavanja povrijeĊenih i naglo oboljelih kod kojih je došlo do ţivotne ugroţenosti, kao i edukaciju o naĉinu obavljanja adekvatnog hitnog medicinskog transporta, pod uslovom da ima ugovor sa fakultetom zdravstvenog usmjerenja.

Ustanova iz stava 1. ovog ĉlana moţe se organizovati kao samostalna zdravstvena ustanova ili kao dio doma zdravlja.

Uslove, organizaciju i naĉin rada hitne medicinske pomoći utvrdiće pravilnikom federalni ministar.

Ustanova za zdravstvenu njegu u kući

Ĉlan 91.

Ustanova za zdravstvenu njegu u kući je zdravstvena ustanova koja provodi zdravstvenu njegu i rehabilitaciju bolesnika po uputama doktora medicine-porodiĉnog lijeĉnika.

Ustanova iz stava 1. ovog ĉlana moţe se organizovati kao samostalna zdravstvena ustanova ili kao privatna praksa.

Bliţe uslove koje mora ispunjavati ustanova iz stava 1. ovog ĉlana, kao i naĉin njenog organizovanja propisuje pravilnikom federalni ministar.

Apoteka

Ĉlan 92.

Apoteka je zdravstvena ustanova koja vrši nabavku lijekova i medicinskih sredstava, skladištenje, ĉuvanje pod propisanim reţimom, izdavanje i distribuciju lijekova i medicinskih sredstava, kao i izradu galenskih i magistralnih pripravaka u skladu sa propisom o apotekarskoj djelatnosti.

Ustanova za palijativnu njegu

Ĉlan 93.

Ustanova za palijativnu njegu je socijalno zdravstvena ustanova koja ima palijativni interdisciplinarni tim, ambulantu za bol i palijativnu njegu.

Ustanova iz stava 1. ovog ĉlana moţe biti organizovana kao samostalna ustanova.

Obavljanje zdravstvenih usluga u ustanovi iz stava 1. ovog ĉlana ureĊuje se ugovorom izmeĊu doma zdravlja ili bolnice i zavoda zdravstvenog osiguranja kantona.

Zdravstvene usluge palijativne njege i terapije bola mogu se pruţati i u zdravstvenim ustanovama primarnog nivoa zdravstvene zaštite i posebnim odjelima zdravstvenih ustanova bolniĉkog nivoa zdravstvene zaštite.

Zdravstvena zaštita u ustanovama socijalne zaštite

Ĉlan 94.

U ustanovama socijalne zaštite koje zbrinjavaju djecu bez roditelja, djecu za koju se roditelji ne brinu, socijalno zapuštenu djecu, fiziĉki i duševno oštećenu djecu, odrasla lica, te nemoćna i stara lica, mjere zdravstvene zaštite provode se putem domova zdravlja, odnosno zdravstvenih radnika u privatnoj praksi.

Obavljanje primarne zdravstvene zaštite iz stava 1. ovog ĉlana obavezno se ureĊuje ugovorom izmeĊu doma zdravlja, odnosno privatnog zdravstvenog radnika i zavoda zdravstvenog osiguranja kantona.

U ustanovama socijalne zaštite koje zbrinjavaju lica zavisna o tuĊoj pomoći, kojim je potrebna zdravstvena njega i rehabilitacija, po uputama i pod struĉnim nadzorom doktora medicine, obezbjeĊuju se mjere zdravstvene zaštite u skladu s uslovima u pogledu prostora, opreme i kadra koje propisuje kantonalni ministar.

Troškove zdravstvene zaštite iz stava 3. ovog ĉlana iznad utvrĊenog zdravstvenog standarda snosi ustanova socijalne zaštite.

Zdravstvene ustanove sekundarne zdravstvene zaštite

Poliklinika

Ĉlan 95.

Poliklinika je zdravstvena ustanova u kojoj se obavlja specijalistiĉko-konsultativna zdravstvena zaštita, dijagnostika i medicinska rehabilitacija, osim bolniĉkog lijeĉenja.

Poliklinika se osniva kao samostalna zdravstvena ustanova ili kao dio bolnice.

Kada se poliklinika osniva kao samostalna zdravstvena ustanova, djelatnost se mora obavljati najmanje u dvije ordinacije razliĉitih ili istih specijalistiĉkih ili subspecijalistiĉkih djelatnosti, odnosno u jednoj ordinaciji specijalistiĉke, odnosno subspecijalistiĉke djelatnosti i laboratoriju.

Poliklinika mora za svaku svoju registrovanu djelatnost zapošljavati u radni odnos, u punom radnom vremenu, najmanje jednog doktora medicine, odnosno doktora stomatologije specijalistu odgovarajuće grane specijalnosti, zavisno o djelatnostima poliklinike.

Ako poliklinika ima medicinsko-biohemijski laboratorijum mora zapošljavati u radni odnos, u punom radnom vremenu, najmanje jednog doktora medicine specijalistu medicinske biohemije ili jednog diplomiranog inţenjera medicinske laboratorijske dijagnostike.

Centar za dijalizu

Ĉlan 96.

Centar za dijalizu obavlja dijagnostiku i lijeĉenje pacijenata kroz tretman hemodijalize i peritonalne dijalize.

Centar iz stava 1. ovog ĉlana moţe se organizovati kao samostalna zdravstvena ustanova, dio doma zdravlja ili dio bolnice.

Bliţi uslovi u pogledu prostora, kadra i medicinsko-tehniĉke opreme za osnivanje i organizaciju rada zdravstvenih ustanova koje obavljaju djelatnost dijalize, kategorizacija dijaliznih centara i postupak njihove verifikacije, kategorizacija zdravstvenih usluga, radnih timova u dijaliznim centrima, edukacija zaposlenih u dijaliznim centrima, kategorizacija medicinsko-tehniĉke opreme u dijaliznim centrima, sadrţaj standardnog seta lijekova i potrošnog materijala za dijalizu, uslovi zdravstvene ispravnosti vode za dijalizu, te provoĊenje struĉnog nadzora nad radom dijaliznih centara utvrĊuje se pravilnikom federalnog ministra.

Bolnica

Ĉlan 97.

Bolnica je zdravstvena ustanova koja obavlja djelatnost dijagnostike, lijeĉenja, medicinske rehabilitacije i zdravstvene njege bolesnika, te obezbjeĊuje boravak i prehranu bolesnika.

Djelatnost iz stava 1. ovog ĉlana obavlja se u opštim, specijalnim, kantonalnim i u univerzitetskim-kliniĉkim bolnicama.

Ĉlan 98.

Opšta bolnica je zdravstvena ustanova koja obavlja najmanje djelatnosti hirurgije, interne medicine, pedijatrije, te ginekologije i poroĊajnog i ima posteljne, dijagnostiĉke i druge mogućnosti prilagoĊene svojoj namjeni.

Izuzetno, opšta bolnica iz stava 1. ovog ĉlana moţe obavljati i tercijarnu zdravstvenu zaštitu iz djelatnosti za koju je registrovana, ako ispunjava uslove za tercijarnu zdravstvenu zaštitu utvrĊene ovim zakonom, kao i propisima donijetim na osnovu ovog zakona, te ako je za obavljanje ove djelatnosti verifikovana od Federalnog ministarstva.

Ĉlan 99.

Specijalna bolnica je zdravstvena ustanova za specijalistiĉko-konsultativno i bolniĉko lijeĉenje odreĊenih bolesti ili odreĊenih dobnih grupa stanovništva, koja osim uslova iz ĉlana 102. ovog zakona ima posteljne, dijagnostiĉke i druge mogućnosti prilagoĊene svojoj namjeni.

Izuzetno, specijalna bolnica iz stava 1. ovog ĉlana moţe obavljati i tercijarnu zdravstvenu zaštitu iz djelatnosti za koju je registrovana, ako ispunjava uslove za tercijarnu zdravstvenu zaštitu utvrĊene ovim zakonom, kao i propisima donijetim na osnovu ovog zakona, te ako je za obavljanje ove djelatnosti verifikovana od Federalnog ministarstva.

Ĉlan 100.

Za podruĉje jednog ili više kantona moţe se organizovati i kantonalna bolnica koja, pored uslova predviĊenih za opštu i specijalnu bolnicu, ispunjava posteljne, dijagnostiĉke i druge uslove utvrĊene kantonalnim zakonom.

Izuzetno, kantonalna bolnica iz stava 1. ovog ĉlana moţe obavljati i tercijarnu zdravstvenu zaštitu iz djelatnosti za koju je registrovana, ako ispunjava uslove za tercijarnu zdravstvenu zaštitu utvrĊene ovim zakonom, kao i propisima donijetim na osnovu ovog zakona, te ako je za obavljanje ove djelatnosti verifikovana od Federalnog ministarstva.

Ĉlan 101.

Univerzitetska-kliniĉka bolnica je bolnica koja obavlja tercijarnu zdravstvenu zaštitu iz više od polovine registrovanih specijalistiĉkih djelatnosti, struĉno usavršavanje, dodiplomsku i postdiplomsku nastavu, kao i nauĉnoistraţivaĉki rad za djelatnosti za koje je osnovana.

Organizacioni dijelovi bolnice iz stava 1. ovog ĉlana su klinike koje obavljaju tercijarnu zdravstvenu zaštitu iz odreĊenih specijalistiĉkih djelatnosti, struĉno usavršavanje, dodiplomsku i postdiplomsku nastavu, kao i nauĉnoistraţivaĉki rad za djelatnosti za koje je osnovana.

Odredbe ĉl. 104. i 105. ovog zakona koje se odnose na sticanje naziva univerzitetska bolnica, shodno se primjenjuju i na univerzitetske-kliniĉke bolnice iz stava 1. ovog ĉlana.

Ĉlan 102.

Bolnica mora u svom sastavu imati, najmanje, jedinice za:

specijalistiĉko-konsultativnu djelatnost;
radiološku, laboratorijsku i drugu dijagnostiku;
anesteziju i reanimaciju;

snabdijevanje lijekovima i medicinskim proizvodima – bolniĉka apoteka;
transfuziološku djelatnost u skladu sa propisom o krvi i krvnim sastojcima;
urgentno zbrinjavanje.

Bolnica iz stava 1. ovog ĉlana mora imati obezbjeĊenu:

medicinsku rehabilitaciju;
patologiju;
citološku, mikrobiološku i biohemijsku dijagnostiku;
mrtvaĉnicu.

Ukoliko bolnica nema vlastite sluţbe iz stava 2. alineja 1., 2. i 3. ovog ĉlana, moţe ugovoriti obavljanje ovih djelatnosti sa zdravstvenom ustanovom koja ispunjava uslove predviĊene zakonom za obavljanje navedenih djelatnosti i ima odobrenje nadleţnog organa, a za obavljanje djelatnosti iz stava 2. alineja 4. ovog ĉlana moţe ugovoriti sa ovlašćenim pravnim licem.

Ĉlan 103.

Bolnica moţe obavljati nauĉnoistraţivaĉku djelatnost u djelatnostima za koje je registrovana u skladu sa zakonom.

Ĉlan 104.

Bolnica moţe dobiti status univerzitetske bolnice koji dodjeljuje javni univerzitet, na prijedlog Federalnog ministarstva, a uz prethodno pribavljeno mišljenje fakulteta zdravstvenog usmjerenja, ako se u bolnici provodi nastava u okviru univerzitetskog obrazovanja.

Status univerzitetske bolnice iz stava 1. ovog ĉlana dodjeljuje se sa rokom vaţenja od pet godina.

Nastava iz stava 1. ovog ĉlana moţe se provoditi po prethodno pribavljenoj saglasnosti federalnog ministra za obrazovanje i nauku i federalnog ministra.

Bolnica iz stava 1. ovog ĉlana moţe obavljati i specijalistiĉki odnosno subspecijalistiĉki staţ zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika, ukoliko ispunjava uslove propisane ovim zakonom i propisima donijetim na osnovu ovog zakona, te pribavi odobrenje za obavljanje ovog staţa od federalnog ministra.

Ĉlan 105.

Uslove koje moraju ispunjavati bolnice za dodjelu naziva univerzitetska bolnica utvrdiće pravilnikom federalni ministar, uz saglasnost federalnog ministra za obrazovanje i nauku.

Sticanjem, odnosno gubitkom uslova za naziv univerzitetska bolnica, te dodjelom odgovarajućeg naziva zdravstvenoj ustanovi ili njenom dijelu ne prenose se osnivaĉka prava nad zdravstvenom ustanovom.

Lječilište

Ĉlan 106.

Ljeĉilište je zdravstvena ustanova u kojoj se prirodnim ljekovitim izvorima provodi preventivna zdravstvena zaštita, specijalistiĉka i bolniĉka rehabilitacija.

Ljeĉilište je duţno da u toku korišćenja prirodnih ljekovitih izvora prati njegova ljekovita svojstva i najmanje jednom u ĉetiri godine izvrši ponovno ispitivanje njegove ljekovitosti u odgovarajućoj zdravstvenoj ustanovi.

Ljeĉilište moţe pruţati zdravstvene usluge u turizmu u skladu sa posebnim propisima.

Zavod

Ĉlan 107.

Zavod je specijalizovana zdravstvena ustanova u kojoj se obavlja specijalistiĉko-konsultativna zdravstvena zaštita, uz posebnu djelatnost medicinske tehnologije, kao i odreĊena medicinska ispitivanja.

Zdravstvene ustanove tercijarne zdravstvene zaštite

Ĉlan 108.

Zdravstvene ustanove tercijarne zdravstvene zaštite su one zdravstvene ustanove koje ispunjavaju uslove u pogledu prostora, opreme i kadra, kao i primijenjenih tehnologija za obavljanje najsloţenijih oblika zdravstvene zaštite iz specijalistiĉko-konsultativnih i bolniĉkih zdravstvenih djelatnosti, a koje će se bliţe urediti pravilnikom iz ĉlana 42. ovog zakona.

Ĉlan 109.

U cilju obezbjeĊenja kontinuiranosti zdravstvene zaštite iz ĉlana 22. ovog zakona, zdravstvene ustanove primarne, sekundarne i tercijarne zdravstvene zaštite uspostavljaju jedinstven sistem upućivanja pacijenata sa jednog na druge nivoe zdravstvene zaštite.

Sistem iz stava 1. ovog ĉlana obuhvata razmjenu informacija, i to sa nivoa primarne zdravstvene zaštite, o zdravstvenom stanju pacijenta sa podacima o prirodi bolesti ili zdravstvenog problema zbog kojeg se obratio izabranom zdravstvenom timu ili izabranom doktoru medicine i preduzetim mjerama, a sa sekundarnog, odnosno tercijarnog nivoa zdravstvene zaštite o izvršenim pregledima, nalazima i preduzetim mjerama lijeĉenja, ukljuĉujući i detaljna uputstva za dalje lijeĉenje.

U sluĉaju da se pacijentu na nivou primarne zdravstvene zaštite ne moţe pruţiti adekvatna i blagovremena zdravstvena zaštita, zdravstvena ustanova, odnosno izabrani zdravstveni tim ili izabrani doktor medicine upućuje tog pacijenta u odgovarajuću zdravstvenu ustanovu, odnosno odgovarajućem specijalisti u zdravstvenu ustanovu na sekundarnom nivou zdravstvene zaštite, ili, izuzetno, u zdravstvenu ustanovu na tercijarnom nivou zdravstvene zaštite, radi pregleda, lijeĉenja i davanja odgovarajućeg mišljenja i uputstva za dalje lijeĉenje na nivou primarne zdravstvene zaštite.

Bolnice i druge zdravstvene ustanove sekundarnog nivoa zdravstvene zaštite, ili lijeĉnik specijalista kome je graĊanin upućen sa nivoa primarne zdravstvene zaštite, mogu tog graĊanina uputiti na tercijarni nivo zdravstvene zaštite, gdje se pruţaju najsloţeniji oblici zdravstvene zaštite iz odreĊenih specijalistiĉkih djelatnosti.

ZDRAVSTVENE USTANOVE U KOJIM SE IZVODI NASTAVA

Ĉlan 110.

Obrazovanje studenata i uĉenika za potrebe zdravstva vrše fakulteti i škole zdravstvenog usmjerenja.

U bolnicama koje imaju status univerzitetska bolnica organizuju se nastava za studente fakulteta zdravstvenog usmjerenja, dodiplomska i postdiplomska nastava.

Dio nastave koji se odnosi na porodiĉnu medicinu, djelatnost sluţbi u zajednici, javnog zdravstva, medicine rada, bolesti zavisnosti izvodi se u zavodima za javno zdravstvo, zavodima za medicinu rada, zavodima za bolesti zavisnosti i domovima zdravlja koji ispunjavaju uslove propisane pravilnikom iz ĉlana 105. stav 1. ovog zakona.

Odobrenje za obavljanje nastave u zdravstvenim ustanovama iz stava 3. ovog ĉlana, te dobijanje statusa nastavni zavod odnosno nastavna zdravstvena ustanova, dodjeljuje javni univerzitet, na prijedlog Federalnog ministarstva, a uz prethodno pribavljeno mišljenje fakulteta zdravstvenog usmjerenja.

Ĉlan 111.

Nastavnici zdravstveni radnici koji izvode nastavu u zdravstvenim ustanovama za potrebe fakulteta zdravstvenog usmjerenja mogu zasnovati istovremeno radni odnos sa jednom zdravstvenom ustanovom i jednim fakultetom zdravstvenog usmjerenja, na naĉin da u svakoj ustanovi, odnosno fakultetu zdravstvenog usmjerenja obavljaju poslove sa nepunim radnim vremenom, tako da njihovo puno radno vrijeme bude usaglašeno sa radnim vremenom utvrĊenim propisima o radu.

Zdravstvena ustanova i fakultet zdravstvenog usmjerenja ugovorom ureĊuju pitanja iz radnog odnosa u izvoĊenju nastave.

Naĉin obavljanja poslova sa nepunim radnim vremenom pri izvoĊenju nastave zdravstvenih radnika iz stava 1.

ovog ĉlana pravilnikom propisuje federalni ministar za obrazovanje i nauku, uz saglasnost federalnog ministra.

Ĉlan 112.

Fakultet zdravstvenog usmjerenja moţe u skladu sa ovim zakonom osnovati unutrašnje organizacijske cjeline u kojima se obavlja zdravstvena djelatnost za potrebe fakultetske nastave.

Ispunjenost uslova za obavljanje zdravstvene djelatnosti iz stava 1. ovog ĉlana utvrĊuje Federalno ministarstvo.

Federalni ministar pravilnikom utvrĊuje uslove prostora, opreme i kadra za obavljanje zdravstvene djelatnosti za potrebe fakultetske nastave, uz saglasnost federalnog ministra za obrazovanje i nauku.

Za obavljanje zdravstvene djelatnosti iz stava 1. ovoga ĉlana fakultet zdravstvenog usmjerenja moţe ostvarivati sredstva ugovorom sa nadleţnim zavodom zdravstvenog osiguranja kantona.

FEDERALNI I KANTONALNI ZDRAVSTVENI ZAVODI

Ĉlan 113.

Federalni i kantonalni zdravstveni zavodi su zdravstvene ustanove koje obavljaju djelatnost iz ĉlana 43. ovog zakona.

Federalni zdravstveni zavodi su Zavod za javno zdravstvo Federacije Bosne i Hercegovine i Zavod za transfuzijsku medicinu Federacije Bosne i Hercegovine.

Kantonalni zdravstveni zavodi su: Zavod za javno zdravstvo kantona, Zavod za medicinu rada kantona, Zavod za bolesti ovisnosti kantona i Zavod za sportsku medicinu kantona.

Kantonalnim propisima moţe se regulisati i osnivanje i rad drugih zavoda na kantonalnom nivou.

Federalni i kantonalni zdravstveni zavodi u kojima se obavlja nastava i koji su nastavna baza fakulteta zdravstvenog usmjerenja, imaju pravo na dodatak svom nazivu – nastavni zavodi.

Ĉlan 114.

Za obavljanje svojih funkcija federalni i kantonalni zavodi se finansiraju iz Budţ eta Federacije, odnosno budţeta kantona, kao i drugih izvora finansiranja propisanih u ĉl. 61. i 62. ovog zakona.

Federalni zdravstveni zavodi

Zavod za javno zdravstvo Federacije Bosne i Hercegovine

Ĉlan 115.

Federalni zavod za javno zdravstvo je zdravstvena ustanova za obavljanje javnozdravstvene djelatnosti na teritoriji Federacije.

Ĉlan 116.

Federalni zavod za javno zdravstvo obavlja sljedeće poslove:

predlaţe i provodi zdravstveno statistiĉka istraţivanja u svrhu praćenja, procjene i analize zdravstvenog stanja stanovništva, kao i organizacije zdravstvene zaštite;

predlaţe i provodi populaciona istraţivanja u svrhu praćenja, analize i ocjene zdravstvenog ponašanja, prisutnosti populacionih faktora rizika i faktora rizika iz ţivotne okoline, kao i drugih faktora ĉiji su rizici po zdravlje prepoznati;

predlaţe razvoj politika za zdravlje i planira, predlaţe i uĉestvuje u provoĊenju mjera za oĉuvanje i unapreĊenje zdravlja stanovništva;
predlaţe program mjera zdravstvene zaštite;
uĉestvuje u izradi nomenklature usluga i poslova zdravstvene djelatnosti;

planira, predlaţe, prati i evaluira specifiĉnu zdravstvenu zaštitu mladih, naroĉito u osnovnim i srednjim školama, te na fakultetima;
prati i evaluira provoĊenje preventivno-promotivnih programa, te drugih mjera zdravstvene zaštite;

priprema, prati i evaluira programe zaštite zdravlja riziĉnih grupa stanovništva i stanovništva sa posebnim potrebama;

prati i analizira epidemiološko stanje, predlaţe, organizuje, provodi i evaluira preventivne i protivepidemijske mjere u skladu sa propisima o zaštiti stanovništva od zaraznih bolesti;
planira i vrši centralnu distribuciju vakcina, nadzire i evaluira provoĊenje obaveznih imunizacija;

planira i nadzire provoĊenje preventivnih i protivepidemijskih mjera dezinfekcije, dezinsekcije i deratizacije;

prati i ocjenjuje zdravstveno stanje zaposlenika na izvorima jonizirajućeg zraĉenja, prati i ocjenjuje radiološku ispravnost vode, namirnica i graĊevinskog materijala, te vrši monitoring radioaktivnosti biosfere;

obavlja poslove radiološko hemijsko biološke zaštite u sluĉaju akcidenta;
vrši kontrolu, demontaţu i skladištenje zatvorenih izvora zraĉenja;
obavlja mikrobiološku djelatnost od interesa za Federaciju;

prati, analizira, prouĉava i ocjenjuje zdravstvenu ispravnost vode za piće, vode za dijalizu, vode za rekreaciju, površinske i otpadne vode, stanje vodoopskrbe na terenu, zdravstvene ispravnosti ţivotnih namirnica i predmeta opšte upotrebe, kao i onih namijenjenih meĊunarodnom prometu;

predlaţe i provodi aktivnosti na unapreĊenju sistema zdravstvene bezbjednosti proizvodnje i prometa ţivotnih namirnica, vode i predmeta opšte upotrebe u cilju smanjenja rizika od obolijevanja i drugih štetnih posljedica po zdravlje;

ispituje, prati, analizira i ocjenjuje uticaj faktora okoline na zdravlje ljudi, te predlaţe i uĉestvuje u provoĊenju mjera za spreĉavanje njihovih štetnih djelovanja;

planira, predlaţe i provodi aktivnosti na uspostavi, razvoju i upravljanju zdravstvenim- informacijskim sistemom;

uĉestvuje u edukaciji zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika u dodiplomskom i postiplomskom obrazovanju kao nastavna baza fakulteta zdravstvenog usmjerenja, pod uslovom da ima zakljuĉen ugovor sa fakultetom zdravstvenog usmjerenja;

planira, organizuje i provodi djelatnost kontinuirane medicinske edukacije i kontinuiranog profesionalnog razvoja u sektoru zdravstva;
provodi struĉna i nauĉna istraţivanja iz oblasti javnog zdravstva;

vodi populacione registre o oboljenjima za teritoriju Federacije, te nadzire prikupljanje podataka i koordiniše rad ostalih registara u zdravstvu;

prikuplja podatke i vodi evidencije iz oblasti bolesti ovisnosti (ukljuĉujući duvan, alkohol i psihoaktivne droge);

daje prethodno mišljenje federalnom ministru na posebne programe mjera za suzbijanje i sprjeĉavanje bolesti ovisnosti;

uĉestvuje u organizaciji i provoĊenju trajne edukacije zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika u oblasti suzbijanja i lijeĉenja bolesti ovisnosti;
bavi se izdavanjem raznih oblika publikacija iz djelokruga svog rada;

obavlja i druge poslove na zahtjev Federalnog i kantonalnih ministarstava zdravstva, zavoda zdravstvenog osiguranja Federacije i kantona, te drugih pravnih i fiziĉkih lica;

saraĊuje sa svim drugim uĉesnicima u sistemu javnog zdravlja, naroĉito sa zdravstvenim ustanovama i drugim oblicima zdravstvene sluţbe, kao i sa nevladinim organizacijama.

Federalni zavod za javno zdravstvo pored poslova iz stava 1. ovog ĉlana, obavlja i sljedeće poslove:

koordiniše i prati struĉni rad zavoda za javno zdravstvo i drugih zdravstvenih ustanova koje obavljaju javnozdravstvenu djelatnost;

daje struĉno mišljenje o opravdanosti osnivanja, proširenja, promjene ili prestanka rada zdravstvene ustanove u skladu sa ĉl. 56., 58. i 60. ovog zakona;

utvrĊuje potrebne mjere i uĉestvuje u odgovoru na zahtjeve u cilju sanacije javnozdravstvenih posljedica nakon prirodnih nepogoda i nesreća izazvanih ljudskim aktivnostima u saradnji sa drugim ustanovama.

Ĉlan 117.

Federalni zavod za javno zdravstvo, pored poslova iz ĉlana 116. ovog zakona obavlja i poslove:

ispitivanja tvari opasnih za zdravlje i ţivot ljudi u vodi, rijekama, moru, biljnom i ţivotinjskom svijetu, hrani za ljude i ţivotinje, u redovnim uslovima, u vanrednim dogaĊajima ili pri sumnji na vanredni dogaĊaj i predlaţe mjere zaštite;

planiranja i nadziranja provoĊenja mjera zaštite ţivota i zdravlja ljudi od štetnog djelovanja otrovnih tvari pri redovnom korišćenju, odnosno u sluĉajevima vanrednog dogaĊaja ili pri sumnji na vanredni dogaĊaj;

dopunskog struĉnog osposobljavanja za rad sa otrovnim tvarima, kao i provjeru dopunske struĉne osposobljenosti, ĉiji plan i program podlijeţe saglasnosti federalnog ministra;

poslove iz oblasti medicine rada, kao i bolesti ovisnosti, koji su od interesa za Federaciju u skladu sa ĉl.

stav 2. i 124. stav 3. ovog zakona.

Zavod za transfuzijsku medicinu Federacije Bosne i Hercegovine

Ĉlan 118.

Zavod za transfuzijsku medicinu Federacije Bosne i Hercegovine (u daljnjem tekstu: Federalni zavod za transfuzijsku medicinu) je zdravstvena ustanova koja obavlja transfuzijsku djelatnost na teritoriji Federacije, u skladu sa propisom o krvi i krvnim sastojcima.

Federalni zavod za transfuzijsku medicinu pored poslova iz stava 1. ovog ĉlana:

oblikuje doktrinu i usklaĊuje primjenu standarda u prikupljanju krvi i krvnih sastojaka, laboratorijskim ispitivanjima, preradi, ĉuvanju, distribuciji, transportovanju krvnih sastojaka i lijekova proizvedenih iz krvi i njihovoj kliniĉkoj primjeni,

koordiniše promociju i organizaciju davanja krvi sa Crvenim krstom Federacije,
usklaĊuje i nadzire struĉni rad u transfuzijskim centrima i odsjecima za transfuziju,
provodi kontrolu kvaliteta rada, reagensa i preparata u transfuziologiji.

Uslovi, organizacija i naĉin obavljanja transfuzijske djelatnosti ureĊeni su propisom iz stava 1. ovog ĉlana.

Kantonalni zdravstveni zavodi

Zavod za javno zdravstvo kantona

Ĉlan 119.

Zavod za javno zdravstvo kantona je zdravstvena ustanova koja obavlja javnozdravstvenu djelatnost za podruĉje kantona.

Zavod iz stava 1. ovog ĉlana obavlja sljedeće poslove:

predlaţe programe zdravstvene zaštite iz djelokruga svog rada;

provodi zdravstveno statistiĉka istraţivanja u svrhu praćenja, procjene i analize zdravstvenog stanja stanovništva, kao i organizacije i rada zdravstvenih ustanova za podruĉje kantona;

prati, ocjenjuje i analizira zdravstveno stanje stanovništva, kao i organizaciju i rad zdravstvenih ustanova na podruĉju kantona;

planira, organizuje i provodi aktivnosti promocije zdravlja i zdravstvenog vaspitanja stanovništva;

uĉestvuje u planiranju, predlaganju i provoĊenju mjera za spreĉavanje, rano otkrivanje i suzbijanje hroniĉnih masovnih bolesti, ukljuĉujući i bolesti ovisnosti;

prati, analizira i ocjenjuje uticaj okoline i hrane na zdravstveno stanje stanovništva na podruĉju kantona, te predlaţe mjere za unapreĊenje stanja u oblasti;

provodi preventivno vaspitne mjere zdravstvene zaštite u osnovnim i srednjim školama, kao i fakultetima za podruĉje kantona;
koordiniše, usklaĊuje i struĉno povezuje rad zdravstvenih ustanova za podruĉje kantona;

kontinuirano provodi mjere higijensko-epidemiološke zaštite i nadzora sa epidemiološkom analizom stanja na podruĉju kantona i provodi protivepidemijske mjere, te nadzire provoĊenje obaveznih imunizacija;

obavlja raspodjelu obaveznih vakcina zdravstvenim ustanovama na primarnom nivou zdravstvene zaštite na podruĉju kantona,

nadzire provoĊenje mjera dezinfekcije, dezinsekcije i deratizacije, te provodi preventivne i protivepidemijske postupke dezinfekcije, dezinsekcije i deratizacije za podruĉje kantona;
obavlja sanitarnu hemijsku i sanitarnu mikrobiološku dijagnostiĉku djelatnost;
uĉestvuje u izradi i provoĊenju pojedinih programa zdravstvene zaštite u vanrednim prilikama;
struĉno-metodološki nadzire i usmjerava rad higijensko-epidemioloških sluţbi na podruĉju kantona;

saraĊuje sa drugim zdravstvenim ustanovama na podruĉju kantona, kao i sa nadleţnim organima lokalne samouprave i drugim ustanovama i organizacijama od znaĉaja za unapreĊenje javnog zdravlja.

Zavod za javno zdravstvo kantona, pored poslova iz stava 2. ovog ĉlana, moţe obavljati i sljedeće poslove:

planira, organizuje i provodi djelatnost kontinuirane medicinske edukacije i kontinuiranog profesionalnog razvoja u sektoru zdravstva;
izraĊuje, implementira i evaluira projekte u oblasti zdravstva i zdravstvene zaštite;

provodi obuku zaposlenih za sticanje osnovnih znanja o higijeni ţivotnih namirnica i predmeta opšte upotrebe, kao i liĉnoj higijeni lica koja rade u proizvodnji i prometu ţivotnih namirnica i predmeta opšte upotrebe;

obavlja hemijske, bakteriološke, serološke, toksikološke i virusološke preglede i ispitivanja u vezi sa proizvodnjom i prometom ţivotnih namirnica, vode, vazduha i predmeta opšte upotrebe, kao i preglede u vezi sa dijagnostikom zaraznih i nezaraznih bolesti;

ispituje zdravstvenu ispravnost vode za piće, vode za dijalizu, vode za rekreaciju, površinske i otpadne vode, stanje vodoopskrbe, te zdravstvenu ispravnost ţivotnih namirnica i predmeta opšte upotrebe;
provodi mjere dezinfekcije, dezinsekcije i deratizacije;

predlaţe i provodi aktivnosti na unapreĊenju sistema zdravstvene bezbjednosti proizvodnje i prometa ţivotnih namirnica, vode i predmeta opšte upotrebe u cilju smanjenja rizika od obolijevanja i drugih štetnih posljedica po zdravlje,

vrši zdravstveni nadzor nad kliconošama, zaposlenim i drugim licima u skladu sa propisima o zaštiti stanovništva od zaraznih bolesti;

daje struĉno mišljenje o opravdanosti osnivanja, proširenja, promjene ili prestanka rada zdravstvene ustanove u skladu sa ĉl. 56., 58. i 60. ovog zakona;

vrši sanitarne preglede zaposlenih koji se obavezno provode radi zaštite stanovništva od zaraznih bolesti, zaštite potrošaĉa, odnosno korisnika;

uĉestvuju u provoĊenju vanjske provjere kvaliteta struĉnog rada u drugim zdravstvenim ustanovama i privatnoj praksi;
bavi se izdavanjem raznih oblika publikacija iz djelokruga svog rada;
obavlja i druge poslove u skladu sa zakonom.

Zavod za medicinu rada kantona

Ĉlan 120.

Zavod za medicinu rada kantona je zdravstvena ustanova za obavljanje djelatnosti specifiĉne zdravstvene zaštite radnika na podruĉju kantona.

Djelatnost medicine rada obuhvata zaštitu i oĉuvanje zdravlja radnika u bezbjednoj i zdravoj radnoj okolini.

Zavod za medicinu rada kantona koordiniše i struĉno nadzire sve zdravstvene ustanove koje provode specifiĉnu zdravstvenu zaštitu radnika na podruĉju kantona za koje su osnovani.

Za obavljanje specifiĉne zdravstvene zaštite radnika iz ĉl. 35. i 36. ovog zakona, moţe se osnovati i zdravstvena ustanova za specifiĉnu zdravstvenu zaštitu radnika.

Ĉlan 121.

Zavod za medicinu rada kantona obavlja sljedeće poslove:

provodi statistiĉka istraţivanja iz oblasti medicine rada;
planira, predlaţe i provodi mjere za oĉuvanje i unapreĊenje zdravlja radnika;
organizuje i provodi specifiĉnu zdravstvenu zaštitu u cilju prevencije i obezbjeĊenja zdravlja na radu;
ispituje i verifikuje profesionalne bolesti, kao i povrede na radu;

vodi registar priznatih profesionalnih bolesti u skladu sa preporukama Komisije Evropske unije, te provodi statistiĉku obradu istih profesionalnih bolesti u skladu s Evropskom statistikom (ESOD);
prati i prouĉava povrede na radu u skladu s Evropskom statistikom povreda na radu (ESANJ), te pojavu

uzroke invalidnosti uzrokovanih profesionalnim bolestima i povredama na radu za podruĉje za koje je zavod osnovan;

oblikuje doktrinu, standarde i metode rada pri ocjenjivanju zdravstvene sposobnosti i praćenju zdravstvenog stanja zaposlenika na poslovima sa posebnim uslovima rada, vozaĉa svih vrsta motornih vozila, pomoraca, vazduhoplovnog osoblja i drugih zaposlenika u saobraćaju;

utvrĊuje jedinstvenu metodologiju i postupke u programiranju, planiranju i provoĊenju mjera prevencije
- bezbjednosti na radu;

ispituje nove zdravstvene tehnologije, kao i primjenu novih metoda prevencije, dijagnostike, lijeĉenja i rehabilitacije u oblasti medicine rada;

prati savremena dostignuća u oblasti organizacije medicine rada i predlaţe mjere za unapreĊenje i razvoj u oblasti medicine rada;

izuĉava sve faktore profesionalnih rizika i vrši njihovu identifikaciju, kvalifikaciju i procjenu u oblasti profesionalne patologije i toksikologije;

uĉestvuje u dopunskom struĉnom osposobljavanju zdravstvenih i nezdravstvenih zaposlenika iz oblasti medicine rada;

pruţa struĉnu pomoć u izradi propisa iz ove oblasti i nadzire provoĊenje programa mjera specifiĉne zdravstvene zaštite;

pruţa struĉnu pomoć poslodavcima, sindikatima, ustanovama i fiziĉkim licima ovlašćenim za obavljanje poslova zaštite zdravlja i bezbjednosti na radu, kao i organima uprave iz svog djelokruga rada;

saraĊuje sa zdravstvenim ustanovama svih nivoa zdravstvene zaštite;
obavlja i druge poslove u oblasti zaštite zdravlja na radu, u skladu sa posebnim propisima.

Poslovi iz stava 1. ovog ĉlana, koji su od interesa za Federaciju, mogu biti dodjeljeni za obavljanje Federalnom zavodu za javno zdravstvo.

Obim i vrsta poslova medicine rada od interesa za Federaciju, kao i finansiranje obavljanja poslova iz stava 2. ovog ĉlana odreĊuje se posebnom odlukom Vlade Federacije BiH, a na usaglašen prijedlog federalnog ministra i federalnog ministra finansija.

Ĉlan 122.

Zavod za medicinu rada kantona moţe obavljati i nastavu iz oblasti medicine rada ako ima ugovoreni odnos sa fakultetom zdravstvenog usmjerenja.

Odobrenje za obavljanje nastave u zavodu za medicinu rada, te dobijanje statusa nastavni zavod, dodjeljuje javni univerzitet, na prijedlog Federalnog ministra, a uz prethodno pribavljeno mišljenje fakulteta zdravstvenog usmjerenja.

Zavod za medicinu rada kantona i zdravstvene ustanove za specifiĉnu zdravstvenu zaštitu radnika, za obavljanje poslova iz ĉl. 15. i 121. ovog zakona, ostvaruju prihode putem ugovora o pruţanju programa mjera specifiĉne zdravstvene zaštite radnika sa poslodavcem, privrednim društvima i drugim pravnim licima.

Zavod za bolesti zavisnosti kantona

Ĉlan 123.

Zavod za bolesti zavisnosti kantona je specijalizovana zdravstveno-socijalna ustanova koja se bavi prevencijom, lijeĉenjem i rehabilitacijom ovisnika.

Ĉlan 124.

Zavod za bolesti zavisnosti kantona obavlja sljedeće poslove:

stacionarnu i ambulantno-polikliniĉku zdravstvenu zaštitu sa rehabilitacijom ovisnika;
prevenciju, dijagnostiku, rehabilitaciju i socijalnu reintegraciju ovisnika;
provodi edukacije i supstitucione programe lijeĉenja prema pravilima struke i standardima SZO;
vodi registar zavisnika;

ostvaruje saradnju sa drugim zdravstvenim ustanovama, a posebno drugim specijalizovanim zdravstvenim i socijalnim ustanovama za bolesti zavisnosti;

organizuje struĉna savjetovanja, seminare, javne tribine i druge aktivnosti od znaĉaja za ostvarivanje djelatnosti zavoda;
provodi istraţivaĉki rad na polju bolesti zavisnosti;
organizuje i/ili provodi programe smanjenja štete za lica koja injektiraju droge;
obavlja i druge poslove u oblasti bolesti zavisnosti, u skladu sa posebnim propisima.

Zavod za bolesti zavisnosti kantona moţe obavljati i nastavu iz oblasti bolesti zavisnosti, ako ima ugovorni odnos sa fakultetom zdravstvenog usmjerenja.

Poslovi iz stava 1. ovog ĉlana, koji su od interesa za Federaciju, mogu biti dodjeljeni za obavljanje Federalnom zavodu za javno zdravstvo.

Obim i vrsta poslova u vezi sa bolestima zavisnosti od interesa za Federaciju, kao i finansiranje obavljanja poslova iz stava 3. ovog ĉlana odreĊuje se posebnom odlukom Vlade Federacije BiH, a na usaglašen prijedlog federalnog ministra i federalnog ministra finansija.

Zavod za sportsku medicinu kantona

Ĉlan 125.

Zavod za sportsku medicinu kantona je zdravstvena ustanova koja moţe biti osnovana za obavljanje specifiĉne zdravstvene zaštite sportista za podruĉje jednog ili više kantona (u daljnjem tekstu: Zavod sportske medicine).

Zavod sportske medicine koordinira i struĉno nadzire sve sportsko-medicinske institucije koje provode specifiĉnu zdravstvenu zaštitu sportista, na podruĉju kantona za koji se osniva.

Ĉlan 126.

Zavod sportske medicine obavlja sljedeće poslove:

planira, predlaţe i provodi mjere za oĉuvanje i unapreĊenje zdravlja sportista i uĉesnika u sportskoj rekreaciji;

provodi preventivnu zdravstvenu zaštitu svih registrovanih sportista kroz kontrolne, periodiĉne i sistematske specijalistiĉke ljekarske preglede;

specijalistiĉku kurativnu zdravstvenu zaštitu, lijeĉenje i rehabilitaciju oboljelih i povrijeĊenih sportista;

izraĊuje i predlaţe doktrinu, standarde i metode rada u zdravstvenom izboru i praćenju zdravstvenog stanja sportista po pojedinim sportskim granama na podruĉju kantona za koji se osniva;
vodi registar specifiĉnih oboljenja i povreda u sportu;
vodi nauĉnoistraţivaĉki rad iz oblasti sportske medicine;
vrši edukaciju medicinskih kadrova iz sportske medicine;
vrši ocjenu stanja zdravlja i daje saglasnost za aktivno bavljenje sportom i sportskom rekreacijom;

prati vrhunska dostignuća sportista kroz specifiĉna testiranja i uĉestvuje u pripremanju sportista za velika sportska takmiĉenja (svjetska prvenstva, olimpijske i mediteranske igre);
saraĊuje sa zdravstvenim ustanovama svih nivoa zdravstvene zaštite;

vrši meĊusobno struĉno i funkcionalno povezivanje i usklaĊuje primjenu jedinstvene metodologije rada.

Zavod sportske medicine i jedinice sportske medicine ostvaruju prihode putem ugovornih obaveza o pruţanju programa mjera specifiĉne zdravstvene zaštite sportista sa sportskim organizacijama, ustanovama i drugim pravnim licima.

REFERALNI CENTAR

Ĉlan 127.

Referalni centar moţe biti zdravstvena ili dio zdravstvene ustanove koja ispunjava uslove za obavljanje najsloţenijih oblika zdravstvene zaštite.

Zdravstvena ustanova koja obavlja funkciju referalnog centra, pored osnovne djelatnosti, obavlja poslove vezane uz primjenu i praćenje jedinstvene doktrine i metodologije u dijagnostici i terapiji pojedinih bolesti, u prevenciji i rehabilitaciji i koja se svojim inovativnim pristupom i realizacijom razvojnih projekata izdvaja od drugih zdravstvenih ustanova iste djelatnosti.

Referalni centar odreĊene zdravstvene djelatnosti je vodeća zdravstvena ili dio zdravstvene ustanove sa kojom se porede sve druge zdravstvene ustanove iste djelatnosti.

Ĉlan 128.

Referalni centar obavlja naroĉito sljedeće poslove:

prati, prouĉava i unapreĊuje stanje u oblasti za koju je osnovan;

pruţa struĉno-metodološku pomoć edukacijom i drugim oblicima diseminacije znanja u oblasti za koju je osnovan;

utvrĊuje doktrinarne kriterijume za dijagnostiku, lijeĉenje i rehabilitaciju, kao i prevenciju pojedinih bolesti;

daje ocjene i mišljenja za metode, postupke i programe rada iz dijela zdravstvene zaštite za koju je osnovan;

uĉestvuje u planiranju, praćenju i procjeni istraţivanja i poticanju primjene rezultata istraţivanja u oblasti za koju je osnovan;
prati struĉno usavršavanje zdravstvenih radnika.

Za obavljanje poslova iz stava 1. ovog ĉlana referalnom centru se ne obezbjeĊuju dodatna sredstva.

Struĉni stavovi referalnog centra postaju obavezni kada ih u formi uputstva donese federalni ministar saglasno svojim nadleţnostima utvrĊenim propisima o organizaciji organa uprave u Federaciji Bosne i Hercegovine.

Za isto medicinsko podruĉje moţe biti odreĊen samo jedan referalni centar.

Ĉlan 129.

UtvrĊivanje ispunjenosti uslova za dodjelu naziva referalni centar obavlja Federalno ministarstvo, na osnovu podnijetog dokumentovanog zahtjeva zdravstvene ustanove.

Nakon provedenog postupka iz stava 1. ovog ĉlana, rješenje o dodjeli naziva referalni centar donosi federalni ministar sa rokom vaţenja od pet godina raĉunajući od dana objave rješenja u “Sluţbenim novinama Federacije BiH”.

Rješenje donijeto u smislu stava 2. ovog ĉlana je konaĉno u upravnom postupku i protiv njega se moţe pokrenuti upravni spor u skladu sa propisima o upravnim sporovima.

Rješenje o odreĊivanju referalnog centra objavljuje se u “Sluţbenim novinama Federacije BiH”.

Kriterije za dodjelu naziva referalnog centra propisaće pravilnikom federalni ministar.

XII. PROCJENA ZDRAVSTVENIH TEHNOLOGIJA

Ĉlan 130.

U provoĊenju zdravstvene zaštite zdravstvena ustanova i privatna praksa duţne su da primjenjuju nauĉno dokazane, provjerene i bezbjedne zdravstvene tehnologije u prevenciji, dijagnostici, lijeĉenju i rehabilitaciji.

Pod zdravstvenim tehnologijama, u smislu ovog zakona, podrazumijevaju se sve zdravstvene metode i postupci koji se mogu koristiti u cilju unapreĊivanja zdravlja ljudi, u prevenciji, dijagnostici i lijeĉenju bolesti, povreda i rehabilitaciji, koji obuhvataju bezbjedne, kvalitetne i efikasne lijekove i medicinska sredstva, medicinsku opremu, medicinske procedure, medicinski softver, kao uslove za pruţanje zdravstvene zaštite.

Procjenu zdravstvenih tehnologija iz stava 2. ovog ĉlana vrši Federalno ministarstvo, na osnovu analize medicinskih, etiĉkih, društvenih i ekonomskih posljedica i efekata razvijanja, širenja ili korišćenja zdravstvenih tehnologija u pruţanju zdravstvene zaštite.

Radi procjene zdravstvenih tehnologija federalni ministar obrazuje Komisiju za procjenu zdravstvenih tehnologija, kao struĉno tijelo.

Ĉlanovi Komisije za procjenu zdravstvenih tehnologija su istaknuti zdravstveni radnici i struĉnjaci iz drugih oblasti, koji su dali znaĉajan doprinos u razvoju i istraţivanju odreĊenih oblasti medicine, stomatologije, odnosno farmacije, primjeni i razvoju zdravstvenih tehnologija, odnosno u obavljanju zdravstvene djelatnosti, uz ravnopravnu zastupljenost oba pola.

Mandat ĉlanova Komisije za procjenu zdravstvenih tehnologija traje ĉetiri godine.

Komisija za procjenu zdravstvenih tehnologija donosi poslovnik o svom radu, na koji saglasnost daje federalni ministar.

Naĉin uvoĊenja novih zdravstvenih tehnologija u zdravstvenim ustanovama i privatnoj praksi, kao i postupak odobravanja korišćenja zdravstvenih tehnologija, bliţe se ureĊuje pravilnikom federalnog ministra.

Ĉlan 131.

Komisija za procjenu zdravstvenih tehnologija:

prati, koordiniše i usaglašava razvoj zdravstvenih tehnologija u Federaciji;

usaglašava razvoj zdravstvenih tehnologija u Federaciji sa meĊunarodnim standardima i iskustvima;

vrši procjenu postojećih i utvrĊuje potrebe za uvoĊenjem novih zdravstvenih tehnologija potrebnih za pruţanje zdravstvene zaštite koja je zasnovana na dokazima o kvalitetu, bezbjednosti i efikasnosti metoda i postupaka zdravstvene zaštite;

daje mišljenje o odreĊivanju prioriteta za nabavku medicinske opreme, kao i za investiciono ulaganje u zdravstvene ustanove;

obavlja druge poslove po nalogu federalnog ministra.

Komisija za procjenu zdravstvenih tehnologija u postupku procjene zdravstvenih tehnologija koje se zasnivaju na primjeni medicinske opreme sa izvorima jonizujućih zraĉenja pribavlja mišljenje nadleţne drţavne agencije za radijacionu i nuklearnu bezbjednost.

Sredstva za rad Komisije za procjenu zdravstvenih tehnologija obezbjeĊuju se u Budţetu Federacije.

Visinu nadoknade za rad komisije iz stava 3. ovog ĉlana, rješenjem utvrĊuje federalni ministar.

Ĉlan 132.

Zdravstvena ustanova, odnosno privatna praksa podnosi zahtjev Federalnom ministarstvu za izdavanje dozvole za korišćenje novih zdravstvenih tehnologija.

Pod novim zdravstvenim tehnologijama, u smislu ĉlana 130. ovog zakona, podrazumijevaju se i zdravstvene tehnologije koje se po prvi put uvode za korišćenje u zdravstvenim ustanovama i privatnim praksama u Federaciji, odnosno za odreĊene nivoe zdravstvene zaštite, kao i zdravstvene tehnologije koje po prvi put koristi odreĊena zdravstvena ustanova, odnosno privatna praksa.

Komisija za procjenu zdravstvenih tehnologija daje mišljenje rukovodeći se novim tehnologijama iz oblasti medicine koje se primjenjuju u drugim visoko razvijenim zemljama, ĉija je nauĉna prihvatljivost potvrĊena u medicinskoj praksi tih zemalja, kao i zdravstvenim tehnologijama koje se razvijaju u Bosni i Hercegovini i ĉija je nauĉna prihvatljivost potvrĊena u medicinskoj praksi u Bosni i Hercegovini, a mogu se primjenjivati u provoĊenju zdravstvene zaštite u Federaciji.

Komisija iz stava 3. ovog ĉlana priznaje ISO certifikate za proizvode odnosno dokaze o kvalitetu, kao i dokaze o oznaci “CE”, a što je potvrda njihovog kvaliteta, efikasnosti i bezbjednosti, kao i druge nalaze koje izdaju nadleţna meĊunarodna, drţavna i federalna tijela iz ove oblasti, te sertifikat nadleţne komore o sertifikovanju zdravstvenih radnika za upravljanje novim zdravstvenim tehnologijama.

Na osnovu mišljenja Komisije za procjenu zdravstvenih tehnologija, Federalno ministarstvo rješenjem izdaje dozvolu za korišćenje novih zdravstvenih tehnologija u zdravstvenoj ustanovi, odnosno privatnoj praksi, te vodi registar izdatih dozvola.

Rješenje iz stava 5. ovog ĉlana konaĉno je u upravnom postupku i protiv njega moţe se pokrenuti upravni spor.

Ĉlan 133.

Zdravstvena ustanova, odnosno privatna praksa ne moţe koristiti nove zdravstvene tehnologije bez dozvole za korišćenje novih zdravstvenih tehnologija izdate od Federalnog ministarstva, u skladu sa ovim zakonom.

Ako zdravstvena ustanova, odnosno privatna praksa koristi nove zdravstvene tehnologije bez dozvole za korištenje novih zdravstvenih tehnologija, Federalno ministarstvo donosi rješenje o zabrani korišćenja novih zdravstvenih tehnologija.

Rješenje iz stava 2. ovog ĉlana konaĉno je u upravnom postupku i protiv njega moţe se pokrenuti upravni spor.

XIII. ZAKUP ZDRAVSTVENIH USTANOVA

Ĉlan 134.

Zdravstvena ustanova moţe dio svojih zdravstvenih i nezdravstvenih kapaciteta (prostora i opreme) izdati u zakup (u daljnjem tekstu: jedinica zakupa), ukoliko to ne remeti obavljanje njene registrovane djelatnosti.

Upravni odbor zdravstvene ustanove svake kalendarske godine utvrĊuje višak prostora u kojem se obavlja zdravstvena djelatnost, kao i višak nezdravstvenog prostora.

Odluka upravnog odbora zdravstvene ustanove iz stava 2. ovog ĉlana donosi se uz prethodno pribavljeno pozitivno mišljenje kantonalnog ministra za zdravstvene ustanove primarne zdravstvene zaštite i kantonalne zdravstvene zavode, odnosno uz pozitivno mišljenje federalnog ministra za zdravstvene ustanove bolniĉke zdravstvene zaštite i federalne zdravstvene zavode.

Bliţe uslove i postupak davanja u zakup kapaciteta zdravstvenih ustanova, kao i vrstu kapaciteta zdravstvenih ustanova koji se mogu dati u zakup, utvrĊuje pravilnikom federalni ministar.

Ĉlan 135.

Jedinica zakupa treba ĉiniti funkcionalnu cjelinu koja u pogledu prostorija, medicinsko-tehniĉke i druge opreme udovoljava uslovima propisanim pravilnikom kojim se regulišu uslovi za obavljanje privatne prakse.

Ĉlan 136.

Nakon pribavljenog mišljenja nadleţnog ministra zdravstva i odluke upravnog odbora zdravstvene ustanove iz ĉlana 134. st. 2. i 3. ovog zakona, direktor zdravstvene ustanove raspisuje javni oglas kojim oglašava prikupljanje ponuda za davanje u zakup jedinica zakupa, u skladu s ovim zakonom, propisima donijetim na osnovu ovog zakona, kao i propisima o javnim nabavkama Bosne i Hercegovine.

Odluku o poĉetku davanja u zakup jedinica zakupa donosi direktor zdravstvene ustanove.

Na sklapanje, valjanost, prestanak ili drugo pitanje u vezi s ugovorom o zakupu jedinice zakupa koje nije ureĊeno ovim zakonom ili propisom iz stava 1. ovoga ĉlana primjenjuju se propisi o obligacionim odnosima.

XIV. ZDRAVSTVENI RADNICI I ZDRAVSTVENI SARADNICI

Ĉlan 137.

Zdravstveni radnici su lica koja imaju obrazovanje zdravstvenog usmjerenja i neposredno u vidu zanimanja pruţaju zdravstvenu zaštitu stanovništvu, uz obavezno poštovanje moralnih i etiĉkih naĉela zdravstvene struke.

Zdravstveni radnici obrazuju se na medicinskom, stomatološkom, farmaceutskom ili farmaceutsko-biohemijskom fakultetu, fakultetu zdravstvenih studija i srednjim školama zdravstvenog usmjerenja.

Obaveza je zdravstvenih radnika da pri pruţanju zdravstvene zaštite postupaju prema pravilima zdravstvene struke, na naĉin da svojim postupcima ne ugroze ţivot i zdravlje ljudi.

Zdravstveni radnici mogu se osigurati od odgovornosti za štetu koju bi mogli poĉiniti obavljanjem zdravstvene djelatnosti.

Ustanova u kojoj su zaposleni zdravstveni radnici moţe se osigurati od odgovornosti za štetu koju bi mogli poĉiniti zdravstveni radnici uposleni u ovoj ustanovi u obavljanju zdravstvene djelatnosti.

Ĉlan 138.

Zdravstveni radnici duţni su ĉuvati kao profesionalnu tajnu sve što znaju o zdravstvenom stanju pacijenta.

Na ĉuvanje profesionalne tajne obavezni su i drugi radnici u zdravstvu koji za nju saznaju u obavljanju svojih duţnosti, te studenti fakulteta zdravstvenog usmjerenja i uĉenici škola zdravstvenog usmjerenja prilikom obavljanja praktiĉne nastave u zdravstvenim ustanovama.

Na ĉuvanje profesionalne tajne obavezna su i sva druga lica koja u obavljanju svojih duţnosti doĊu do podataka o zdravstvenom stanju pacijenta.

Povreda ĉuvanja profesionalne tajne teţa je povreda obaveze iz radnog odnosa.

Izuzetno od odredbe stava 3. ovog ĉlana, lica iz st. 1. i 2. ovog ĉlana obavezna su podatke o zdravstvenom stanju pacijenta saopštiti na zahtjev nadleţnog ministarstva zdravstva, drugih organa drţavne uprave u skladu sa posebnim propisima, nadleţne komore ili u kriviĉnom, odnosno parniĉnom postupku, kada su pozvani u svojstvu svjedoka, u skladu sa propisima o kriviĉnom, odnosno parniĉnom postupku.

Ĉlan 139.

Nadleţni zdravstveni radnik duţan je uredno voditi medicinsku dokumentaciju, u skladu sa zakonom i evidentirati sve medicinske mjere koje su preduzete nad pacijentom, a posebno anamnezu, dijagnozu, dijagnostiĉke mjere, terapiju i rezultat terapije, kao i savjete date pacijentu.

Naĉin voĊenja, ĉuvanja, prikupljanja i raspolaganja medicinskom dokumentacijom biće ureĊen pravilnikom kojeg donosi federalni ministar, na prijedlog Federalnog zavoda za javno zdravstvo.

Odredbe ovog ĉlana shodno se primjenjuju i na zdravstvene saradnike koji uĉestvuju u dijelu zdravstvene zaštite.

Prilikom obrade liĉnih podataka i posebnih kategorija podataka iz medicinske dokumentacije, lica iz st. 1. i 3.

ovog ĉlana duţna su primjenjivati propis o zaštiti liĉnih podataka.

Ĉlan 140.

Na prava i duţnosti zdravstvenih radnika, te druga pitanja u vezi s obavljanjem djelatnosti zdravstvenih radnika koja nisu ureĊena ovim zakonom biće primjenjivane odredbe posebnih zakona o profesijama u zdravstvu.

Ĉlan 141.

Zdravstveni saradnici su lica koja nisu završila obrazovanje zdravstvenog usmjerenja, a rade u zdravstvenim ustanovama i uĉestvuju u dijelu zdravstvene zaštite.

Zdravstveni saradnici imaju pravo i obavezu struĉno se usavršavati radi odrţavanja i unapreĊenja kvalitete zdravstvene zaštite.

Plan struĉnog usavršavanja zdravstvenih saradnika, svake kalendarske godine, donosi zdravstvena ustanova odnosno privatna praksa u skladu sa registrovanom djelatnosti, kao i prioritetima razvoja.

Sadrţaj i naĉin struĉnog usavršavanja zdravstvenih saradnika, pravilnikom utvrĊuje federalni ministar.

Ĉlan 142.

Zdravstveni radnici sa završenim fakultetom zdravstvenog usmjerenja, odnosno srednjom školom zdravstvenog usmjerenja, obavezni su nakon završenog obrazovanja obaviti pripravniĉki staţ u trajanju od šest mjeseci.

Pripravniĉki staţ je organizovani oblik struĉnog osposobljavanja zdravstvenih radnika za samostalan rad koji se obavlja pod nadzorom.

Izuzetno od stava 1. ovog ĉlana, doktori medicine, doktori stomatologije, magistri farmacije i lica sa završenim fakultetom zdravstvenih studija koji su studij medicine, studij stomatologije, studij farmacije i zdravstveni studij obavili po bolonjskom procesu, ne obavljaju pripravniĉki staţ.

Ĉlan 143.

Pripravnik zasniva radni odnos na odreĊeno vrijeme radi obavljanja pripravniĉkog staţa.

Pripravniĉki staţ ili njegov dio moţe se obavljati u obliku volontiranja u skladu sa zakonom.

Zdravstvene ustanove obavezne su primati zdravstvene radnike na pripravniĉki staţ prema kriterijumima koje će odrediti federalni ministar.

Pripravniĉki staţ ili njegov dio zdravstveni radnici mogu obavljati kod zdravstvenog radnika visoke struĉne spreme koji obavlja privatnu praksu najmanje pet godina, prema kriterijima koje će odrediti federalni ministar.

Ĉlan 144.

Pripravniĉki staţ obavlja se u zdravstvenim ustanovama i privatnoj praksi koje ispunjavaju uslove prostora, opreme i kadra, i to ako:

imaju organizacione jedinice prema zahtjevima pojedinog dijela pripravniĉkog programa zdravstvenog usmjerenja,

u toj organizacionoj jedinici u punom radnom vremenu radi zdravstveni radnik sa poloţenim struĉnim ispitom koji ima viši, a najmanje isti stepen struĉne spreme zdravstvenog usmjerenja,

organizaciona jedinica ima potrebnu medicinsko-tehniĉku opremu i prostor za uspješno provoĊenje programom predviĊenog osposobljavanja prema zahtjevima savremene medicine.

Rješenjem federalnog ministra utvrĊuje se ispunjenost uslova u zdravstvenim ustanovama, odnosno privatnoj praksi u kojima se obavlja pripravniĉki staţ zdravstvenih radnika.

Rješenje iz stava 2. ovog ĉlana je konaĉno u upravom postupku i protiv njega se moţe pokrenuti upravni spor.

Ĉlan 145.

Nakon obavljenog pripravniĉkog staţa zdravstveni radnici koji su završili fakultet zdravstvenog usmjerenja polaţu struĉni ispit pred ispitnom komisijom Federalnog ministarstva, a zdravstveni radnici koji su završili srednju školu zdravstvenog usmjerenja pred ispitnom komisijom kantonalnog ministarstva.

Izuzetno od stava 1. ovog ĉlana, zdravstveni radnici koji su završili fakultet zdravstvenog usmjerenja po bolonjskom procesu, odmah nakon završenog obrazovanja mogu pristupiti polaganju struĉnog ispita pred ispitnom komisijom Federalnog ministarstva.

Ĉlan 146.

Federalni ministar moţe pripravniĉki staţ obavljen u inostranstvu priznati u cjelosti ili djelimiĉno, ako program pripravniĉkog staţa proveden u inostranstvu bitno ne odstupa od programa koji su vaţeći na teritoriji Federacije.

Federalni ministar utvrĊuje rješenjem priznavanje pripravniĉkog staţa iz stava 1. ovog ĉlana koje je konaĉno u upravnom postupku i protiv kojeg se moţe pokrenuti upravni spor.

Nakon izdatog rješenja iz stava 2. ovog ĉlana, federalni ministar, na zahtjev kandidata, moţe priznati i poloţen struĉni ispit u inostranstvu, izuzev osnova ustavnog sistema Bosne i Hercegovine i Federacije, kao i organizacije zdravstvene zaštite i zdravstvenog osiguranja u Federaciji, ukoliko isti bitno ne odstupa od programa polaganja struĉnog ispita u Federaciji.

Federalni ministar utvrĊuje rješenjem priznavanje struĉnog ispita iz stava 3. ovog ĉlana koje je konaĉno u upravnom postupku i protiv kojeg se moţe pokrenuti upravni spor.

Federalni ministar će pravilnikom urediti uslove i naĉin priznavanja pripravniĉkog staţa i struĉnog ispita zdravstvenih radnika koji je obavljen i poloţen u inostranstvu.

Ĉlan 147.

Zdravstveni radnici se, nakon poloţenog struĉnog ispita, obavezno upisuju kod nadleţne komore u registar zdravstvenih radnika i time stiĉu pravo na izdavanje licence.

Ĉlan 148.

Licenca je javna isprava koju izdaje nadleţna komora, nakon dobijanja uvjerenja o poloţenom struĉnom ispitu, sa rokom vaţenja od šest godina i obnavlja se u skladu sa ovim zakonom, propisom nadleţne federalne komore kojim se utvrĊuje zajedniĉki sadrţaj struĉnog usavršavanja, rokovi i postupak provjere struĉnosti koje je zdravstveni radnik ostvario u okviru struĉnog usavršavanja.

Licencom iz stava 1. ovog ĉlana zdravstveni radnik stiĉe pravo samostalnog obavljanja poslova u svojoj struci.

Postupak izdavanja licence od strane nadleţne komore, kao i sadrţaj i izgled licence iz stava 1. ovog ĉlana utvrĊuje se pravilnikom federalnog ministra.

Zdravstveni radnik obavlja poslove svoje profesije, samo u okviru svog struĉnog naziva odreĊenog licencom izdatom od nadleţne komore.

Ĉlan 149.

Nadleţna komora oduzima zdravstvenom radniku licencu, ako:

kandidat ne zadovoljava prilikom obnavljanja licence;
nadleţna komora odredi tu mjeru kao najstroţu kaznu zbog kršenja etiĉkih principa struke;
dopunski rad obavlja suprotno odredbama ovog zakona.

Ĉlan 150.

Federalni ministar pravilnikom propisuje:

sadrţaj i naĉin provoĊenja pripravniĉkog staţa;

uslove koje moraju ispunjavati zdravstvene ustanove i privatna praksa kod kojih zdravstveni radnici provode pripravniĉki staţ;

sadrţaj i obim struĉne prakse dodiplomskog studija medicine, stomatologije, farmacije i zdravstvenog studija završenog po bolonjskom procesu, a koji je ekvivalentan pripravniĉkom staţu za doktore medicine, doktore stomatologije, magistre farmacije i lica sa završenim fakultetom zdravstenih studija koji su studij medicine, stomatologije, farmacije, kao i zdravstveni studij završili po predbolonjskom procesu;

sadrţaj, program i naĉin polaganja struĉnoga ispita;
sadrţaj i izgled uvjerenja o poloţenom struĉnom ispitu.

Ĉlan 151.

Zdravstveni radnici imaju pravo i obavezu struĉno se usavršavati radi odrţavanja i unapreĊivanja kvaliteta zdravstvene zaštite.

Struĉno usavršavanje zdravstvenih radnika iz stava 1. ovog ĉlana, osim specijalizacije i subspecijalizacije, obuhvata i posebne oblike struĉnog usavršavanja kroz kontinuirano praćenje i usvajanje savremenih znanja i vještina iz pojednih oblasti, a kojim se obezbjeĊuje i unapreĊuje kvalitet zdravstvene zaštite.

Plan struĉnog usavršavanja zdravstvenih radnika, svake kalendarske godine, donosi zdravstvena ustanova odnosno privatna praksa u skladu sa registrovanom djelatnosti, kao i prioritetima razvoja.

Federalni ministar utvrĊuje pravilnikom plan i program posebnih oblika struĉnog usavršavanja zdravstvenih radnika, kao i naĉin obavljanja struĉnog usavršavanja, te sadrţaj i izgled sertifikata o obavljenom struĉnom usavršavanju.

Ĉlan 152.

Znanje iz zdravstvenog menadţmenta, moţe se steći kroz edukaciju iz zdravstvenog menadţmenta, specijalizaciju iz zdravstvenog menadţmenta, kao i postdiplomsku nastavu iz zdravstvenog menadţmenta na ovlašćenim fakultetima.

Organizacija i provoĊenje edukacije iz zdravstvenog menadţmenta i specijalizacije iz zdravstvenog menadţmenta je u nadleţnosti Federalnog ministarstva.

Obavljanje odreĊenih struĉnih poslova iz oblasti edukacije i specijalizacije iz stava 2. ovog ĉlana, Federalno ministarstvo moţe povjeriti zavodima za javno zdravstvo u Federaciji, drugim zdravstvenim ustanovama, medicinskim i drugim ovlašćenim fakultetima, a u skladu sa propisima o organizaciji organa uprave u Federaciji Bosne i Hercegovine.

Plan i program edukacije iz zdravstvenog menadţmenta, kao i specijalizacije iz zdravstvenog menadţmenta, naĉin obavljanja edukacije i specijalizacije iz zdravstvenog menadţmenta, uslovi koje moraju ispuniti zdravstvene ustanove odnosno fakulteti kojima se povjerava javno ovlašćenje za obavljanje odgovarajućih struĉnih poslova, te naĉin njihove verifikacije od Federalnog ministarstva, javno oglašavanje edukacije odnosno specijalizacije iz zdravstvenog menadţmenta, mogućnosti uĉenja na daljinu, bliţe se ureĊuje propisom federalnog ministra.

Ĉlan 153.

Zdravstveni radnici i zdravstveni saradnici sa visokom struĉnom spremom mogu se specijalizovati u odreĊenoj grani zdravstvene djelatnosti, te odreĊenim granama subspecijalizacije.

Grane specijalizacije, trajanje i program specijalizacija i subspecijalizacija utvrĊuje pravilnikom federalni ministar.

Ĉlan 154.

Specijalizacija se moţe odobriti zdravstvenom radniku i zdravstvenom saradniku koji ima izdato odobrenje za samostalan rad, te koji je u radnom odnosu u zdravstvenoj ustanovi koja dodjeljuje specijalizaciju ili ima privatnu praksu ili radi kod zdravstvenog radnika visoke struĉne spreme privatne prakse koji dodjeljuje specijalizaciju i koji ima najmanje godinu dana radnog iskustva u struci nakon poloţenog struĉnog ispita.

Zdravstvenom radniku i zdravstvenom saradniku iz stava 1. ovog ĉlana koji nije u radnom odnosu u zdravstvenoj ustanovi niti ima privatnu praksu, odnosno ne radi kod zdravstvenog radnika visoke struĉne spreme privatne prakse, federalni ministar moţe odobriti specijalizaciju za potrebe nadleţnog ministarstva zdravstva, drţavnog, odnosno Federalnog ministarstva ili organa drţavne ili federalne uprave, fakulteta zdravstvenog usmjerenja, pravnih lica koja obavljaju nauĉnoistraţivaĉku djelatnost, pravnih lica koja obavljaju proizvodnju i promet lijekova i medicinskih sredstava, zavoda zdravstvenog osiguranja.

Odobrenje za specijalizaciju, odnosno subspecijalizaciju daje federalni ministar, na osnovu godišnjeg plana potrebnih specijalizacija i subspecijalizacija koji donosi na prijedlog kantonalnih ministarstava zdravstva.

Za odobrenje specijalizacije odnosno subspecijalizacije, koje odobrava federalni ministar zdravstvenim radnicima i zdravstvenim saradnicima iz stava 2. ovog ĉlana, nije potrebno utvrĊivanje godišnjeg plana specijalizacija i subspecijalizacija.

Godišnji prijedlog specijalizacija odnosno subspecijalizacija za podruĉje kantona, kantonalna ministarstva usaglašavaju sa zavodom za javno zdravstvo kantona i zavodom zdravstvenog osiguranja kantona.

Odobrenje iz st. 3. i 4. ovog ĉlana izdaje se rješenjem protiv kojeg nije dopuštena ţalba, već se protiv toga rješenja moţe pokrenuti upravni spor.

Ĉlan 155.

Specijalizacije i subspecijalizacije mogu se obavljati na fakultetima zdravstvenog usmjerenja i ovlašćenim zdravstvenim ustanovama.

Federalni ministar pravilnikom utvrĊuje:

kriterijume za prijem specijalizanata, odnosno subspecijalizanata;

uslove za zdravstvene ustanove i fakultete zdravstvenog usmjerenja u kojima se obavlja specijalizantski, odnosno subspecijalizantski staţ, kao i postupak njihove verifikacije;
naĉin obavljanja specijalizantskog, odnosno subspecijalizantskog staţa;
uslove za obavljanje specijalizantskog, odnosno subspecijalizantskog staţa u inostranstvu;
polaganja specijalistiĉkog, odnosno subspecijalizantskog ispita, odnosno ispita iz subspecijalizacije;
naĉin i postupak priznavanja vremena provedenog na postdiplomskom studiju u subspecijalizaciju;

troškove obavljanja specijalizantskog, odnosno subspecijalizantskog staţa i polaganja specijalistiĉkog, odnosno subspecijalistiĉkog ispita.

Ĉlan 156.

U subspecijalistiĉki staţ priznaje se vrijeme provedeno na postdiplomskom studiju u cijelosti ili djelimiĉno, ako teoretski program postdiplomskog studija odgovara teoretskom programu subspecijalizacije.

Federalni ministar utvrĊuje rješenjem priznavanje vremena iz stava 1. ovog ĉlana.

Protiv rješenja iz stava 2. ovog ĉlana nije dopuštena ţalba, ali se moţe pokrenuti upravni spor.

Ĉlan 157.

Nakon uspješno završenog specijalistiĉkog, odnosno subspecijalistiĉkog staţa kandidat polaţe specijalistiĉki odnosno subspecijalistiĉki ispit pred ispitnom komisijom i stiĉe pravo na naziv specijaliste odreĊene specijalnosti, odnosno naziv subspecijaliste odreĊene subspecijalizacije.

Ĉlanove ispitne komisije iz stava 1. ovog ĉlana imenuje federalni ministar iz redova priznatih struĉnjaka odreĊenih specijalnosti, prvenstveno iz redova nastavnika u nauĉno-nastavnom zvanju redovnog profesora, vanrednog profesora ili docenta.

Federalni ministar utvrĊuje listu ispitivaĉa za specijalistiĉke i subspecijalistiĉke ispite, na prijedlog ovlašćenih zdravstvenih ustanova i fakulteta zdravstvenog usmjerenja.

Ĉlan 158.

Federalni ministar moţe specijalizantski, odnosno subspecijalizantski staţ obavljen u inostranstvu, priznati u cijelosti ili djelimiĉno, ako program specijalizantskog, odnosno subspecijalizantskog staţa provedenog u inostranstvu bitno ne odstupa od programa vaţećeg na teritoriji Federacije.

Federalni ministar utvrĊuje rješenjem priznavanje specijalizantskog, odnosno subspecijalizantskog staţa iz stava 1. ovog ĉlana koje je konaĉno u upravnom postupku i protiv kojeg se moţe pokrenuti upravni spor.

Nakon izdatog rješenja iz stava 2. ovog ĉlana, federalni ministar, na zahtjev kandidata, moţe priznati i poloţen specijalistiĉki, odnosno subspecijalistiĉki ispit u inostranstvu, ukoliko isti bitno ne odstupa od programa polaganja specijalistiĉkog, odnosno subspecijalistiĉkog ispita u Federaciji.

Federalni ministar utvrĊuje rješenjem priznavanje specijalistiĉkog, odnosno subspecijalistiĉkog ispita iz stava 3.

ovog ĉlana koje je konaĉno u upravnom postupku i protiv kojeg se moţe pokrenuti upravni spor.

Federalni ministar će pravilnikom urediti uslove i naĉin priznavanja specijalizantskog, odnosno subspecijalizantskog staţa, kao i naĉin priznavanja specijalistiĉkog, odnosno subspecijalistiĉkog ispita obavljenog i poloţenog u inostranstvu.

Ĉlan 159.

Strani drţavljani mogu specijalizirati pod uslovima utvrĊenim ugovorom izmeĊu Federacije, odnosno kantona i strane zemlje, na osnovu meĊunarodnih ugovora u koje su ukljuĉene i specijalizacije ili putem posebnih ugovora koje zakljuĉi Ministarstvo inostranih poslova Bosne i Hercegovine sa stranim radnicima ili organizacijama.

Strani drţavljanin moţe zapoĉeti specijalizaciju uz dokaz o završenom fakultetu zdravstvenog usmjerenja, a koji je nostrifikovan od nadleţnog drţavnog organa, o poznavanju bosanskog/hrvatskog/srpskog jezika i o obezbjeĊenom plaćanju svih troškova specijalizantskog staţa i polaganja specijalistiĉkog ispita.

Federalni ministar pravilnikom bliţe ureĊuje naĉin i postupak odobravanja specijalizacije, odnosno subspecijalizacije, kao i naĉin polaganja specijalistiĉkog, odnosno subspecijalistiĉkog ispita za stranog drţavljanina.

Ĉlan 160.

Drţavljani Bosne i Hercegovine sa prebivalištem na teritoriji Federacije mogu na liĉni zahtjev zatraţiti od Federalnog ministarstva odobrenje specijalizacije, odnosno subspecijalizacije, pri ĉemu snose troškove specijalizantskog, odnosno subspecijalizantskog staţa, kao i troškove polaganja specijalistiĉkog, odnosno subspecijalistiĉkog ispita.

Uz zahtjev iz stava 1. ovog ĉlana prilaţe se dokaz o završenom fakultetu zdravstvenog usmjerenja, uvjerenje o poloţenom struĉnom ispitu, dokaz o godini dana radnog staţa u struci, te dokaz o obezbjeĊenom plaćanju svih troškova specijalizantskog, odnosno subspecijalizantskog staţa i polaganje specijalistiĉkog, odnosno subspecijalistiĉkog ispita.

Ĉlan 161.

Doktorima medicine specijalistima, doktorima stomatologije specijalistima, magistrima farmacije specijalistima,odnosno inţenjerima medicinske biohemije specijalistima koji imaju deset godina rada u svojstvu specijalista, te najmanje deset objavljenih struĉnih radova i ostvarene uspješne rezultate na struĉnom usavršavanju zdravstvenih radnika, kao i praktiĉan doprinos unapreĊenju zdravstvene zaštite, moţe biti dodijeljen naziv primarijus.

Prijedlog za dodjelu naziva primarijus za svaku kalendarsku godinu donosi komisija koju imenuje federalni ministar iz redova istaknutih struĉnjaka iz oblasti medicine, stomatologije i farmacije.

Odluku o dodjeli naziva primarijus, na osnovu prijedloga iz stava 2. ovog ĉlana, donosi federalni ministar.

Federalni ministar će pravilnikom regulisati bliţe uslove za lica koja konkurišu za dodjelu naziva primarijus, kao i kriterijume i postupak za dodjelu naziva primarijus.

PRIVATNA PRAKSA

Ĉlan 162.

Privatnu praksu moţe samostalno obavljati zdravstveni radnik sa visokom struĉnom spremom pod sljedećim uslovima:

da ima odgovarajuće obrazovanje zdravstvenog usmjerenja, poloţen struĉni ispit, a za specijalistiĉke ordinacije i odgovarajući specijalistiĉki ispit, te licencu izdatu od nadleţne komore;

da je drţavljanin Bosne i Hercegovine sa prebivalištem na teritoriji Federacije;

da je radno sposoban za obavljanje privatne prakse;

da je potpuno poslovno sposoban;

da mu pravosnaţnom sudskom presudom ili odlukom drugoga nadleţnog organa nije izreĉena mjera bezbjednosti ili zaštitna mjera zabrane obavljanja zdravstvene zaštite, odnosno zaštitna mjera udaljenja, dok te mjere traju;

da nije u radnom odnosu, odnosno da ne obavlja drugu samostalnu djelatnost;

da raspolaţe odgovarajućim prostorom;

da raspolaţe odgovarajućom medicinsko-tehniĉkom opremom;

da pribavi pozitivno mišljenje nadleţne komore o opravdanosti osnivanja privatne prakse.

Ĉlan 163.

Doktor medicine i doktor stomatologije obavljaju privatnu praksu u privatnim ordinacijama, magistri farmacije u privatnim apotekama, a diplomirani inţenjeri medicinske biohemije u privatnim medicinsko-biohemijskim laboratorijama.

U privatnim ordinacijama iz stava 1. ovog ĉlana moţe se organizovati priruĉna laboratorija za osnovne laboratorijske pretrage.

Izuzetno od odredbe stava 1. ovog ĉlana, doktor stomatologije moţe pored privatne ordinacije osnovati zubotehniĉku laboratoriu za potrebe obavljanja privatne prakse koja mu je odobrena i u koji je duţan zaposliti, u punom radnom vremenu, odgovarajući broj zubnih tehniĉara sa poloţenim struĉnim ispitom.

Ĉlan 164.

Zdravstveni radnici sa završenim fakultetom zdravstvenih studija, kao i zdravstveni radnici više ili srednje struĉne spreme mogu obavljati privatnu praksu iz svoje struĉne spreme i to:

diplomirana medicinska sestra – tehniĉar;
diplomirani inţenjer medicinsko-laboratorijske dijagnostike;
diplomirani inţenjer medicinske radiologije;
diplomirani sanitarni inţenjer;
diplomirani fizioterapeut;
medicinska sestra – tehniĉar svih profila;
zubni tehniĉari.

Zdravstveni radnici iz stava 1. ovog ĉlana moraju imati odgovarajuće obrazovanje zdravstvenog usmjerenja, poloţen struĉni ispit, te ispunjavati uslove iz ĉlana 162. stava 1. taĉke 2. – 9. ovog zakona.

Medicinske sestre – tehniĉari opšteg smjera iz stava 1. ovog ĉlana poslove zdravstvene njege bolesnika obavljaju samostalno.

Medicinske sestre – tehniĉari i zubni tehniĉari iz stava 1. ovog ĉlana poslove privatne prakse obavljaju prema uputama i struĉnom nadzoru doktora medicine ili doktora stomatologije, na naĉin i pod uslovima utvrĊenim posebnim ugovorom.

Ĉlan 165.

Zahtjev za obavljanje privatne prakse podnosi se nadleţnom kantonalnom ministru koji rješenjem utvrĊuje ispunjenost uslova za obavljanje privatne prakse iz ĉl. 162. i 164. ovog zakona.

Federalni ministar pravilnikom utvrĊuje uslove za obavljanje privatne prakse.

Ĉlan 166.

Zdravstveni radnik ne moţe poĉeti da radi u privatnoj praksi, dok nadleţni kantonalni ministar rješenjem ne utvrdi da su ispunjeni uslovi za poĉetak rada.

Ĉlan 167.

Privatni zdravstveni radnici u svom nazivu istiĉu ime i prezime, adresu privatne prakse, oznaku djelatnosti i radno vrijeme.

Ĉlan 168.

Zdravstveni radnici iz ĉlana 163. ovog zakona mogu imati samo jednu ordinaciju, apoteku ili medicinsko-biohemijsku laboratoriju, a zdravstveni radnici iz ĉlana 164. ovog zakona samo jednu privatnu praksu u svojoj struci.

Zdravstveni radnici iz stava 1. ovoga ĉlana obavljaju poslove privatne prakse liĉno.

Zdravstveni radnik iz stava 1. ovog ĉlana moţe primiti u radni odnos jednog zdravstvenog radnika iste struke u skladu sa djelatnosti za koju je registrovana privatna praksa.

U istoj ordinaciji, apoteci, odnosno medicinsko-biohemijskoj laboratoriji mogu obavljati privatnu praksu dva tima zdravstvenih radnika iste struke u smjenskom radu.

Zdravstveni radnici iz ĉlana 162. ovog zakona mogu obavljati privatnu praksu u timu sa jednim ili više zdravstvenih radnika srednje ili više struĉne spreme.

Odobrenje za obavljanje privatne prakse predviĊene u st. 3., 4. i 5. ovog ĉlana izdaje rješenjem nadleţni kantonalni ministar.

Ĉlan 169.

Više zdravstvenih radnika koji obavljuju privatnu praksu, mogu se udruţiti u grupnu privatnu praksu.

Uslove za grupnu privatnu praksu pravilnikom utvrĊuje federalni ministar.

Ĉlan 170.

Zdravstveni radnici sa visokom struĉnom spremom koji obavljaju privatnu praksu mogu u zdravstvenim ustanovama obavljati poslove iz svoje struke na osnovu posebnog ugovora sa zdravstvenom ustanovom.

Uslove za obavljanje poslova iz stava 1. ovog ĉlana ureĊuje pravilnikom federalni ministar.

Ĉlan 171.

Doktor medicine, odnosno doktor stomatologije privatne prakse koji obavlja djelatnost kao izabrani doktor, obavezan je u sluĉaju odsutnosti ili privremene obustave rada, obezbijediti za opredijeljena osigurana lica zamjenu ugovorom sa drugim zdravstvenim radnikom iste struke i specijalizacije koji obavlja privatnu praksu ili sa zdravstvenom ustanovom primarne zdravstvene zaštite, koji će za to vrijeme umjesto njega pruţati zdravstvenu zaštitu tim licima.

Ĉlan 172.

Zdravstveni radnici privatne prakse obavezni su:

pruţati hitnu medicinsku pomoć svim licima u sklopu svoje struĉne spreme;

uĉestvovati na poziv nadleţnog organa u radu na spreĉavanju i suzbijanju zaraznih bolesti kao i na zaštiti i spašavanju stanovništva u sluĉaju katastrofe;

voditi zdravstvenu dokumentaciju i drugu evidenciju o licima kojim pruţaju zdravstvenu zaštitu i podnositi izvještaj o tome nadleţnoj zdravstvenoj ustanovi u skladu sa propisima o evidencijama u djelatnosti zdravstva;

vršiti redovnu kontrolu sterilizacije i voditi evidenciju o tome;

posjedovati anafilaktiĉki set sa ampulama ispravnog roka valjanosti;

voditi redovnu kontrolu valjanosti lijekova i medicinskih sredstava koje primjenjuju u privatnoj praksi;

davati podatke o svom radu na zahtjev nadleţnog organa;

dostavljati izvještaje o obraĉunu ukupnih sredstava u privatnoj praksi, na zahtjev kantonalnog ministarstva, a u skladu sa propisima o zdravstvenom osiguranju.

Obaveze utvrĊene u stavu 1. ovog ĉlana shodno se primjenjuju i na zdravstvene ustanove.

Ĉlan 173.

Zdravstveni radnici koji obavljaju privatnu praksu mogu privremeno obustaviti rad.

Rad se moţe privremeno obustaviti zbog bolesti, ako je zdravstveni radnik izabran ili imenovan na stalnu duţnost u odreĊenim organima vlasti, ako za taj rad prima plaću ili ako se zaposli u konzularnom ili diplomatskom predstavništvu ili zbog drugoga opravdanog razloga.

O toj ĉinjenici zdravstveni radnik obavezan je obavijestiti nadleţnog kantonalnog ministra, ako je odsutan više od 30 radnih dana neprekidno u toku godine.

Zdravstveni radnik obavezan je podnijeti zahtjev za privremenom obustavom rada najkasnije u roku od osam dana od isteka roka iz stava 3. ovog ĉlana, odnosno u roku od tri dana od dana prestanka razloga koji ga je u tome onemogućio.

Privremena obustava rada moţe trajati najduţe ĉetiri godine.

Nadleţni kantonalni ministar donosi rješenje o privremenoj obustavi rada.

Ĉlan 174.

Pravo na obavljanje privatne prakse prestaje:

odjavom;

po sili zakona;

rješenjem nadleţnog organa.

Rješenje o prestanku obavljanja prakse donosi nadleţni organ u skladu sa zakonom.

Ĉlan 175.

Pravo na obavljanje privatne prakse po sili zakona prestaje ako lice koje ima odobrenje za rad:

umre;

izgubi trajno radnu sposobnost za obavljanje poslova;

izgubi poslovnu sposobnost potpuno ili djelimiĉno;

izgubi odobrenje za samostalan rad;

zasnuje radni odnos, odnosno poĉne obavljati drugu samostalnu djelatnost, osim u sluĉaju obustave rada iz ĉlana 173. stav 2. ovog zakona, ako je lice izabrano ili imenovano na stalnu duţnost u odreĊenim organima vlasti, ako za taj rad prima platu ili ako se zaposli u konzularnom ili diplomatskom predstavništvu;

izgubi pravo raspolaganja prostorom, odnosno odgovarajućom medicinsko-tehniĉkom opremom;

bude pravosnaţnom sudskom presudom osuĊeno na kaznu zatvora duţe od šest mjeseci ili mu je izreĉena zaštitna mjera bezbjednosti ili zaštitna mjera zabrane obavljanja zdravstvene zaštite.

Rješenje o prestanku obavljanja privatne prakse po sili zakona donosi nadleţni kantonalni ministar.

Ĉlan 176.

Nadleţni kantonalni ministar donosi rješenje o prestanku odobrenja za obavljanje privatne prakse, ako se utvrĊeni nedostaci u obavljanju poslova ne otklone u roku odreĊenom rješenjem nadleţnog organa.

Nadleţni kantonalni ministar moţe donijeti rješenje o prestanku odobrenja za obavljanje privatne prakse zdravstvenom radniku ako:

ne ispunjava uslove za obavljanje privatne prakse utvrĊene ovim zakonom i propisima donijetim na osnovu ovog zakona;

prestane sa radom bez odobrenja nadleţnog organa;

ne obavlja poslove liĉno ili ako koristi rad drugih lica suprotno odobrenju i zakonu;

ima više od jedne ordinacije, apoteke ili medicinsko-biohemijske laboratorije, odnosno jedne privatne prakse u svojoj struci;

reklamira svoj rad i svoju ordinaciju, apoteku ili medicinsko-biohemijsku laboratoriju, odnosno privatnu praksu, suprotno aktu koji donosi nadleţna komora;

na prijedlog nadleţne komore.

Ĉlan 177.

Protiv rješenja iz ĉl. 165., 168., 173., 175. i 176. ovog zakona moţe se izjaviti ţalba Federalnom ministarstvu.

Ţalba iz stava 1. ovog ĉlana podnosi se putem nadleţnog kantonalnog ministarstva, u roku od 15 dana od dana prijema rješenja.

Ĉlan 178.

Privatna praksa ne moţe se obavljati u okviru djelatnosti iz ĉlana 51. ovog zakona.

Ĉlan 179.

Zdravstveni radnik koji obavlja privatnu praksu moţe ostvariti prihode:

putem ugovora sa zavodom zdravstvenog osiguranja kantona, ako poslove obavlja kao ugovorni privatni zdravstveni radnik;
putem dobrovoljnog zdravstvenog osiguranja;
putem proširenog zdravstvenog osiguranja;
direktnom naplatom od pacijenta kojem nije izabrani zdravstveni radnik.

Cijene zdravstvenih usluga za poslove ugovornog privatnog zdravstvenog radnika odreĊuje zavod zdravstvenog osiguranja kantona.

Maksimalnu cijenu zdravstvenih usluga za poslove privatne prakse u kojima zdravstveni radnik koji obavlja privatnu praksu nije ugovorni privatni zdravstveni radnik, utvrĊuje nadleţna komora.

Cijene zdravstvenih usluga iz dobrovoljnog zdravstvenog osiguranja odreĊuje društvo za osiguranje, uz prethodno pribavljeno mišljenje nadleţne komore.

Ĉlan 180.

Zabranjeno je oglašavanje, odnosno reklamiranje zdravstvenih usluga, struĉno-medicinskih postupaka i metoda zdravstvene zaštite, ukljuĉujući zdravstvene usluge, metode i postupke alternativne medicine koje se obavljaju u privatnoj praksi, u sredstvima javnog informisanja i na drugim nosiocima oglasnih poruka koje su ureĊene zakonom kojim se reguliše oblast reklamiranja suprotno etiĉkim principima, kao i struĉnim i nauĉnim principima struke.

Dozvoljeno je oglašavanje naziva zdravstvene ustanove, odnosno naziva privatne prakse, sjedišta, djelatnosti koja je utvrĊena rješenjem o ispunjenosti uslova za obavljanje zdravstvene djelatnosti, kao i radnog vremena.

Rezultati u primjeni struĉno-medicinskih metoda i postupaka zdravstvene zaštite mogu se saopštavati samo na struĉnim i nauĉnim skupovima i objavljivati u struĉnim i nauĉnim ĉasopisima i publikacijama.

Odredbe ovog ĉlana shodno se primjenjuju i na zdravstvenu ustanovu.

XVI. ORGANIZACIJA RADA I RADNO VRIJEME

Ĉlan 181.

Zdravstvene ustanove koje imaju status ugovorne zdravstvene ustanove obavezne su neprekidno pruţati zdravstvenu zaštitu, radom u jednoj, dvije ili više smjena, dvokratnim radnim vremenom, prilagoĊavanjem radnog vremena, pripravnošću ili deţurstvom u skladu sa potrebama stanovništva i oblicima pruţanja zdravstvenih usluga.

Deţurstvo je poseban oblik rada kada radnik mora biti prisutan u zdravstvenoj ustanovi nakon redovnog radnog vremena.

Deţurstvo poĉinje iza prve ili druge smjene, a završava poĉetkom rada prve smjene.

Pripravnost je poseban oblik rada, kada radnik ne mora biti prisutan u zdravstvenoj ustanovi, ali mora biti dostupan radi obavljanja hitne medicinske pomoći.

Naknada za rad u deţurstvu i naknada za rad u pripravnosti, te radno vrijeme provedeno u deţurstvu i pripravnosti utvrĊuje se na naĉin i pod uslovima u skladu sa propisima o radu, kao i granskom kolektivnom ugovoru za oblast zdravstva.

Rad po pozivu je poseban oblik rada kada radnik ne mora biti prisutan u zdravstvenoj ustanovi, ali se mora odazvati na poziv radi obavljanja djelatnosti.

Zdravstveni radnici ne smiju napustiti radno mjesto dok nemaju zamjenu, iako je njihovo radno vrijeme proteklo, ako bi time bila dovedena u pitanje bezbjednost pruţanja zdravstvene zaštite.

Poĉetak, završetak i raspored radnog vremena zdravstvenih ustanova koje imaju status ugovorne zdravstvene ustanove, kao i privatnih zdravstvenih radnika koji imaju status ugovornih privatnih zdravstvenih radnika, utvrĊuje se kantonalnim propisom, uz prethodno mišljenje nadleţne komore.

Ĉlan 182.

Zdravstvene ustanove utvrĊuju opštim aktom pruţanje zdravstvene zaštite, i to:

u hitnoj medicinskoj pomoći neprekidno 24 ĉasa;

u primarnoj zdravstvenoj djelatnosti organizovanjem rada u jednoj ili dvije smjene, dvokratnim radnim vremenom, prilagoĊavanjem radnog vremena, te stalnom pripravnošću i deţurstvom prema potrebama stanovništva;

duţinu radnog vremena u ambulantama sa malim brojem gravitirajućih pacijenata, u skladu sa srazmjernim brojem registrovanih pacijenata u odnosu na utvrĊene normative za jedan zdravstveni tim;

u specijalistiĉko-konsultativnoj zdravstvenoj djelatnosti organizovanjem rada u jednoj ili dvije smjene, dvokratnim radnim vremenom, te prilagoĊavanjem radnog vremena prema potrebama stanovništva;

u bolniĉkoj zdravstvenoj djelatnosti u jednoj ili više smjena te posebnim uslovima rada (deţurstvo i stalna pripravnost) prema potrebama stanovništva i pojedinih oblika bolniĉkog lijeĉenja u skladu sa mogućnostima zdravstvene ustanove.

Dopunski rad zdravstvenih radnika

Ĉlan 183.

U skladu sa propisima o radu, zdravstveni radnik zaposlen u zdravstvenoj ustanovi u stalnom radnom odnosu, koji ispunjava uslove propisane pravilnikom federalnog ministra, po pribavljenom mišljenju nadleţne komore i uz prethodnu saglasnost poslodavca zdravstvene ustanove u kojoj je zaposlen u stalnom radnom odnosu, moţe obavljati poslove svoje struke dopunskim radom, ali ne duţe od jedne trećine punog radnog vremena, i to:

u javnoj zdravstvenoj ustanovi u kojoj je uposlen u stalnom radnom odnosu;
u drugoj zdravstvenoj ustanovi, u svim oblicima svojine;
kod zdravstvenog radnika iste specijalnosti koji obavlja registrovanu privatnu praksu.

Obavljanje dopunskog rada iz stava 1. ovog ĉlana, odobrava direktor zdravstvene ustanove u kojoj je zdravstveni radnik zaposlen u stalnom radnom odnosu, a u skladu sa svojim nadleţnostima iz propisa o radu, zakljuĉivanjem ugovora iz ĉlana 185. stav 3. ovog zakona.

Obavljanje dopunskog rada u sluĉajevima predviĊenim u stavu 1. alineja 1. ovog ĉlana, odobrava se samo ako su ispunjeni sljedeći uslovi:

ako je zbog ograniĉenih kapaciteta u korišćenju raspoloţive medicinsko-tehniĉke opreme i/ili ograniĉenog broja zdravstvenih radnika odreĊene struke, oteţano ostvarivanje zdravstvene zaštite u javno zdravstvenoj ustanovi, pri provoĊenju dijagnostiĉkih, terapijskih i rehabilitacijskih postupaka koji se finansiraju iz sredstava obaveznog zdravstvenog osiguranja,

ako dopunski rad ne utiĉe na organizaciju rada pojedinih djelatnosti ili zdravstvene ustanove kao cjeline u kojoj je zdravstveni radnik zaposlen u stalnom radnom odnosu.

Ĉlan 184.

Obavljanje dopunskog rada bliţe se reguliše ugovorom o dopunskom radu i moţe se zakljuĉiti za:

pruţanje zdravstvenih usluga koje nisu obuhvaćene obaveznim zdravstvenim osiguranjem u pogledu sadrţaja, obima i standarda, odnosno za zdravstvene usluge koje se ne ostvaruju u skladu sa naĉinom i postupkom ostvarivanja prava iz obaveznog zdravstvenog osiguranja;

pruţanje zdravstvenih usluga koje zdravstvena ustanova, odnosno privatna praksa pruţa koja je u ugovornom odnosu sa zavodom zdravstvenog osiguranja, a za koje ne moţe na drugaĉiji naĉin obezbijediti odgovarajuće zdravstvene radnike;

pruţanje zdravstvenih usluga koje zdravstvena ustanova, odnosno privatna praksa pruţa za potrebe lica koja nemaju svojstvo osiguranog lica u skladu sa zakonom kojim se ureĊuje zdravstveno osiguranje.

Zdravstveni radnik iz stava 1. ovog ĉlana moţe zakljuĉiti samo jedan ugovor o dopunskom radu sa drugim poslodavcem.

Ukoliko zdravstveni radnik iz stava 1. ovog ĉlana zakljuĉuje ugovor o obavljanju dopunskog rada u javnoj zdravstevnoj ustanovi u kojoj je zaposlen u stalnom radnom odnosu, ne moţe zakljuĉiti ugovor o dopunskom radu sa drugim poslodavcem.

Zdravstveni radnik koji obavlja poslove po osnovu ugovora o dopunskom radu kod drugog poslodavca suprotno odredbi ovog ĉlana ĉini teţu povredu radne obaveze.

Nadleţno kantonalno ministarstvo duţno je pratiti zakonitost obavljanja dopunskog rada na podruĉju kantona i preduzimati mjere u skladu sa zakonom.

Kantonalni ministar svake kalendarske godine, po prethodno pribavljenom mišljenju javnih zdravstvenih ustanova, kao i zavoda za javno zdravstvo kantona, naredbom utvrĊuje potrebu obavljanja dopunskog rada i odreĊuje specijalnosti za koje se obavlja dopunski rad na podruĉju kantona.

Naĉin, postupak i uslove, kao i druga pitanja od znaĉaja za organizovanje i obavljanje dopunskog rada zdravstvenih radnika u zdravstvenoj ustanovi ili privatnoj praksi propisuje federalni ministar.

Ĉlan 185.

Ugovor za obavljanje dopunskog rada u sluĉajevima predviĊenim u ĉlanu 183. stav 1. alineja 1., 2. i 3. ovog zakona, zakljuĉuje se u pismenom obliku i sadrţi: vrstu, naĉin, vrijeme trajanja dopunskog rada, visinu i naĉin utvrĊivanja naknade za rad, obaveznika uplate utvrĊene naknade za pruţenu zdravstvenu uslugu, u skladu sa zakonom i opštim aktima.

Ugovor iz stava 1. ovog ĉlana, u sluĉaju obavljanja dopunskog rada predviĊenog u ĉlanu 183. stav 1. alineja 2. i

zakljuĉuje zdravstveni radnik zaposlen u zdravstvenoj ustanovi u stalnom radnom odnosu i direktor te zdravstvene ustanove, s jedne strane, sa direktorom zdravstvene ustanove odnosno osnivaĉem privatne prakse u kojoj se obavlja dopunski rad, sa druge strane.

U sluĉaju iz ĉlana 183. stav 1. alineja 1. ugovor se zakljuĉuje izmeĊu direktora zdravstvene ustanove i zdravstvenog radnika koji je u stalnom radnom odnosu u toj zdravstvenoj ustanovi u kojoj i obavlja dopunski rad.

Zdravstvene ustanove ĉiji su zaposlenici zakljuĉili ugovor o dopunskom radu iz st. 2. i 3. ovog ĉlana, duţni su redovno izvještavati nadleţno kantonalno ministarstvo, nadleţne komore, kao i nadleţne inspekcije o zakljuĉenim ugovorima o dopunskom radu, te svim promjenama koje nastanu u provoĊenju ovih ugovora.

Zdravstvene usluge koje se pruţaju po osnovu dopunskog rada zdravstvenih radnika ne mogu se finansirati iz sredstava obaveznog zdravstvenog osiguranja, izuzev zdravstvenih usluga koje se obavljaju u skladu sa ĉlanom 184. stav 1. taĉka 2. ovog zakona.

Pacijent ima pravo na potpune informacije o naĉinu i postupku pruţanja zdravstvenih usluga u okviru dopunskog rada zdravstvenih radnika.

Zdravstvena zaštita u vanrednim prilikama

Ĉlan 186.

U sluĉaju prirodnih i drugih nesreća, kada nadleţni organ opštine, kantona, Federacije proglasi stanje prirodne i druge nesreće, zdravstvene ustanove i privatni zdravstveni radnici duţni su izvršavati naredbe nadleţnih štabova civilne zaštite.

U štabove civilne zaštite iz stava 1. ovog ĉlana imenuje se ĉlan štaba iz odgovarajuće zdravstvene ustanove, ministarstva zdravstva ili zavoda.

Ĉlan 187.

U većim incidentnim situacijama kada nije proglašeno stanje prirodne i druge nesreće iz ĉlana 189. ovog zakona, s ciljem upravljanja i koordinisanja rada zdravstvenih ustanova i privatnih zdravstvenih radnika osniva se Krizni štab Federalnog ministarstva, odnosno kantonalnog ministarstva (u daljnjem tekstu: Krizni štab) koji djeluje do momenta proglašavanja prirodne i druge nesreće, kada ulogu upravljanja akcijama zaštite i spašavanja na teritoriji Federacije, odnosno podruĉju kantona, preuzima Federalni, odnosno kantonalni štab civilne zaštite.

Veća incidentna situacija iz stava 1. ovog ĉlana je bilo koji dogaĊaj koji predstavlja ozbiljnu prijetnju zdravlju ljudi u odreĊenoj zajednici, te uzrokuje ili bi mogao uzrokovati takav broj ili vrstu ţrtava koje nije moguće zbrinuti redovnom organizacijom rada zdravstvenih ustanova i privatnih zdravstvenih radnika.

Ĉlanove Kriznog štaba iz stava 1. ovog ĉlana imenuje nadleţni ministar zdravstva.

Federalni ministar pravilnikom ureĊuje organizovanje i naĉin rada Kriznog štaba u smislu ovog ĉlana.

Ĉlan 188.

U sluĉajevima prirodnih i drugih nesreća, kao i epidemija većih razmjera federalni, odnosno kantonalni ministar nadleţan je preduzimati i one mjere i aktivnosti koje nisu utvrĊene ovim zakonom i podzakonskim aktima donijetim na osnovu ovog zakona, ukljuĉujući i mjere mobilizacije i angaţovanja, organizacije i rasporeda rada i radnog vremena, promjene mjesta i uslova rada pojedinih zdravstvenih ustanova i privatnih zdravstvenih radnika, dok te okolnosti traju.

Ĉlan 189.

Pravna lica iz oblasti zdravstva, u skladu sa propisom o zaštiti i spašavanju ljudi i materijalnih dobara od prirodnih i drugih nesreća, duţna su organizovati poslove zaštite i spašavanja ljudi i materijalnih dobara u svojoj sredini kroz donošenje odgovarajućih planova zaštite i spašavanja za svoje djelovanje u sluĉaju prirodne i druge nesreće.

Ĉlan 190.

Štrajk u zdravstvenim ustanovama hitne medicinske pomoći i u sluţbama hitne medicinske pomoći zdravstvenih ustanova, zdravstvenim ustanovama koje obavljaju transfuzijsku djelatnost, kao i u zavodima za javno zdravstvo, nije dopušten.

Naĉin organizovanja štrajka, postupak mirenja i druga prava i obaveze zdravstvenih ustanova, zdravstvenih radnika, kao i nadleţnih organa uprave bliţe se ureĊuju propisima o štrajku.

XVII. NADZOR

Ĉlan 191.

Nadzor nad radom zdravstvenih ustanova, zdravstvenih radnika u zdravstvenim ustanovama, te privatnih zdravstvenih radnika obuhvata:

unutrašnji nadzor,
zdravstveno-inspekcijski nadzor.

Pored nadzora iz stava 1. ovog ĉlana, u zdravstvenoj ustanovi, odnosno privatnoj praksi moţe se provoditi provjera kvaliteta i bezbjednosti zdravstvenih usluga, u postupku akreditacije zdravstvenih ustanova i privatnih praksi, od vanjskog tima ovlašćenih ocjenjivaĉa kvaliteta, u skladu sa propisima o sistemu poboljšanja kvaliteta, bezbjednosti i akreditaciji u zdravstvu.

Unutrašnji nadzor

Ĉlan 192.

Zdravstvena ustanova obavezno provodi unutrašnji nadzor nad radom svojih organizacionih jedinica i zdravstvenih radnika.

Za struĉni rad zdravstvene ustanove odgovoran je direktor zdravstvene ustanove.

Ĉlan 193.

Unutrašnji nadzor provodi se na osnovu opšteg akta zdravstvene ustanove, i godišnjeg plana i programa provoĊenja unutrašnjeg nadzora.

Opštim aktom iz stava 1. ovoga ĉlana utvrĊuje se naĉin obavljanja unutrašnjeg nadzora.

Godišnji plan i program provoĊenja unutrašnjeg nadzora zdravstvena ustanova obavezna je dostaviti nadleţnom kantonalnom, odnosno Federalnom ministarstvu najkasnije do 31. decembra tekuće godine za sljedeću godinu.

Unutrašnji nadzor iz stava 1. ovog ĉlana podrazumijeva i uspostavu, razvijanje i odrţavanje sistema poboljšanja kvaliteta i bezbjednosti zdravstvenih usluga, u skladu sa propisima o sistemu poboljšanja kvaliteta, bezbjednosti i o akreditaciji u zdravstvu.

Zdravstveno-inspekcijski nadzor

Ĉlan 194.

Zdravstveno-inspekcijski nadzor nad primjenom i izvršavanjem zakona, drugih propisa i opštih akata u djelatnosti zdravstva, kao i nadzor nad struĉnim radom zdravstvenih ustanova, zdravstvenih radnika, te privatnih zdravstvenih radnika obavlja nadleţna uprava za inspekcije.

Poslove zdravstveno-inspekcijskog nadzora iz stava 1. ovog ĉlana obavljaju federalni i kantonalni zdravstveni inspektori.

Federalni zdravstveni inspektor obavlja zdravstveno-inspekcijski nadzor u zdravstvenim ustanovama ĉiji je osnivaĉ, odnosno suosnivaĉ Federacija, a kantonalni zdravstveni inspektor u zdravstvenim ustanovama ĉiji je osnivaĉ kanton,opština, odnosno pravno ili fiziĉko lice, kao i u privatnoj praksi.

U sluĉaju struĉnog propusta zdravstvenog radnika ili povrede naĉela etike i medicinske deontologije, nadleţni zdravstveni inspektor ustupit će predmet na postupanje nadleţnoj komori.

Ĉlan 195.

Poslove zdravstvenog inspektora obavljaju radnici sa visokom struĉnom spremom zdravstvenog usmjerenja, poloţenim struĉnim upravnim ispitom predviĊenim za drţavne sluţbenike, odnosno poloţenim ispitom opšteg znanja predviĊenim za drţavne sluţbenike organa uprave u Federaciji ili javnim ispitom predviĊenim za drţavne sluţbenike institucija Bosne i Hercegovine i poloţenim struĉnim inspektorskim ispitom i najmanje tri godine radnog staţa nakon završenog fakulteta zdravstvenog usmjerenja.

Inspektori iz stava 1. ovog ĉlana su drţavni sluţbenici sa posebnim ovlašćenjima na koje se primjenjuju odredbe propisa o inspekcijama u Federaciji Bosne i Hercegovine.

Ĉlan 196.

Zdravstvena inspekcija, pored poslova utvrĊenih propisom o inspekcijama u Federaciji Bosne i Hercegovine, obavlja i sljedeće:

prati i prouĉava obavljanje zdravstvene djelatnosti i preduzima mjere za njeno kvalitetno obavljanje;

nadzire zakonitost rada zdravstvenih ustanova i zdravstvenih radnika u obavljanju zdravstvene djelatnosti;

razmatra podneske pravnih i fiziĉkih lica koji se odnose na nadzor iz utvrĊene nadleţnosti i o preduzetim radnjama i mjerama pismeno obavještava podnosioca;

preduzima preventivne aktivnosti u cilju spreĉavanja nastupanja štetnih posljedica zbog nedostataka i nepravilnosti u provoĊenju ovog zakona i propisa donijetih na osnovu ovog zakona koje se nalaţu rješenjem.

Ĉlan 197.

U obavljanju inspekcijskih poslova zdravstveni inspektor obavlja poslove i zadatke utvrĊene za sanitarno-zdravstveno-farmaceutsku inspekciju propisom o inspekcijama u Federaciji Bosne i Hercegovine.

Ĉlan 198.

U obavljanju inspekcijskih poslova iz ĉlana 194. ovog zakona, zdravstvena inspekcija, pored nadleţnosti utvrĊenih propisom o inspekcijama u Federaciji Bosne i Hercegovine, ima pravo i obavezu zabraniti rad zdravstvenoj ustanovi ako:

ne ispunjava uslove propisane zakonom u pogledu prostora, opreme i kadra;

obavlja zdravstvenu djelatnost koja nije utvrĊena rješenjem za poĉetak obavljanja zdravstvene djelatnosti;

u postupku provjere struĉnog rada, odnosno obavljanja nadzora nad radom zdravstvene ustanove, bude izreĉena jedna od mjera utvrĊenih ovim zakonom;

ne obezbijedi bezbjednost i standardni sadrţaj zdravstvenih usluga;

istakne naziv, odnosno obiljeţi zdravstvenu ustanovu suprotno rješenju za poĉetak obavljanja zdravstvene djelatnosti;

svojim nezakonitim radom onemogući ostvarivanje prava pacijenata u zdravstvenoj ustanovi ili njenom dijelu;

povrijedi pravila zdravstvene tehnologije;

uĉini bitne propuste u lijeĉenju i drugim mjerama zdravstvene zaštite;

reklamira obavljanje struĉno medicinskih postupaka i metoda zdravstvene zaštite, kao i druge zdravstvene usluge koje se pruţaju u zdravstvenoj ustanovi, suprotno odredbama ĉlana 180. ovog zakona;

ne vodi taĉnu i urednu zakonom propisanu medicinsku dokumentaciju i evidenciju i ne dostavlja je nadleţnim institucijama;

iz drugih razloga utvrĊenih zakonom.

Zdravstveni inspektor o utvrĊenim ĉinjenicama iz stava 1. ovog ĉlana donosi rješenje o privremenoj zabrani rada, odnosno obavljanja zdravstvene djelatnosti ili odreĊenih poslova zdravstvene djelatnosti.

Odredbe ovog ĉlana shodno se primjenjuju i na privatnu praksu.

Ĉlan 199.

U obavljanju inspekcijskih poslova iz ĉlana 194. ovog zakona, zdravstveni inspektor, pored nadleţnosti utvrĊenih propisom o inspekcijama u Federaciji Bosne i Hercegovine, ima pravo i obavezu:

zabraniti rad zdravstvenom radniku koji nema licencu izdatu od nadleţne komore;

zabraniti rad zdravstvenom radniku koji ne obezbijedi bezbjednost i standardni sadrţaj zdravstvenih usluga;

predloţiti nadleţnoj komori provoĊenje postupka u cilju utvrĊenja potrebe dodatnog struĉnog usavršavanja zdravstvenog radnika, odnosno potrebu ponavljanja provjere struĉne osposobljenosti;

zabraniti rad i predloţiti komori oduzimanje licence zdravstvenom radniku;

uputiti zdravstvenog radnika, odnosno zdravstvenog saradnika na pregled radi ocjene zdravstvene sposobnosti u sluĉaju sumnje na gubitak zdravstvene sposobnosti za obavljanje zdravstvene djelatnosti;

narediti preduzimanje drugih mjera za koje je nadleţan u skladu sa ovim zakonom i drugim propisima.

Ako zdravstveni inspektor prilikom vršenja inspekcijskog nadzora uoĉi nepravilnosti, odnosno povrede propisa, a nije nadleţan direktno postupati, obavezan je obavijestiti nadleţni organ uprave o uoĉenim nepravilnostima, odnosno povredama propisa, te traţiti pokretanje postupka i preduzimanje propisanih mjera.

Zdravstveni inspektor o utvrĊenim ĉinjenicama iz stava 1. ovog ĉlana donosi rješenje o zabrani rada zdravstvenog radnika, odnosno zdravstvenog saradnika, dok se uoĉeni nedostaci ne otklone.

Odredbe ovog ĉlana shodno se primjenjuju i na privatnu praksu.

Ĉlan 200.

Na rad zdravstvenog inspektora u pogledu voĊenja zdravstveno-inspekcijskog nadzora shodno se primjenjuju odredbe propisa o inspekcijama u Federaciji Bosne i Hercegovine i propisa o upravnom postupku.

Ĉlan 201.

Zdravstveni inspektor moţe prilikom obavljanja inspekcijskih poslova izdati i usmeno rješenje za izvršenje odreĊenih mjera obezbjeĊenja:

kada opasnost za zdravlje ili ţivot ljudi zahtijeva da se odreĊena mjera obezbjeĊenja poduzme odmah, bez odgaĊanja;

kada postoji opasnost od prikrivanja, zamjene ili uništenja dokaza, ako se mjera obezbjeĊenja ne preduzme odmah.

Zdravstveni inspektor moţe narediti izvršenje usmenog rješenja odmah.

Ţalba ne odlaţe izvršenje rješenja u sluĉajevima iz stava 1. ovog ĉlana.

Usmeno rješenje mora se unijeti u zapisnik o obavljenom zdravstveno-inspekcijskom nadzoru.

Zdravstveni inspektor je obavezan izdati pismeni otpravak rješenja u roku od osam dana od dana upisa izreĉene mjere u zapisnik o obavljenom zdravstveno-inspekcijskom nadzoru.

Ĉlan 202.

Protiv rješenja kantonalnog zdravstvenog inspektora dopuštena je ţalba koja se podnosi direktoru Federalne uprave za inspekcijske poslove u roku od osam dana od dana prijema rješenja.

Protiv rješenja federalnog zdravstvenog inspektora dopuštena je ţalba koja se podnosi Federalnom ministarstvu u roku od osam dana od dana prijema rješenja.

Rješenje Federalnog ministarstva donijeto po ţalbi protiv rješenja federalnog zdravstvenog inspektora je konaĉno u upravnom postupku i protiv njega se moţe pokrenuti upravni spor u skladu sa propisima o upravnim sporovima.

Ĉlan 203.

Ako zdravstveni inspektor osnovano posumnja da je povredom propisa uĉinjen prekršaj ili kriviĉno djelo, uz rješenje za ĉije je donošenje nadleţan, obavezan je bez odgaĊanja, a najkasnije u roku od 15 dana od dana završetka zdravstveno-inspekcijskog nadzora s utvrĊenim ĉinjenicama odluĉnim za preduzimanje mjera, podnijeti zahtjev za pokretanje prekršajnog postupka, odnosno prijavu za pokretanje postupka zbog kriviĉnog djela.

Organ kojem je podnesen zahtjev, odnosno prijava iz stava 1. ovog ĉlana obavezan je o ishodu postupka obavijestiti nadleţno ministarstvo zdravstva.

XVIII. UTVRĐIVANJE UZROKA SMRTI I OBDUKCIJA

Ĉlan 204.

Za svako umrlo lice utvrĊuje se vrijeme i uzrok smrti.

Vrijeme i uzrok smrti utvrĊuje doktor medicine.

Ĉlan 205.

Kantonalno ministarstvo imenuje potreban broj doktora medicine koji utvrĊuju nastup smrti, vrijeme i uzrok smrti lica umrlih izvan zdravstvene ustanove na podruĉju kantona i o tome je duţno informisati javnost.

Vrijeme i uzrok smrti lica umrlih u zdravstvenoj ustanovi, utvrĊuje doktor medicine te ustanove.

Ĉlan 206.

Smrt su duţna prijaviti bez odgaĊanja lica koja su ţivjela u zajednici sa umrlim licem, srodnici ili susjedi, a ako takvih nema, svako lice koje za nju sazna.

Prijava iz stava 1. ovog ĉlana podnosi se doktoru medicine, odnosno zdravstvenom radniku koji utvrĊuje vrijeme i uzrok smrti.

Kad lice koje utvrĊuje smrt ustanovi da je smrt nastupila od zarazne bolesti obavezno je o tome odmah obavijestiti kantonalno ministarstvo, a ako ustanovi da je smrt nastupila kao posljedica nasilja obavezno je o tome odmah obavijestiti kantonalno ministarstvo unutrašnjih poslova.

Ĉlan 207.

Pokop umrlog lica obavlja se nakon što je smrt utvrĊena, a u vremenu od 24 do 48 ĉasova od nastupa smrti.

Izuzetno od odredbe stava 1. ovog ĉlana, na osnovu posebnog odobrenja sanitarnog inspektora, pokop se moţe obaviti i prije isteka roka od 24 ĉasa, odnosno poslije isteka roka od 48 ĉasova od nastupa smrti.

Ĉlan 208.

Radi utvrĊivanja uzroka smrti provodi se obdukcija tijela umrlog lica.

Obdukcija se provodi:

kada postoji sumnja ili je oĉigledno da je smrt prouzrokovana kriviĉnim djelom ili je u vezi s izvršenjem kriviĉnog djela;

kada je to potrebno radi zaštite zdravlja ljudi, odnosno kada to zahtijevaju epidemiološki, sanitarni i drugi struĉni medicinski razlozi;

kada zahtjev za obdukciju postavi uţa porodica umrlog lica, i to: braĉni ili vanbraĉni drug, punoljetno dijete, roditelj, punoljetni brat ili sestra umrlog lica.

Obdukcija iz stava 2. taĉke 2. ovoga ĉlana provodi se na trošak obaveznika plaćanja troškova lijeĉenja umrlog lica.

U ostalim sluĉajevima obdukcija se provodi na zahtjev i trošak odgovarajućih organa, privrednih društava i drugih pravnih lica, odnosno porodice umrlog lica, kada je smrt nastupila izvan zdravstvene ustanove.

Ĉlan 209.

Ako je lice umrlo u zdravstvenoj ustanovi direktor na zahtjev ĉlana uţe porodice umrlog lica, i to: braĉni ili vanbraĉni drug, punoljetno dijete, roditelj, punoljetni brat ili sestra umrlog lica, odnosno staratelja umrlog lica moţe odluĉiti da se obdukcija ne provodi.

Izuzetno od stava 1. ovoga ĉlana, obdukcija se mora provesti:

ako se radi o neprirodnoj smrti ili smrti nepoznatog uzroka;

ako smrt nastupi tokom dijagnostiĉkog ili terapijskog zahvata;

ako smrt nastupi u roku od 24 ĉasa od prijema lica u zdravstvenu ustanovu;

ako je lice uĉestvovalo u kliniĉkom ispitivanju lijeka ili medicinskog proizvoda, odnosno drugom nauĉnom ispitivanju u zdravstvenoj ustanovi,

ako je lice umrlo u zavodu za izvršenje kriviĉnih sankcija u pritvorskim jedinicama i drugim ustanovama u kojima je umrlo lice prisilno smješteno.

Ĉlan 210.

Federalni ministar će pravilnikom propisati naĉin pregleda umrlih, te utvrĊivanja vremena i uzroka smrti.

XIX. PREUZIMANJE TIJELA UMRLIH LICA RADI IZVOĐENJA PRAKTIĈNE NASTAVE

Ĉlan 211.

Fakulteti zdravstvenog usmjerenja (u daljnjem tekstu: fakultet) mogu preuzimati tijela, organe i tkiva umrlih i identifikovanih lica radi izvoĊenja praktiĉne nastave:

ako je umrlo lice izriĉito, u pismenom obliku, zavještalo svoje tijelo u svrhu izvoĊenja praktiĉne nastave;

ako se radi o licu koje je umrlo bez porodice, a ono samo se za ţivota nije izriĉito, u pismenom obliku, tome protivilo;

uz saglasnost porodice, ako se umrlo lice za ţivota nije izriĉito, u pismenom obliku, tome protivilo.

Zavještanje u smislu stava 1. taĉka 1. ovog ĉlana jeste izjava o zavještanju tijela koja je potpisana od fiziĉkog lica i ovjerena od nadleţnog organa ili koja je podnijeta na zapisnik nadleţnom sudu.

Ĉlan 212.

Pod porodicom u smislu ĉlana 211. ovog zakona podrazumijevaju se: braĉni i vanbraĉni drug, punoljetna djeca, usvojitelji i usvojenici, roditelji i drugi krvni srodnici u pravoj liniji, bez obzira na stepen srodstva, kao i krvni srodnici u poboĉnoj liniji zakljuĉno sa trećim stepenom srodstva.

Ĉlan 213.

Zdravstvena ustanova, zavod za izvršenje kriviĉnih sankcija, ustanova socijalne zaštite, nadleţni sud, organ nadleţan za unutrašnje poslove, kao i druge ustanove i organizacije, odnosno graĊani koji su saznali za smrt lica koje ispunjava uslove propisane ovim zakonom za izvoĊenje praktiĉne nastave na fakultetima, duţni su da u roku od 12 ĉasova od smrti tog lica obavijeste opštinski organ uprave nadleţan za voĊenje matiĉne evidencije umrlih lica, kao i fakultet, o smrti tog lica, a radi preuzimanja tijela umrlog od fakulteta.

Odluku o preuzimanju tijela od fakulteta donosi etiĉka komisija fakulteta.

Fakultet moţe preuzeti tijelo umrlog lica radi izvoĊenja praktiĉne nastave iz anatomije samo ako postoji izvještaj o smrti koji je potpisan od specijaliste sudske medicine – mrtvozornika, i pod uslovom da ne postoje zakonom propisani razlozi za obavljanje obavezne obdukcije.

Ĉlan 214.

Fakultet ne moţe da tijelo umrlog lica, koje je bez porodice, koristi u praktiĉnoj nastavi u roku od šest mjeseci od dana preuzimanja.

Fakultet neće preuzimati tijelo lica umrlog od zarazne bolesti, kao i tijelo na kome su nastupile izraţene postmortalne promjene koje onemogućavaju fiksiranje (balzamovanje).

Fakultet je duţan da sa tijelom umrlog lica postupa dostojanstveno, da ga koristi iskljuĉivo radi izvoĊenja praktiĉne nastave, odnosno da ga nakon završetka nastave sahrani o sopstvenom trošku.

Fakultet je duţan da, u granicama svojih mogućnosti, poštuje posebne ţelje zavještaoca u vezi sa sahranom, kremiranjem, vjerskom ceremonijom i druge jasno iskazane ţelje zavještaoca u vezi sa postupanjem sa njegovim tijelom radi izvoĊenja praktiĉne nastave iz anatomije.

Fakultet je duţan da poštuje ţelju zavještaoca da se poslije procesa praktiĉne nastave, njegovo tijelo iskoristi za stvaranje osteološkog kompleta (kostura) koji se koristi u praktiĉnoj nastavi iz anatomije.

Ĉlan 215.

Fakultet moţe neposredno preuzeti tijelo umrlog i identifikovanog lica iz ĉlana 211. stav 1. taĉ. 1. i 3. ovog zakona.

Fakultet preuzima tijelo iz ĉlana 211. stav 1. taĉka 2) ovog zakona po pribavljenoj saglasnosti nadleţnog opštinskog organa uprave.

Nadleţni opštinski organ uprave duţan je da u najkraćem roku obavijesti fakultet o umrlom i identifikovanom licu ĉije se tijelo moţe koristiti u obavljanju praktiĉne nastave na fakultetima zdravstvene struke, pod uslovima propisanim ovim zakonom.

Ĉlan 216.

Ako ĉlan porodice umrlog lica za koga se nije znalo u trenutku smrti, u roku od šest mjeseci od dana preuzimanja tijela od fakulteta, podnese pismeni zahtjev fakultetu za povrat tijela umrlog lica, fakultet je duţan da tijelo umrlog lica vrati ĉlanovima porodice.

Ĉlan 217.

Fakultet je duţan da ĉuva kao profesionalnu tajnu sve podatke koji se odnose na lice ĉiji su organi ili dijelovi tijela uzeti u smislu ovog zakona, kao i drugu neophodnu dokumentaciju o umrlom licu ĉije je tijelo preuzeto radi izvoĊenja praktiĉne nastave.

Podaci iz stava 1. ovog ĉlana obuhvataju: ime i prezime umrlog, datum roĊenja, mjesto i datum smrti, uzrok smrti, broj iz medicinske dokumentacije koji se mora slagati sa brojem ploĉice – obiljeţivaĉa uz tijelo umrlog lica, mjesto i datum sahrane.

Dokumentacija iz stava 1. ovog ĉlana obuhvata: izvještaj mrtvozornika, izvod iz matiĉne knjige umrlih, liĉnu kartu, zdravstvenu legitimaciju i izjavu o zavještanju tijela.

Podatke i dokumentaciju iz ovog ĉlana fakultet ĉuva kao trajnu dokumentaciju koja mora biti stavljena na uvid nadleţnim sluţbama fakulteta, Federalnom odnosno kantonalnom ministarstvu, federalnom, odnosno kantonalnom ministarstvu nadleţnom za poslove obrazovanja, federalnom, odnosno kantonalnom ministarstvu nadleţnom za unutrašnje poslove, nadleţnom organu uprave, kao i sudu, kada je to propisano zakonom.

Ĉlan 218.

Praktiĉnu nastavu iz anatomije na tijelu umrlog lica obavljaju iskljuĉivo studenti dodiplomskih, postdiplomskih i specijalistiĉkih studija na fakultetu, pod nadzorom nastavnika i saradnika fakulteta.

Ĉlan 219.

Poslije završenog procesa praktiĉne nastave iz anatomije, tijelo umrlog lica sahranjuje se.

Ĉlan 220.

Etiĉka komisija fakulteta duţna je da nadzire provoĊenje postupka preuzimanja i korišćenja dijelova tijela umrlih lica u skladu s ovim zakonom.

KOMORE

Ĉlan 221.

Radi oĉuvanja i zaštite interesa svoje profesije, zadovoljavanja svojih struĉnih i liĉnih potreba, obezbjeĊivanja uslova za organizovan nastup zdravstvenih radnika istih profesionalnih grupa, kao i zaštite zdravlja graĊana, zdravstveni radnici zavisno od struĉnog naziva obavezno se udruţuju u komore kao strukovna udruţenja, i to:

Komoru lijeĉnika;
Komoru lijeĉnika – doktora stomatologije;
Komoru magistara farmacije;
Komoru medicinskih biohemiĉara;
Komoru zdravstvenih tehniĉara svih profila;
Komoru diplomiranih medicinskih sestara-tehniĉara;
Komoru diplomiranih zdravstvenih inţenjera svih profila.

U zavisnosti da li se komora formira za nivo kantona, odnosno Federacije, u nazivu komore istiĉe se naziv kantona, odnosno naziv Federacije.

Komora ima status pravnog lica i upisuje se u registar nadleţnog suda.

Komore iz stava 1. ovog ĉlana formiraju se kao strukovna udruţenja koja se osnivaju za teritoriju kantona i Federacije.

Statutom komore iz stava 1. ovog ĉlana bliţe se ureĊuju nadleţnosti komore.

Federalna komora utvrĊuje:

zajedniĉke kriterijume za licenciranje ĉlanova kantonalnih komora;
sadrţaj i izgled registra licenciranih ĉlanova komore za federalnu i kantonalnu komoru;
vodi jedinstven registar licenciranih ĉlanova kantonalnih komora;

zajedniĉki sadrţaj struĉnog usavršavanja, rokove i postupak provjere struĉnosti koje je zdravstveni radnik ostvario u okviru struĉnog usavršavanja;
naĉin i uslove za upravljanje novim zdravstvenim tehnologijama;
obavlja i druge poslove i zadatke koji joj budu dodijeljeni statutom komore iz stava 5. ovog ĉlana.

Komore mogu ostvarivati podršku iz budţeta kantona, odnosno Federacije, u skladu sa mogućnostima ovih budţeta u kalendarskoj godini.

Federalno ministarstvo prati rad federalne komore, a kantonalno ministarstvo prati rad kantonalne komore sa stanovišta provoĊenja zakona i utvrĊene politike iz oblasti zdravstva, te predlaţu odgovarajuće mjere za unapreĊenje njihovog rada.

Ĉlan 222.

Komore obavljaju sljedeće poslove:

vode registar svojih ĉlanova;

donose kodeks medicinske etike i deontologije, prate i nadziru njegovo provoĊenje, te preduzimaju odgovarajuće mjere u sluĉaju njihovog kršenja;

daju mišljenje federalnom ministru, odnosno kantonalnom ministru o opravdanosti izdavanja, produţenja ili oduzimanja odobrenja za obavljanje poslova privatne prakse, te poĉetka, proširenja, promjene i prestanka rada zdravstvenih ustanova sa pozicije i oĉuvanja profesije koju zastupa;

sertifikuju ĉlanove komore za upravljanje novim zdravstvenim tehnologijama, na osnovu naĉina i uslova za upravljanje novim zdravstvenim tehnologijama koje utvrĊuje federalna komora;

utvrĊuju maksimalnu cijenu zdravstvenih usluga za privatnu praksu koja ne ostvaruje prihode putem zavoda osiguranja kantona i ovjerava cjenovnik zdravstvenih usluga privatne prakse;
daju mišljenje na cijene zdravstvenih usluga iz dobrovoljnog zdravstvenog osiguranja;

zastupaju interese svojih ĉlanova kod sklapanja ugovora sa zavodom zdravstvenog osiguranja Federacije, odnosno kantona i drugim osiguravajućim zavodima;

obezbjeĊuju zaštitu graĊanima u ostvarivanju prava s obzirom na kvalitet, sadrţaj i vrstu zdravstvene usluge koja im se pruţa;

po sluţbenoj duţnosti izdaju, obnavljaju i oduzimaju licence svojim ĉlanovima na osnovu zajedniĉkih kriterijuma nadleţne federalne komore;
uĉestvuju pri utvrĊivanju standarda i normativa zdravstvenih usluga;
daju struĉna mišljenja kod pripreme propisa koji su od uticaja na razvoj zdravstvene struke;

organizuju dodatno usavršavanje za proširenje djelatnosti unutar struke s obzirom na nove dijagnostiĉko-terapijske metode;

propisuju naĉin oglašavanja i naĉin isticanja naziva privatne prakse, te utvrĊuju sluĉajeve koji se ne smatraju reklamiranjem zdravstvenih usluga;
obavljaju i druge poslove odreĊene ovim zakonom.

Ĉlan 223.

Komore donose statut.

Statutom komore obavezno se utvrĊuje:

osnivanje, djelokrug i organizacija rada;
nadleţnosti Federalne i kantonalne komore, te naĉin finansiranja ovih komora;

sadrţaj, rokovi i naĉin struĉnog usavršavanja ĉlanova komore u skladu sa zajedniĉkim sadrţajem struĉnog usavršavanja utvrĊenog od nadleţne federalne komore;

postupak izdavanja, obnavljanja i oduzimanja licence, dobnu granicu do koje se licenca obnavlja, uslove pod kojima se razmatra obnavljanje odobrenja, te obavezu davanja izvještaja nadleţnom ministru zdravstva ukoliko kandidat ne zadovolji uslove za obnavljanje dozvole, kao i pravila postupanja u vezi sa navedenim, u skladu sa zajedniĉkim kriterijumima licenciranja utvrĊenim od nadleţne federalne komore;

naĉin voĊenja registra licenciranih ĉlanova komore, u skladu s aktom nadleţne federalne komore kojim se utvrĊuje sadrţaj i izgled registra;
granice, naĉin i druga pitanja u vezi sa ostvarenjem javnih ovlašćenja iz ĉlana 221. ovog zakona,
razrada naĉina obavljanja ostalih poslova utvrĊenih ĉl. 221. i 222. ovog zakona.

Ĉlan 224.

U skladu s odredbama ovog zakona, kao i propisima o udruţenjima i fondacijama mogu se formirati udruţenja zdravstvenih profesionalaca odreĊenih profila ili specijalnosti, odnosno udruţenja kojima je cilj zadovoljenje najvišeg mogućeg nivoa zdravlja odreĊene populacije stanovništva, i to na principima dobrovoljnosti.

Udruţenja iz stava 1. ovog ĉlana svojim dobrovoljnim radom unapreĊuju oblasti za koje su osnovane, usaglašavaju i ujednaĉavaju struĉne stavove u oblastima, te saraĊuju sa nadleţnim ministarstvima zdravstva.

Udruţenja mogu ostvarivati podršku iz budţeta kantona, odnosno Federacije, u skladu sa mogućnostima ovih budţeta u kalendarskoj godini.

Nadleţna ministarstva zdravstva provode nadzor nad zakonitošću rada udruţenja iz stava 1. ovog ĉlana, u skladu sa svojim nadleţnostima.

XXI. KAZNENE ODREDBE

Ĉlan 225.

Novĉanom kaznom od 10.000,00 do 15.000,00 KM biće kaţnjena za prekršaj zdravstvena ustanova ako:

uskraćuje licima prava iz ĉlana 27. ovog zakona;

ne ukaţe zdravstvenu zaštitu u skladu s ovim zakonom ili mu ne pruţi hitnu medicinsku pomoć (ĉlan 2. stav 2. i ĉlan 3. stav 4. ovog zakona);

dozvoljava zaposlenim zdravstvenim radnicima obavljanje alternativne medicine primjenom metoda i postupaka za koje nisu dobili saglasnost nadleţnog kantonalnog ministarstva (ĉl. 46. i 47. ovog zakona);

ne obezbijedi hitnu medicinsku pomoć, ukljuĉujući i hitni medicinski prevoz (ĉlan 50. ovog zakona);

obavlja zdravstvenu djelatnost, a ne ispunjava uslove propisane ovim zakonom (ĉlan 55. ovog zakona);

zapoĉne sa radom prije nego što je rješenjem utvrĊeno da su ispunjeni uslovi s obzirom na prostor, opremu i kadar (ĉlan 57. stav 5. i ĉlan 58. ovog zakona);

ne vodi zdravstvenu dokumentaciju i drugu evidenciju o licima kojim pruţa zdravstvenu zaštitu i ne podnosi izvještaj o tome nadleţnoj zdravstvenoj ustanovi u skladu sa propisima o evidencijama u djelatnosti zdravstva (ĉlan 172. taĉka 3. ovog zakona);

ne vrši redovnu kontrolu sterilizacije i ne vodi evidenciju o tome (ĉlan 172. taĉka 4. ovog zakona);

ne posjeduje anafilaktiĉki set sa ampulama ispravnog roka valjanosti (ĉlan 172. taĉka 5. ovog zakona);

ne vodi redovnu kontrolu valjanosti lijekova i medicinskih sredstava koji primjenjuju u zdravstvenoj ustanovi (ĉlan 172. taĉka 6. ovog zakona);

stiĉe sredstva za rad i razvoj suprotno odredbama ovog zakona (ĉl. 61. i 62. ovog zakona);

ne organizuje struĉna tijela u zdravstvenoj ustanovi (ĉl. 73., 75. i 79. ovog zakona);

nosi naziv univerzitetska bolnica, nastavni zavod, odnosno nastavna zdravstvena ustanova, a ne ispunjava uslove utvrĊene ovim zakonom za njihovo obrazovanje (ĉlan 104. stav 2. i ĉlan 110. stav 4. ovog zakona);

ne uspostavi jedinstven sistem upućivanja pacijenata sa jednog na druge nivoe zdravstvene zaštite (ĉlan

ovog zakona);

provodi nastavu suprotno odredbi ĉlana 111. ovog zakona;

nosi naziv referalni centar, a ne ispunjavaju uslove za njihovo obrazovanje (ĉlan 129. ovog zakona);

koristi nove zdravstvene tehnologije bez dozvole Federalnog ministarstva za korišćenje novih zdravstvenih tehnologija (ĉlan 133. ovog zakona);

18) daje u zakup jedinice zakupa suprotno odredbama ovog zakona i propisa donijetih na osnovu ovog zakona (ĉl. 134. do 136. ovog zakona);

ne obezbjeĊuje struĉno usavršavanje i ne donosi plan struĉnog usavršavanja zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika (ĉlan 141. stav 3. i ĉlan 151. stav 3. ovog zakona);

ne stvara uslove i ne organizuje obavljanje pripravniĉkog i specijalizantskog staţa (ĉl. 144. i 155. ovog zakona);

istakne naziv zdravstvene ustanove koji ne sadrţi podatke o djelatnosti koja je utvrĊena rješenjem nadleţnog ministarstva zdravstva, radnom vremenu, osnivaĉu i sjedištu zdravstvene ustanove ili ako istakne naziv zdravstvene ustanove koji ima obiljeţje kome se moţe pripisati karakter oglašavanja, odnosno reklamiranja (ĉlan 180. ovog zakona);

dopusti dopunski rad zdravstvenom radniku suprotno odredbama ovog zakona (ĉl. 183., 184. i 185. ovog zakona) ;

ne obezbijedi zdravstvenu zaštitu u vanrednim prilikama utvrĊenim ovim zakonom (ĉl. 186. do 189. ovog zakona);

ne obezbijedi minimum procesa rada za vrijeme štrajka zdravstvenih radnika (ĉlan 190. ovog zakona);

ne vrši unutrašnji nadzor, odnosno ne donosi godišnji program provjere struĉnog rada u zdravstvenoj ustanovi (ĉl. 192. i 193. ovog zakona).

Za prekršaj iz stava 1. ovog ĉlana biće kaţnjeno novĉanom kaznom od 500,00 do 3.000,00 KM i odgovorno lice u zdravstvenoj ustanovi.

Pored novĉane kazne, poĉiniocu prekršaja iz stava 1. ovog ĉlana moţe se izreći zabrana vršenja djelatnosti u periodu do šest mjeseci, a s ciljem spreĉavanja budućeg ĉinjenja prekršaja.

Ĉlan 226.

Novĉanom kaznom od 5.000,00 do 10.000,00 KM biće kaţnjena za prekršaj zdravstvena ustanova ako:

omogući samostalni rad zdravstvenom radniku i zdravstvenom saradniku koji ne ispunjava uslove propisane ovim zakonom (ĉl. 141., 145. i 147. ovog zakona);

ne izvrši obdukciju u skladu s odredbama ovog zakona (ĉlan 208. i ĉlan 209. stav 2. ovog zakona).

Za prekršaj iz stava 1. ovog ĉlana biće kaţnjeno odgovorno lice u zdravstvenoj ustanovi novĉanom kaznom od 500,00 do 2.000,00 KM.

Ĉlan 227.

Novĉanom kaznom od 500,00 do 3.000,00 KM biće kaţnjen za prekršaj direktor zdravstvene ustanove:

ako u vanrednim okolnostima, kada je ugroţen proces pruţanja zdravstvene zaštite ili postoji neposredna opasnost po ţivot i zdravlje ljudi, bez odgaĊanja, ne obavijesti nadleţno ministarstvo zdravstva i nadleţni zavod za javno zdravstvo (ĉlan 70. ovog zakona);

ako ne postupi po naredbama nadleţnog ministra u sluĉaju prirodnih i drugih nesreća, kao i epidemija većih razmjera, te štrajka zdravstvenih radnika (ĉl. 186. do 190. ovog zakona).

Ĉlan 228.

Novĉanom kaznom od 5.000,00 do 15.000,00 KM biće kaţnjen za prekršaj fakultet:

koji obavlja zdravstvenu djelatnost za fakultetsku nastavu bez odobrenja federalnog ministra (ĉlan 112. ovog zakona);

koji preuzima tijela umrlih lica radi izvoĊenja praktiĉne nastave i obavlja praktiĉnu nastavu suprotno odredbama ovog zakona (ĉl. 211. do 220. ovog zakona).

Novĉanom kaznom od 500,00 do 3.000,00 KM biće kaţnjeno i odgovorno lice fakulteta.

Ĉlan 229.

Novĉanom kaznom od 300,00 do 1.500,00 KM biće kaţnjen za prekršaj privatni zdravstveni radnik ako:

uskraćuje licima prava iz ĉlana 27. ovog zakona;

obavlja alternativnu medicinu primjenom metoda i postupaka za koje nije dobio saglasnost nadleţnog kantonalnog ministarstva (ĉl. 46. i 47. ovog zakona);

koristi nove zdravstvene tehnologije bez dozvole Federalnog ministarstva za korišćenje novih zdravstvenih tehnologija (ĉlan 133. ovog zakona);

obavlja privatnu praksu, a ne ispunjava uslove predviĊene ovim zakonom i propisima donijetim na osnovu ovog zakona (ĉl. 162., 163., 164., 169. i 170. ovog zakona);

poslove ne obavlja liĉno, odnosno ima više od jedne ordinacije, apoteke ili medicinsko-biohemijskog laboratorija, odnosno privatne prakse (ĉl. 163. i 164. ovog zakona);

za opredijeljena osigurana lica ne obezbijedi zamjenu ugovorom s drugim zdravstvenim radnikom iste struke koji obavlja privatnu praksu ili zdravstvenom ustanovom (ĉlan 171. ovog zakona);

postupi suprotno odredbi ĉlana 172. ovog zakona;

privremeno obustavi rad bez rješenja nadleţnog kantonalnog ministra (ĉlan 173. ovog zakona);

ne postupi po rješenju nadleţnog kantonalnog ministra o prestanku odobrenja za obavljanje privatne prakse (ĉlan 174. ovog zakona);

obavlja privatnu praksu u djelatnosti u kojoj nije dopuštena (ĉlan 178. ovog zakona);

istakne naziv privatne prakse koji ne sadrţi podatke o djelatnosti koja je utvrĊena rješenjem nadleţnog ministarstva zdravstva, radnom vremenu, osnivaĉu privatne prakse ili ako istakne naziv privatne prakse koji ima obiljeţje kome se moţe pripisati karakter oglašavanja, odnosno reklamiranja (ĉlan 180. ovog zakona);

angaţuje zdravstvenog radnika za dopunski rad suprotno odredbama ovog zakona i propisima donijetim na osnovu ovog zakona (ĉl. 183., 184. i 185. ovog zakona);

ne obezbijedi zdravstvenu zaštitu u vanrednim prilikama utvrĊenim ovim zakonom (ĉl. 186. do 190. ovog zakona).

Pored novĉane kazne, poĉiniocu prekršaja iz stava 1. ovog ĉlana moţe biti izreĉena zabrana vršenja djelatnosti u periodu do šest mjeseci, a s ciljem spreĉavanja budućeg ĉinjenja prekršaja.

Ĉlan 230.

Novĉanom kaznom od 250,00 do 1.000,00 KM biće kaţnjen za prekršaj zdravstveni radnik ako:

ga zdravstveni inspektor zatekne u provoĊenju mjera i radnji suprotnih zakonu, kao i propisima donijetim na osnovu ovog zakona (ĉlan 138. stav 1., ĉl. 139. i 140. ovog zakona);

ga zdravstveni inspektor zatekne da radi bez poloţenog struĉnog ispita, odnosno licence izdate od nadleţne komore (ĉl. 145., 147. i 148. ovog zakona);

obavlja dopunski rad suprotno odredbama ovog zakona i podzakonskih akata donijetih na osnovu ovog zakona (ĉl. 183., 184. i 185. ovog zakona).

Ĉlan 231.

Novĉanom kaznom od 250,00 do 1.000,00 KM biće kaţnjen za prekršaj zdravstveni saradnik ako:

povrijedi pravila ĉuvanja profesionalne tajne, kao i voĊenja ĉuvanja, prikupljanja i raspolaganja medicinskom dokumentacijom (ĉlan 138. stav 3. i ĉlan 139. stav 3. ovog zakona);

ga zdravstveni inspektor zatekne u provoĊenju mjera i radnji suprotnih zakonu, kao i propisima donijetim na osnovu ovog zakona.

Ĉlan 232.

Novĉanom kaznom od 10.000,00 do 15.000,00 KM biće kaţnjen za prekršaj poslodavac, koji je pravno lice, ako:

ne obezbijedi mjere zdravstvene zaštite u vezi sa radom i radnom okolinom (ĉlan 15. ovog zakona);

ne ugovori specifiĉnu zdravstvenu zaštitu radnika sa domom zdravlja, zdrav-stvenom ustanovom koja u svom sastavu ima djelatnost medicine rada ili ugovorom sa specijalistom medicine rada u privatnoj praksi (ĉlan

ovog zakona);

odobrava rad zdravstvenom radniku suprotno odredbama ĉl. 183., 184. i 185. ovog zakona.

Za prekršaj iz stava 1. ovog ĉlana biće kaţnjeno odgovorno lice u pravnom licu novĉanom kaznom od 500,00 do 3.000,00 KM.

Za prekršaj iz stava 1. ovog ĉlana biće kaţnjen poslodavac koji je fiziĉko lice novĉanom kaznom od 300,00 do 1.500,00 KM.

XXII. PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Ĉlan 233.

Danom stupanja na snagu ovog zakona javne zdravstvene ustanove zadrţavaju pravo korišćenja drţavne imovine u ovim ustanovama, i to do zakonskog regulisanja ove oblasti, u skladu sa odlukom osnivaĉa, sa svim pravima i obavezama u pogledu imovine i radnika.

Zdravstvena ustanova, odnosno njen osnivaĉ ne moţe raspolagati nepokretnom drţavnom imovinom nad kojom zdravstvena ustanova ostvaruje pravo korišćenja, a u skladu sa propisima o zabrani korišćenja drţavne imovine.

Zdravstvena ustanova za pruţanje specifiĉne zdravstvene zaštite radnika, ĉiji je osnivaĉ privredno društvo ostaje u svojini privrednog društva.

Ĉlan 234.

Opština, kanton, Federacija preuzeće osnivaĉka prava nad zdravstvenim ustanovama ĉiji su osnivaĉi, u roku od 24 mjeseca od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Odluku o preuzimanju osnivaĉkih prava iz stava 1. ovog ĉlana donosi opštinsko vijeće, zakonodavno tijelo kantona, odnosno Parlament Federacije BiH.

Do preuzimanja osnivaĉkih prava iz stava 1. ovog ĉlana, osnivaĉka prava nad tim zdravstvenim ustanovama vrše organi nadleţni po propisima koji su vaţili do dana stupanja na snagu ovog zakona.

Od dana preuzimanja osnivaĉkih prava nad zdravstvenim ustanovama opština, kantona, odnosno Federacije, Vlada Federacije BiH, vlada kantona, odnosno opštinsko vijeće imenovaće organe upravljanja, rukovoĊenja i nadzora zdravstvene ustanove u skladu s ovim zakonom, a obaveza osnivaĉa u pogledu finansiranja zdravstvene ustanove vrši se iz budţeta opštine, kantona, odnosno Federacije.

Ĉlan 235.

Vlada Federacije BiH će Plan iz ĉlana 5. stav 1. ovog zakona donijeti po isteku vaţenja Plana koji je usvojen u skladu sa propisima koji su bili u primjeni do dana stupanja na snagu ovog zakona.

Ĉlan 236.

U roku od 18 mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona federalni ministar donijeće provedbene propise na osnovu ovog zakona kojima se reguliše sljedeće:

plan ljudskih resursa za zdravstveni sistem Federacije (ĉlan 6. ovog zakona);
program mjera zaštite zdravlja od štetnih faktora okoline (ĉlan 10. stav 3. ovog zakona);

uslovi koje moraju ispunjavati lica koja se kandiduju za federalne koordinatore iz razliĉitih oblasti zdravstva kao i naĉin njihovog rada (ĉlan 10. stav 5. ovog zakona);
vrsta i sadrţaj zdravstvene djelatnosti (ĉlan 31. stav 4. ovog zakona);
vrstu i obim lijeĉniĉkih pregleda radi utvrĊivanja zdravstvene sposobnosti (ĉlan 35. stav 2.);

postupak i naĉin ostvarivanja specifiĉne zdravstvene zaštite radnika, kao i naĉin i uslove utvrĊivanja i prijavljivanja profesionalnih bolesti i povreda na radu (ĉlan 36. stav 2. ovog zakona);

uslove u pogledu prostora, opreme i kadra, kao i primijenjenih tehnologija koje moraju ispunjavati zdravstvene ustanove koje obavljaju zdravstvenu djelatnost na tercijarnom nivou (ĉlan 42. ovog zakona);

bliţe uslove, naĉin i postupak obavljanja metoda i postupaka tradicionalne medicine u zdravstvenoj ustanovi, odnosno privatnoj praksi (ĉlan 47. stav 3. ovog zakona);

obim i vrstu javnozdravstvene djelatnosti koja ne moţe biti predmetom privatne zdravstvene djelatnosti, odnosno privatne prakse (ĉlan 51. stav 2. ovog zakona);

bliţe uslove prostora, opreme i kadra za osnivanje i obavljanje zdravstvene djelatnosti u zdravstvenim ustanovama (ĉlan 55. stav 4. ovog zakona);

uslovi u pogledu vrste završenog fakulteta zdravstvenog usmjerenja koje moraju ispuniti lica koja konkurišu za direktora zdravstvene ustanove, u zavisnosti od tipa zdravstvene ustanove (ĉlan 66. stav 7. ovog zakona);

plan i program dodatne edukacije iz porodiĉne medicine, kao i edukacije iz zdravstvene njege u zajednici, te naĉin obavljanja ove edukacije (ĉlan 87. stav 5. ovog zakona);

bliţi uslovi koje mora ispunjavati centar za mentalno zdravlje u zajednici, kao i naĉin njegovog organizovanja, te plan i program, trajanje edukacije, kao i naĉin provoĊenja edukacije iz oblasti zloupotrebe psihoaktivnih supstanci, te bliţi uslovi koje mora ispunjavati centar za fizikalnu rehabilitaciju, kao i naĉin njegovog organizovanja (ĉlan 88. stav 5. i ĉlan 89. stav 3. ovog zakona);
uslovi, organizacija i naĉin rada hitne medicinske pomoći (ĉlan 90. stav 4.);

bliţi uslovi koje mora ispunjavati ustanova za zdravstvenu njegu u kući i naĉin njenog organizovanja (ĉlan 91. stav 3.);

bliţi uslovi u pogledu prostora, kadra i medicinsko-tehniĉke opreme za osnivanje i organizaciju rada zdravstvenih ustanova koje obavljaju djelatnost dijalize, kategorizacija dijaliznih centara i postupak njihove verifikacije, kategorizacija zdravstvenih usluga, radnih timova u dijaliznim centrima, edukacija zaposlenih u dijaliznim centrima, kategorizacija medicinsko-tehniĉke opreme u dijaliznim centrima, sadrţaj standardnog seta lijekova i potrošnog materijala za dijalizu, uslovi zdravstvene ispravnosti vode za dijalizu, te vršenje struĉnog nadzora nad radom dijaliznih centara (ĉlan 96. stav 3. ovog zakona);

uslove koje moraju ispunjavati bolnice za dodjelu naziva univerzitetska bolnica (ĉlan 105. stav 1. ovog zakona);
uslovi prostora, opreme i kadra za obavljanje zdravstvene djelatnosti za potrebe fakultetske nastave

(ĉlan 112. stav 3. ovog zakona);

kriterijumi za dodjelu naziva referalnog centra (ĉlan 129. stav 5. ovog zakona);

naĉin uvoĊenja novih zdravstvenih tehnologija u zdravstvenim ustanovama i privatnoj praksi, kao i postupak odobravanja korišćenja zdravstvenih tehnologija (ĉlan 130. stav 8. ovog zakona);

bliţe uslove i postupak davanja u zakup kapaciteta zdravstvenih ustanova (ĉlan 134. stav 4. ovog zakona);

naĉin voĊenja, ĉuvanja, prikupljanja i raspolaganja medicinskom dokumentacijom (ĉlan 139. stav 2. ovog zakona);
sadrţaj i naĉin struĉnog usavršavanja zdravstvenih saradnika (ĉlan 141. stav 4. ovog zakona);

uslove i naĉin priznavanja pripravniĉkog staţa i struĉnog ispita zdravstvenih radnika koji je obavljen i poloţen u inostranstvu (ĉlan 146. stav 5. ovog zakona);

postupak izdavanja licence, kao i sadrţaj i izgled licence (ĉlan 148. stav 3. ovog zakona);

sadrţaj i naĉin provoĊenja pripravniĉkog staţa, uslove koje moraju ispunjavati zdravstvene ustanove i privatna praksa kod kojih zdravstveni radnici provode pripravniĉki staţ, sadrţaj, program i naĉin

polaganja struĉnoga ispita, sadrţaj i izgled uvjerenja o poloţenom struĉnom ispitu (ĉlan 150. ovog zakona);

plan i program posebnih oblika struĉnog usavršavanja zdravstvenih radnika, kao i naĉin obavljanja struĉnog usavršavanja, te sadrţaj i izgled sertifikata o obavljenom struĉnom usavršavanju (ĉlan 151. stav 4. ovog zakona);

plan i program edukacije iz zdravstvenog menadţmenta, kao i specijalizacije iz zdravstvenog

menadţmenta, naĉin obavljanja edukacije i specijalizacije iz zdravstvenog menadţmenta, uslovi koje moraju ispuniti zdravstvene ustanove, odnosno fakulteti kojima se povjerava javno ovlašćenje za obavljanje odgovarajućih struĉnih poslova, te naĉin njihove verifikacije od Federalnog ministarstva, javno oglašavanje edukacije, odnosno specijalizacije iz zdravstvenog menadţmenta, mogućnosti uĉenja na daljinu (ĉlan 152. stav 4. ovog zakona);

kriterijume za prijem specijalizanata, odnosno subspecijalizanata, uslove za zdravstvene ustanove i fakultete zdravstvenog usmjerenja u kojima se obavlja specijalizantski, odnosno subspecijalizantski staţ, kao i postupak njihove sertifikacije, naĉin obavljanja specijalizantskog, odnosno subspecijalizantskog staţa, uslove za obavljanje specijalizantskog, odnosno subspecijalizantskog staţa u inostranstvu, polaganja specijalistiĉkog, odnosno subspecijalizantskog ispita, odnosno ispita iz subspecijalizacije, naĉin i postupak priznavanja vremena provedenog na postdiplomskom studiju u specijalizaciju, odnosno subspecijalizaciju, troškove obavljanja specijalizantskog, odnosno subspecijalizantskog staţa i polaganja specijalistiĉkog odnosno subspecijalistiĉkog ispita (ĉlan 155. stav

ovog zakona);

listu ispitivaĉa za specijalistiĉke i subspecijalistiĉke ispite (ĉlan 157. stav 3. ovog zakona);

uslove i naĉin priznavanja specijalistiĉkog, odnosno subspecijalistiĉkog staţa, kao i naĉin priznavanja specijalistiĉkog, odnosno subspecijalistiĉkog ispita obavljenog i poloţenog u inostranstvu (ĉlan 158. stav 5. ovog zakona);

naĉin i postupak odobravanja specijalizacije, odnosno subspecijalizacije, kao i naĉin polaganja specijalistiĉkog odnosno subspecijalistiĉkog ispita za stranog drţavljanina (ĉlan 159. stav 3. ovog zakona);

naĉin i postupak odobravanja specijalizacije, odnosno subspecijalizacije, kao i naĉin polaganja specijalistiĉkog, odnosno subspecijalistiĉkog ispita za drţavljane Bosne i Hercegovine, sa prebivalištem na teritoriji Federacije, na liĉni zahtjev (ĉlan 160. stav 3. ovog zakona);

kriterijume i postupak za dodjelu naziva primarijus (ĉlan 161. stav 4. ovog zakona);

uslovi za obavljanje privatne prakse, uslove za obavljanje privatne prakse na osnovu posebnog ugovora sa zdravstvenom ustanovom, kao i uslovi za grupnu praksu (ĉlan 165. stav 2, ĉlan 169. stav 2. i ĉlan
1. stav 2. ovog zakona);

naĉin, postupak i uslove, kao i druga pitanja od znaĉaja za organizovanje i obavljanje dopunskog rada zdravstvenih radnika u zdravstvenoj ustanovi ili privatnoj praksi (ĉlan 184. stav 7. ovog zakona);
organizovanje i naĉin rada Kriznog štaba iz ĉlana 187. stav 4. ovog zakona;
naĉin pregleda umrlih, te utvrĊivanje vremena i uzroka smrti (ĉlan 210. ovog zakona).

U roku iz stava 1. ovog ĉlana, federalni ministar za obrazovanje i nauku donijeće pravilnik iz ĉlana 111. stav 3.

ovog zakona.

U roku iz stava 1. ovog ĉlana, federalni ministar će imenovati komitet i komisiju iz ĉl. 77. i 130. ovog zakona.

Svi propisi iz stava 1. ovog ĉlana sadrţavaće odredbe koje garantuju jednake mogućnosti, zabranjuju

diskriminaciju na osnovu pola i obezbjeĊuju da se fiziĉki podaci i informacije koje se prikupljaju, evidentiraju i obraĊuju budu razvrstani po polu.

Do donošenja propisa iz stava 1. ovog ĉlana, osim odredbi koje su suprotne ovom zakonu, primjenjivaće se provedbeni propisi iz oblasti zdravstvene zaštite koji su se primjenjivali na teritoriji Federacije do dana stupanja na snagu ovog zakona.

Ĉlan 237.

Postojeće zdravstvene ustanove i privatne prakse duţne su uskladiti svoju organizaciju i poslovanje s odredbama ovog zakona i propisima donijetim na osnovu ovog zakona, u roku od 24 mjeseca od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Izuzetno od stava 1. ovog ĉlana, usklaĊivanje poslovanja apoteka zdravstvenih ustanova i privatne prakse magistara farmacije obavlja se na naĉin i u rokovima predviĊenim propisom o apotekarskoj djelatnosti.

Nosioci odobrenja za dopunski rad kojima je odobrenje izdato na osnovu propisa koji su bili u primjeni prije stupanja na snagu ovog zakona, duţni su se uskladiti sa odredbama ovog zakona i propisima donijetim na osnovu ovog zakona, u roku od 24 mjeseca od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Izuzetno od odredbe stava 1. ovog ĉlana, kliniĉke ustanove koje su bile nastavna baza fakulteta zdravstvenog usmjerenja, u skladu sa ranijim propisima koji su ureĊivali ovu oblast, stupanjem na snagu ovog zakona dobijaju naziv univerzitetske bolnice, s obavezom da svoju organizaciju i poslovanje usklade s odredbama ovog zakona i propisima donijetim na osnovu ovog zakona, u roku od 36 mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Ĉlan 238.

Do uspostavljanja modela porodiĉne medicine na teritoriji Federacije poslove i zadatke porodiĉne medicine mogu obavljati i doktori medicine, odnosno specijalisti opšte medicine.

Organizacija ambulanti za specijalistiĉko-konsultativne djelatnosti biće usklaĊena sa modelom porodiĉne medicine, kada bude uspostavljen na cijelom teritoriji Federacije.

Ĉlan 239.

Federalni zavod za javno zdravstvo obavljaće poslove i zadatke iz ĉlana 116. stav 1. alineja 12., 13. i 14. do konaĉnog regulisanja obavljanja struĉnih poslova iz oblasti zaštite od zraĉenja u skladu sa propisom kojim se ureĊuje zaštita od radijacione i nuklearne bezbjednosti, kao i podzakonskim aktima donijetim na osnovu tog propisa.

Ĉlan 240.

Zdravstveni radnici kojim je priznata odgovarajuća struĉna sprema na teritoriji Federacije, odnosno koji su struĉno obrazovanje stekli u odgovarajućim školama zdravstvenog usmjerenja, mogu i dalje obavljati poslove zdravstvene zaštite za koje se traţi struĉna sprema i koju imaju po propisima koji su vrijedili do dana stupanja na snagu ovog zakona.

Ĉlan 241.

Pripravniĉki, specijalizantski, odnosno subspecijalizantski staţ i staţ iz dodatne edukacije koji je zapoĉeo prema propisima koji su vaţili na teritoriji Federacije, na dan stupanja na snagu ovog zakona, biće obavljen u skladu sa ovim zakonom, ako je to povoljnije za pripravnika, specijalizanta, odnosno subspecijalizanta.

Ĉlan 242.

Odredba ĉlana 156. ovog zakona primjenjivaće se do uvoĊenja doktorskog studija na fakultetima zdravstvenog usmjerenja.

Ĉlan 243.

Uslov o znanju zdravstvenog menadţmenta, a koji je predviĊen za lice koje konkuriše za direktora zdravstvene ustanove, u skladu sa ĉlanom 66. stav 6. ovog zakona, traţiće se u konkursnoj proceduri tek onda kada federalni ministar donese pravilnik iz ĉlana 152. stav 4. ovog zakona, te otpoĉne edukacija o zdravstvenom menadţmentu na teritoriji Federacije u skladu sa ovim zakonom i propisima donijetim na osnovu ovog zakona.

Ĉlan 244.

Uslov predviĊen za obavljanje djelatnosti u zdravstvenim ustanovama iz ĉlana 55. stav 1. taĉka 5. ovog zakona biće primjenjivan nakon što AKAZ definiše sistem bezbjednosnih standarda u zdravstvenim ustanovama, te

otpoĉne obavljati kontinuirano praćenje i procjenu bezbjednosnih standarda u zdravstvenim ustanovama, što ukljuĉuje i izdavanje sertifikata o zadovoljenju standarda bezbjednosti.

AKAZ je duţan definisati bezbjednosne standarde u zdravstvenim ustanovama u roku od 12 mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Ĉlan 245.

Lica imenovana za obavljanje pregleda umrlih izvan zdravstvene ustanove od opštinskog organa nadleţnog za poslove zdravstva nastavljaju raditi do imenovanja potrebnog broja doktora medicine, u skladu s odredbama ovog zakona.

Ĉlan 246.

Komore iz oblasti zdravstva uskladiće svoju organizaciju i poslovanje s odredbama ovog zakona u roku od 24 mjeseca od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Ĉlan 247.

Do donošenja posebnog propisa kojim se ureĊuje apotekarska djelatnost ostaju u primjeni odredbe propisa o zdravstvenoj zaštiti koji su bili na snazi prije stupanja na snagu ovog zakona.

Do donošenja posebnog propisa koji će regulisati preventivno-sanitarni nadzor nad izgradnjom objekata, biće primjenjivane odredbe odgovarajućih propisa i zakona koji su bili u primjeni na teritoriji Federacije na dan stupanja na snagu ovog zakona.

Do donošenja posebnog propisa o pravima, obavezama i odgovornostima pacijenta biće primjenjivane odredbe propisa o zdravstvenoj zaštiti koje se odnose na zaštitu prava pacijenata, a koji su bili na snazi prije stupanja na snagu ovog zakona.

Do donošenja posebnog propisa o specijalizacijama zdravstvenih radnika, biće primjenjivane odredbe odgovarajućih propisa koji su bili u primjeni na teritoriji Federacije na dan stupanja na snagu ovog zakona.

Ĉlan 248.

Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje primjena Zakona o zdravstvenoj zaštiti (“Sluţbene novine

Federacije BiH”, broj 29/97), izuzev propisa iz ĉlana 236. stav 5. ovog zakona, i to:

Pravilnik o specijalizaciji iz porodiĉne medicine (“Sluţbene novine Federacije BiH”, br.: 7/99, 50/00 i

22/02);

Pravilnik o postupku i naĉinu rada lijeĉniĉkog konizilijuma (“Sluţbene novine Federacije BiH”, broj

41/99);

Pravilnik o uslovima za rad zdravstvenih radnika izvan punog radnog vremena (“Sluţbene novine Federacije BiH”, br.: 2/00, 23/01, 38/03 i 11/04 – Preĉišćeni tekst 1/05);

Pravilnik o struĉnom ispitu za zdravstvenog inspektora (“Sluţbene novine Federacije BiH”, broj 5/00);

Pravilnik o kriterijumima za dodjelu naziva referalnog centra Federalnog ministarstva zdravstva (“Sluţbene novine Federacije BiH”, broj 5/00);

Pravilnik o naĉinu pregleda umrlih i naĉinu utvrĊivanja vremena i uzroka smrti (“Sluţbene novine

Federacije BiH”, broj 15/00);

Pravilnik o pripravniĉkom staţu i struĉnom ispitu zdravstvenih radnika (“Sluţbene novine Federacije BiH”, br.: 25/00, 23/01 i 55/02);

Pravilnik o uslovima u pogledu prostora, opreme i medicinsko-tehniĉke opreme za obavljanje privatne prakse u zdravstvenoj djelatnosti (“Sluţbene novine Federacije BiH”, br. 30/00 i 36/01);

Pravilnik o uslovima i postupku priznavanja pripravniĉkog odnosno specijalizantskog staţa obavljenog izvan teritorije Federacije Bosne i Hercegovine odnosno izvan Bosne i Hercegovine (“Sluţbene novine Federacije BiH”, br.: 53/01, 58/02 i 7/04 – Preĉišćeni tekst br. 1/05 i 7/08);

Pravilnik o uslovima prostora, opreme i kadra za organizovanje depoa apoteke (“Sluţbene novine

Federacije BiH”, broj 22/02);

Pravilnik o dodatnoj edukaciji iz porodiĉne medicine (“Sluţbene novine Federacije BiH”, broj 1/03);

Pravilnik o kriterijumima i postupku priznavanja naziva primarijus (“Sluţbene novine Federacije BiH”, br.:

1/04, 61/04 i 13/08);

Pravilnik o uslovima u pogledu prostora, kadra i medicinsko-tehniĉke opreme za osnivanje i organizaciju rada zdravstvenih ustanova koje obavljaju djelatnost dijalize (“Sluţbene novine Federacije BiH”, broj 79/09);

Pravilnik o dodatnoj edukaciji polivalentnih patronaţnih sestara/sestara u zajednici u primarnoj zdravstvenoj zaštiti (“Sluţbene novine Federacije BiH”, broj 1/10).

Ĉlan 249.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Sluţbenim novinama Federacije BiH”.

Predsjedavajući

Doma naroda

Parlamenta Federacije BiH

Stjepan Krešić, s. r.

Predsjedavajući

Predstavniĉkog doma

Parlamenta Federacije BiH

Safet Softić, s. r.

ADVOKATSKA KANCELARIJA HRVAČIĆ

Nacrt Zakona o advokaturi u F BiH

ZAKON O PARNIČNOM POSTUPKU

ZAKON O VANPARNIČNOM POSTUPKU

ZAKON O IZVRŠNOM POSTUPKU

ZAKON O STVARNIM PRAVIMA

Kategorije

Posljednji zakoni

Razvod braka i podjela bračne stečevine

Dokazivanje mobinga

Dokazivanje mobinga

Utvrđivanje prava vlasništva dosjelošću nakon postupka uređenja ...

Pravo na dom

Kalendar

Novembar 2024
P	U	S	Č	P	S	N
« feb
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30

ZAKON O ZDRAVSTVENOJ ZAŠTITI

Related posts

Kategorije

Posljednji zakoni

Kalendar